صنعت گردشگري، بزرگترين و متنوع ترين صنعت در دنياي معاصر بحساب می‌آيد . بسياري از كشورها اين صنعت پويا را منبع اصلي درآمد، اشتغال زايي، رشد بخش خصوصي و توسعه ساختار زير بنايي می‌دانند .از آنجا كه تغييرات و تحولات محيطي چالش مهم مديريت سازمان هاي مختلف امروزي است ، لذا مديريت و برنامه ريزي استراتژيك بهترين و مهمترين ابزار براي مهار اين نوع تغييرات يا حضور آگاهانه در بازاراست و امكان نوآوري سازماني را افزايش مي دهد. از طرفي، استراتژي هر سازمان چارچوب برنامه ها، سياست ها، فعاليت ها و تصميمات مديران و كاركنان را در جهت رسيدن به اهداف و مقاصد سازمان هدايت مي كند،اين تحقيق با نتايجي كاربردي و فرآيندي كمي، در بازه زماني مقطعي، با منطق استقرايي و به صورت توصيفي، به مورد‌كاوي در مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر به عنوان جامعه تحقيق با كمك اطلاعات موجود در اسناد و مدارك استراتژيك به كمك مدل كارت امتيازي متوازن و ديماتل فازي به اجرا درآمده است.يافته‌ها نشان مي‌دهد تكنيك ديماتل مي‌تواند به خوبي مديران استراتژيك مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر را در دستيابي به نقشه استراتژي به عنوان يكي از پيشنيازهاي سيستم مديريتي كارت امتيازي متوازن ياري دهد. بدين سبب پيشنهاد مي‌گردد مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر با بهره‌گيري از شبكه هاي ارتباطات معرفي شده در نقشه استراتژي كشف شده، در جهت موفقيت و دستيابي به اهداف از پيش‌تعيين شده خود گام برداشته و با توسعه كاربردهاي برنامه‌ريزي استراتژيك در سطح فعاليت محیطی خود در جهت افزايش دارايي‌ها گام بردارد. می توانید این پروژه مدیریت را به صورت فایل word نمایید
مقدمه
قرن بیست يکم، سده بهره گیری از فرصتهای تجاری ارزشمند در بخش خدماتی به ويژه گردشگری است. فعالیت گردشگری امروزه به عنوان يکی از مهمترين و پوياترين فعالیتها در جهان مطرح است. درتمامی عرصه ها، چه در سطح جهانی، ملی و منطقه ای مورد توجه برنامه ريزان دولتی، شرکتهای خصوصی قرار گرفته است. نواحی شهری به علت آنکه جاذبه های تاریخی و فرهنگی بسیار دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می شوند.شهرها معمولا جاذبه های متنوع و بزرگی شامل موز ه ها، بناهای یادبود، سالن های تئاتر، استادیو م های ورزشی، پارک ها،شهربازی، مراکز خرید، مناطقی با معماری تاریخی، و مکان هایی مربوط به حوادث مهم یا افراد مشهور را دارند که خودگردشگران بسیاری را جذب می کند(پاپلی یزدی و سقایی 1385 : 189) .
ظهوره گردشگری به مثابه یک صنعت، موجب اشتغا ل زایی، کسب درآمد و توسعۀ امکانات در بسیاری از کشورها بوده است و کشور ما، ایران نیز از آن مستثنی نیست. در صنعت نوین گردشگری دنیا، متأسفانه اماکن تاریخی به تنهایی دیگر جلب کننده گردشگران نیستند. اگرچه برخی اماکن همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده اند، آثار تاریخی ثبت شده از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو از سال 1979 تاکنون (سال 2015) شامل 17 مکان است. که در آینده ممکن است به ثبت جهانی برسند(UNESCO 2014) یکی از شهرهایی که مکان های میراث جهانی بوده و آثار فرهنگی و تاریخی متعددی دارد،شهرستان سمنان است.
در این فصل شمایی کلی از پژوهش ارائه میشود. بدین صورت که ابتدا بیان مسئله مطرح شده سپس اهمیت و ضرورت بحث، در خصوص موضوع پژوهش مورد بررسی قرار گرفته و درادامه اهداف پژوهشگراز انجام این پژوهش برشمرده خواهند شد. سپس سوالات پژوهش بطور کامل آورده شده و در پایان فصل حاضر تعریف کوتاهی از واژه‌های کلیدی پژوهش ارائه خواهد شد.
