متالورژی استخراجی شامل جداکردن فلزات از سنگ معدن و تصفیه آنها و تولید فلزات، شناخت انواع کوره‌ها، سوخت‌ها و فعل و انفعالات شیمیایی می‌شود. به عنوان مثال آنچه در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان تا مرحله تهیه شمش آهن خام (چدن) انجام می‌شود، عمدتاً مربوط به متالورژی استخراجی است. فلزات به عنوان بزرگترین گروه مواد صنعتی به شمار می روند. متالورژی استخراجی به تهیه فلزات از سنگ های معدن می پردازد. در متالورژی استخراجی اصول و مبانی علمی استخراج فلزات آموزش داده می شود.
در مهندس مواد گرایش متالورژی استخراجی با انجام یكسری فرآیندها مانند خردكردن سنگ معدن با دستگاههای موسوم به سنگ‌شكن، تغلیظ سنگ معدن با استفاده از روشهای مغناطیسی و شناور سازی و عملیات ذوب و پالایش، عیار سنگ را بالا برده و سنگ را به صورت شمش كه تقریبا خالص است تحویل صنعت می دهد. پس از آن به یاری دانش نظری و علمی متالوژی صنعتی، محصول فلزی قابل مصرف به طور مستقیم یا غیرمستقیم تولید می گردد.
انتقال مطالب علمی و فنی، ریخته‌گری، شکل دادن فلزات ، تغلیظ مواد معدنی ، اصول استخراج فلزات، سینتیک مواد، شیمی تجزیه ، عملیات حرارتی ، خوردگی و اکسیداسیون، انجماد فلزات، مواد دیرگداز دروس تخصصی متالورژی استخراجی را تشکیل می دهند.