مهندسان نفت به دنبال کشف منابع نفت یا گاز طبیعی در جهان می باشند. پس از کشف چنین منابعی مهندسین نفت با همکاری زمین شناسان و دیگر متخصصان، ساختار زمین و خصوصیات صخره های حاوی ذخایر و روشهای حفاری را تعیین کرده و عملیات حفاری را کنترل می کنند. آنها به منظور دستیابی به حداکثر میزان نفت و گاز، تجهیزات و مراحل کار را طراحی می کنند. مهندسان نفت جهت شبیه سازی رفتار منابع نفت در رابطه با بکارگیری روشهای متفاوت باز یافت، شدیدا به مدل های رایانه ای وابسته اند. آنها به منظور شبیه سازی اثرات روش های گو ناگون حفاری نیز غالبا از مدل های رایانه ای استفاده می کنند از آنجایی که تنها درصد کمی از نفت و گاز موجود در منبع تحت فشار طبیعی از چاه فوران می کند، لذا مهندسان نفت از انواع روش های تقویت شده بازیافت استفاده می کنند. این روش ها شامل تزریق آب، مواد شمیایی، گاز یا بخار به درون یک منبع نفت جهت با فشار بیرون راندن نفت بیشتر، و حفاری کنترل شده توسط رایانه و یا شکافتن جهت اتصال یک منبع بزرگتر به یک چاه منفرد می باشد. از آنجایی که حتی با بکارگیری کامل ترین روش های امروزی تنها قسمتی از نفت یا گاز یک منبع کشف می شود، لذا مهندسان نفت به امور تحقیقاتی و گسترش فن آوری و روش های کار آمد تری می پردازند تا میزان کشف را افزایش داده و از هزینه حفاری و مراحل تولید بکاهند.
کارشناسی ارشد مهندسی نفت متشکل از 4 گرایش اکتشاف نفت، حفاری، بهره برداری نفت و مخازن هیدروکربوری است. بدون شک اهمیت این رشته در کشوری همچون ایران که از یکسو از ذخایر عظیم طلای سیاه برخوردار بوده و از سوی دیگر اقتصاد متکی به نفت دارد، بر کسی پوشیده نیست.