گردشگري به عنوان یکی از مهمترین راه هاي توسعه و رشد اقتصادي در جهان به شمارمی رود. این صنعت در سالهاي اخیر تأثیرات زیادي بر وضعیت اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی جهان داشته است. ایجاد اشتغال، ارزآوري، تعادل منطقه اي، کمک به صلح جهانی، کمک به سرمایه گذاري در حوزة میراث فرهنگی ومانند آن، از جمله مزایاي این صنعت بوده است(صدر موسوي و دخیلی کهنموئی، 1383:92)
در دنياي امروز گردشگري به عنوان بزرگترين منبع تجارتي بين المللي محسوب میشود واز نظر اقتصادي بسيار مهم و پر ارزش است . بر اساس اعنقاد بسیاری از صاحب نظران ،گردشگری صنعتی کاربر و اشتغال زا است و به عنوان صنعتی بدون دود کش و پاک تعریف می شود و به عنوان یکی از صنایع پاک و ارزان در مقایسه با دیگر صنایع تولیدی در بیشتر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مورد توجه بسیاری قرار گرفته و نقش آن در افزایش درآمد ملی و رشد اشتغالزایی و به صورت مستقیم و غیر مستقیم به اثبات رسیده است و یکی از مهمترین منابع در آمدی ناشی از گردشگری که به "صادرات غیر مرئی"معروف می باشد موجب رونق اقتصادی در آن مناطق گشته و خود موجب افزایش اشتغالزایی خواهد شد(کرکه آبادی ، مستخدمین حسینی ،1389 :2 )
يكي از نواحي طبيعي كه داراي قابليت‌هاي زيادي براي گسترش توريسم است،مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیرواقع در شهرستان سمنان می‌باشد است كه با وجود جاذبه‌هاي تاريخي و طبيعي داراي قدرت جذب توريست داخلي و خارجي می‌باشد كه بايد در برنامه ريزي منطقه اي از اين امكانات و توانائيها جهت توسعه اين منطقه استفاده شود . شناسایی اهداف استراتژی و پتانسيلهاي طبيعي، فرهنگي و تاريخي و نحوه ي عرضه به گردشگران با سلائق و فرهنگهاي متفاوت و مشخص كردن ظرفيت جذب گردشگر در اين مجتمع و رفع موانع موجود باعث توسعه هر چه بيشتر اين صنعت میشود .
مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر واقع با موقعيت استراتژيك و فرصت هاي متعدد پيش رو همچون افزايش انگيزه مسافرت در بين مردم ایران، وجود نيروهاي متخصص و شرايط اقليمي و طبيعي مناسب باعث شده است تا مسئولین این مجتمع فرهنگی به دنبال ارایه ي استراتژي هاي مناسب وكارامد باشند زیرا شواهد حاكي از عدم رونق گردشگر دراين مجتمع فرهنگی است. خصوصاً برنامه هاي موجود توفيقي در جذب گردشگران علاقه مندنداشته اند. لذا براي كاهش اثرات منفي گردشگري استان خصوصا مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر و بهره گيري از منافع آن بايد اقدام به تدوين استراتژي نمود.
در تدوين استراتژي صنعت گردشگري مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر نيز بايد نكات مهمي را در نظر داشت و با پرداختن به اين موضوعات استراتژي گردشگري را تدوين و سياست گذاري نمود ازجمله اين كه؛ چه نوع گردشگري و در كجا بايد توسعه يابد، خدمات و تسهيلات بايد از چه نوعی باشند و دركجا اضافه شوند و پراكندگي مكاني جاذبه هاي طبيعي و فرهنگي مشخص شود. بر اين اساس تحقيق حاضر به دنبال پاسخگويي به اين سؤال اساسي است :
بهترين روش براي دستيابي به اين ابزار توانمند در برنامه‌ريزي استراتژيك كدام است؟ آيا مي‌توان شبكه ارتباطات اهداف استراتژيك مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر را به عنوان يك نقشه استراتژيك ترسيم كرد؟
تاریخچه‌ی صنعت توریسم
جهانگردی روندی است که از دیرزمان بین کشورها با اشکال متفاوتی وجود داشته و تدریجاً طی مراحل تاریخی سیر تکاملی خود را تا عصر حاضر پیموده است با توجه به سختی ومشکلات فراوان تنها انگیزه‌ای که آنان را به مسافرت وا می‌داشت حس کنجکاوی وجستجو کردن آنان بود وبا این حال عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی موجب توسعه وگاهی رکود این صنعت در دوره‌های مختلف تاریخی شده است است ولی امروزه این صنعت به قدری در توسعه اقتصادی، اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاد دانان از آن به عنوان «صادرات نامرئی» نام می‌بر ند.
مسلماً شیوه مسافرت در روزگاران پیشین با امروز تفاوت بسیار داشته است چراکه جهانگردی مانند دیگر فعالیت‌های آدمی به میزان تمدن، درک وشعور و مقتضیات زندگی وی در مراحل گوناگون تاریخ بستگی داشته است. زیرا مردم قدیم در سده‌های نخستین علاوه بر انگیزه مذهبی، انگیزه‌های بازرگانی وبه ویژه علمی و پژوهشی مهمترین عامل مسافرت در آن زمان بوده ودر سده‌های میانه بیشتر به منظور تجارت بوده برای مراسم مذهبی نیز به مسافرت می‌پرداختند. اگرچه وجود جنگ‌های صلیبی باعث رکود سفرهای تفریحی وپژوهشی شده بود ودر سده‌های جدید به منظور تجارت، بدست آوردن موادخام ارزان، تجدید حیات علمی فکری و تبلیغ دین رونق یافت. تا این زمان که جهانگردی ویژه ثروتمندان بود، لیکن با افول سده نوزدهم وطلوع سده‌ی بیستم، با توجه به دگرگونی‌های وسیعی که در اوضاع اجتماعی، اقتصادی وصنعتی روی داد، گرایش به ایجاد وتنوع در محیط زندگی یکنواخت و فرار از فضای پر هیاهو و خسته کننده‌ی شهرها و شناخت جهان وگسترش ارتباطات سیاسی- اقتصادی ونیاز مبرم مردم سرزمینها وکشورها به یکدیگر موجبات شکوفایی جهانگردی وسیر وسیاحت به سبک وسیاق کنونی را فراهم آورد (محلاتی، ص، 1380: 5 ) .
به بیان دیگر این صنعت در اروپا شروع شده از دیدگاه انگیزش می‌توان چندین روند را برای آن شناسایی کرد در جامعه‌ی رومیها مردم برای استراحت، آرامش و انگیزه‌های دیگر مسافرت میکردند. در قرون وسطی مردمان مذهبی برای زیارت مکانهای مقدس (بیت‌المقدس) وجوانان اشراف زاده سده‌های 17 و18 که (گراند تور اروپا) را تشکیل دادند، بیشتر درپی حادثه جویی و یا برای تماشای مناظر طبیعی واستراحت به نقاط دور مسافرت میکردند، سپس خودرو و راه‌آهن سفر آنها را هموارتر کرد ومیهمانخانه‌ها واستراحتگاههای بزرگ دایر گردید. ارزش اجتماعی برخی از روزهای تعطیل به عنوان نیرویی باعث شد که نوعی تفکیک اجتماعی بوجود آید. شیوه مسافرت تغییر کرد ومقام اجتماعی ومیزان ثروت تعیین کننده سفر بود (چاک وای، ترجمه پارساییان واعرابی، 1385، 143).
مقارن افزایش تفریحهای برونی سرگرمی‌های درونی نیز توسعه کاملی یافته که ازجمله آنها باید مخصوصاً سینما، تفریح گاه‌های سرپوشیده، باغ‌وحش،تالار رقص،تماشار خانه وموزه را نام برد. (شوشتری، 1385،10)
با شروع قرن بیستم مردم دیگر تفریح را جزء لاینفک زندگی می‌دانستند ودر نیمه دوم قرن بیستم، مردم برای فرار از کار خسته کننده ویا کسب تحصیل وفنون سفر می کردند (تریک، 1378 :83 ) .
تاریخچه صنعت جهانگردی در ایران
در ایران مساله توریسم قدمتی طولانی و نوسانی قابل توجه داشته وبا درنظر گرفتن موقعیت مناسب جغرافیایی بین دنیای شرق وغرب و وجود بسیاری از مواهب تاریخی، فرهنگی، اسلامی و انواع جاذبه‌های نادر هیچگاه در میان کشورهای جهان جایگاهی در خور نامش نداشته است. در دوران قبل از اسلام وهمچنین قبل از حکومت آریاییها سیر وسفر در ایران رونق واعتبار ویژه‌ای نداشته وبرای رفاه حال مسافران تااسیسات رفاهی وخدماتی ایجاد شده بود.
در دوره‌ی حکومت هخامنشیان جاده معروف به راه شاهی ساخته شد وجهت اقدامات وپذیرایی جهانگردان در طول مسیر کاروانسراها وچاپارخانه‌هایی تدارک دیده شد وتابلوهای راهنمایی جهانگردان در کنار جاده‌ها نصب گردید. در دوره حکومت اشکانیان وسپس ساسانیان این اقدامات گسترش بیشتری یافت . رباط، بیستون وکاروانسرای دیرگچین از یادگارهای این دوره است. سابقه زندگی مدنی ومهمان نوازی ایرانیان در کنار اجرای احکام وقواعد اسلامی به گسترش صنعت جهانگردی وتبادلات تجاری منجرشد (رحیم پور، 1379: 28 ).
صنعت توریسم از نیم قرن پیش به این طرف به منظور شناساندن مفاخر ایران وتمدن کهن این سرزمین باستانی، رسماً شکل گرفت به منظور تنظیم امور جهانگردی وسیروسفر به مثابه منبع تامین درآمد برای کشور. برای نخستین بار در سال 1314، اداره ای در وزارت کشور بنام« اداره امور جهانگردی » تاسیس شد که در ابتدا کار این اداره چاپ نشریه‌ها یا کتابچه‌های کوچک راهنما برای مسافران محدود میشد که در این کتابچه‌ها اوضاع جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی ایران به اختصار آمده بود. بعد از شهریور 1330، اداره مذکور جای خود را به «شورای عالی جهانگردی» داد این شورا هفته‌ای یکبار در وزارت کشور تشکیل میشد و امور اداری آنرا اداره سیاسی وزارتخانه مزبور انجام می‌داد.
در سال 1333 اهمیت جلب توریست خارجی با توجه به جنبه‌های اقتصادی آن به منظور تحکیم مبانی حسن تفاهم میان افراد کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفت واداره‌ی امور جهانگردی مجددا در وزارت کشور تشکیل شد. این اداره در دوره‌ی جدید فعالیت خود خدمات و اقدامات اساسی چندی، مانند پیشنهاد و تدوین مقررات و قوانین ورود و خروج اتباع بیگانه را انجام می‌داد.
جایگاه گردشگری در توسعه
چنانچه بخواهیم به نقش گردشگری در توسعه کشور به ویژه توسعه روستایی پی ببریم ، باید شناختی قبلی از شیوه ها و قوانین صنعت گردشگری بین المللی داشته باشبیم .این شناخت ها امروزه تا حدودی عمومیت یافته و مورد پذیرش همگان قرار گرفته است . اگر چه دردهه های اخیر نظریه پردازانی مثل (( جان لی )) برخی دیدگاه هارا تغییر داده اند .در متون نوین مکتب های فکری برای مقوله گردشگری دو تفکر اساسی طرح می شود .نخست تفکری که در اینجا از آن با عنوان (( تفکر اقتصاد سیاسی )) نام برده می شود . نگرش این تفکر مبتنی بر این فرض است که گردشگری با زمینه های تاریخی و فرهنگی ، وابستگی های اقتصادی و الگو های استعماری ارتباط تنگاتنگ دارد . تفکر دیگر ، مربوط به جنبه های اقتصادی گردشگری است که حاصل فرایند های کارکردی آن می باشد.در این تفکر بر اهمیت اقتصادی قابل ملاحظه صنعت گردشگری برای کله افراد و کشورهای ذینفع و شیوه بهبود کارایی آن و به حداقل رساندن آثار سوء آن تاکید می شود.این نگرش کارکردی عموما نظری خوش بینانه داشته و معتقد است که اکثر مشکلات اقتصادی را می توان از طریق مدیریت خوب و معیارهای مناسب سیاسی حل و فصل کرد (لطفی ، 1384 : 26).
الف ) رویکرد اقتصاد سیاسی : طبق این رویکرد ، شکل گیری صنعت گردشگری تحت تاثیر و نفوذ شدید عوامل تعیین کننده اقتصادی و سیاسی است و سایر جنبه های آن از اهمیت چندانی برخوردار نیستند. از میان این موارد می توان به تنوع امکانات در مقاصد ، انواع مختلف تعطیلی ، یا چگونگی احساس گردشگران نسبت به تجربه سفر اشاره کرد. جریان کلی تحلیل های اقتصاد سیاسی در مورد آثار گردشگری با نگرش منفی توام است. از جمله این عقیده که گردشگری –علی رغم داشتن منافع اقتصادی قابل ملاحظه برای کشور های فقیر – موجبات استمرار و دائمی شدن فقر و نابرابری می شود.
ب) رویکرد کارکردی : یک شیوه تحلیلی و تا حدی تعمیم یافته در مورد گردشگری که از جنبه های اقتصادی مورد تایید بین المللی قرار گرفلته ، عبارت است از اینکه گردشگری به سه عنصر اصلی یا سه مرحله قابل تقسیم است : یک مرحله پویا است که حرکت به سمت مقصد و بازگشت از آن را دربر می گیرد ، مرحله دوم ایستا است که شامل اقامت می شود ، و مرحله سوم تبعی که تاثیرات اساسی اقتصادی ، فیزیکی و اجتماعی را بر محیط توضیح می دهد.این مقوله ها توسط آلیستر ماتیسون و جفری وال به عنوان مجموعه ای از بخش های مرتبط با هم در گردشگری ضمن اینکه ارزش های اقتصادی آن اولویت اول است دارای پیوند های بازخور در سرتاسر سیستم نیز هستند ، که این خود دال بر این است که گردشگری یک سیستم است و یا به عبارت دیگر گردشگری متشکل از عناصر مرتبط و متعادل است که این تعامل به موضوع گردشگری نوعی کلیت ، تمامیت داده و آن را از رده سلسله مراتب نیز برخوردار می سازد.
تاثیر گردشگری بر توسعه اقتصادی
بررسی وضعیت گردشگری در ایران و ملاحظه ی ارقام درآمدی ارزش حاصل از آن، حاکی از آن است که به رغم این واقعیت که ایران یکی از ده کشور مهم جهان از حیث آثار تاریخی و باستانی است کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. حال آن که با توجه به اتکای بیش از حد اقتصاد ایران به صادرات نفت خام و آسیب پذیری فراوان آن در اثر تغییرات قیمت نفت و سایر شوک های اقتصادی و غیراقتصادی، توسعه ی صنعت گردشگری تا حد زیادی می توانداین آسیب پذیری را بکاهد و سیاست گذاران اقتصادی را نیزدرفائق آمدن بر مشکلات جاری، از قبیل کمبود درآمدهای ارزی،پایین بودن سطح در آمد جامعه، پایین بودن صادرات غیر نفتی و مشکل بیکاری، کمک کند.برای تصمیم گیری صحیح احتیاج داریم داده ها و آزمون خودرا فراتر از یک کشور و به صورت مجموعه ای از کشورها اعمال کنیم تا نتایج بدست آمده صحیح تر باشد و مبنای مناسبی برای اررزیابی ما قرار گیرد. اگر تصمیم گیری ها بر مبنای تنها یک کشور و آن هم کشوری مثل ایران باشد که در طول چند دهه اخیر دچار وقایعی مانند انقلاب اسلامی و جنگ شده است که بر روی گردشگری تاثیر گذار می باشد، انجام پذیردممکن است نتایج مناسبی از خروجی های مدل نتوان گرفت و سیاست های مناسبی هم در راستای آن نتوان اتخاذ نمود ولی اگر مجموعه ای از کشورها مدنظر قرار بگیرد می توان به نتایج خروجی مدل اعتماد بیشتری داشت و سیاست های صحیح و درستی را باری توسعه بخش گردشگری گرفت ( لانزا، تمپل، اورگا، 2003 ).گردشگری محرکی برای افزایش تولیدات جامعه، و سبب ایجاد فرصت های شغلی جدید برای افراد به خصوص جوانان می شود، همچنین موجب پیشگیری از مهاجرت و حفظ توان تولیدی در منطفه می گردد. و منافع اقتصادی بدست آمده از گردشگری، عادلانه بین افراد جامعه تقسیم می گردد. به عبارت دیگر، اقتصاد پایدار گردشگری، بر وجود درآمد منطقی و متعادل شاغلان، ثبات قیمت کالا و کیفیت فرصت های شغلی در جامعه تاکید دارد. با توجه به مطالب فوق و اهمیت گردشگری در ایجاد اشتغال و درآمد پاسخ مناسب و عنصر اساسی جهت فقر زدایی و کاهش مهاجرت، و ایجاد فرصت های شغلی در مناطق است و یکی از روشهای حل مشکلات اقتصادی محسوب می شود(قدیری معصوم و همکاران، 1389 :107).
راهبردهاي توسعه صنعت گردشگري
راهبردهای توسعه گردشگری، مبنای توسعه ومديريت اين صنعت و عنصری اساسی از برنامه ريزی ملی و منطقه ای گردشگری محسوب میشود. برخی از موضوعات اساسی که در تدوين راهبردها بايد به آنها توجه داشت به قرار زير تعريف شده اند:
- تعيين سياستها و اهداف توسعه، به عنوان نهادهای اوليه برای تدوين استراتژی
- تعيين نوع، موقعيت و ويژگیهای عمده جاذبه های گردشگری در هر کشور يا منطقه
- تعيين نوع و موقعيت محلهای اقامت موجود و محلهای اقامت پيشبينی شده و ساير تسهيلات گردشگری
- بررسی وضعيت و امکانات حمل ونقل و سايرتأسيسات زيربنايی؛ نظير شبکه های آب، برق، تلفن،بهداشت و ... در حال و آينده
- تجزيه و ترکيب کلی منطقه از نظر محيطی،اجتماعی، اقتصادی.
با توجه به مطالب فوق، به چند راهبرد توسعه گردشگری که در مناطق مختلف جهان مورد استفاده قرارگرفته است، اشاره می شود:
يکی از انواع راهبردهای توسعه" ايجاد تفريحگاه (استراحتگاه) برای جهانگردان" است. معمولاً دامنه وسيعی از خدمات و امکانات گردشگری، ازجمله امکانات تفريحی و استراحتی را ارائه می کند.
کشورهای مختلفی از اين راهبرد استفاده کرده اند که ازمهمترين آنها می توان راهبرد توسعه تفريحگاه مکزيک را نام برد. از ديگر راهبردهای گردشگری می توان به راهبرد اشاره کرد .شهرها غالباً گستره
« توسعه گردشگری شهری »وسيعی از جاذبه های تاريخی، فرهنگی، بازارها، رستورانها، هتلها و پارکهای شهری را شامل می شوند. بسياری ازجاذبه ها و تسهيلات رفاهی شهری اساساً برای خدمت به شهروندان توسعه يافته اند، از طرفی، شهرها ممکن است دروازه ورود و خروج گردشگران به کشور يا منطقه باشند وبه عنوان پايگاهی برای گردشگرانی که به نواحی اطراف شهرها مسافرت می کنند، به حساب آيند .
بنابراين يکی از راهکارهای مناسب برای توسعه گردشگری شهری، لزوم بهره گيری از برنامه ريزی راهبردی می باشد. در واقع، برنامه ريزی راهبردی، فرايندی است نظام مند که شامل بررسی محيطی )خارجی- داخلی(، تدوين راهبرد، اجرای راهبرد، ارزيابی و کنترل آن است.در برنامه ريزی راهبردی، اصل اساسی بر اين است که با بهره جستن از فرصتهای خارجی و پرهيز از اثرات ناشی از تهديدات و با کاهش دادن آنها، به تدوين راهبرد پرداخت و از سوی ديگر، در تدوين اين راهبردها، هدف اين نيست که بهترين راهبرد مشخص شود، بلکه هدف، تعيين راهبردهای قابل اجرا است. بنابراين با انجام اين مهم، سازمان می تواند در برابر عوامل خارجی به صورت تدافعی يا تهاجمی، واکنش نشان دهد )مصلايی،. (1386
فصل اول کلیات تحقیق 1
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مسأله 2
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 4
1-4- جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق 5
1-5- اهداف تحقيق 5
1-5-1- هدف اصلي: 5
1-5-2- اهداف ويژه: 6
1-6- سؤالات تحقيق 6
1-7- قلمرو تحقیق 6
1-7 -1- قلمرو موضوعي: 6
1-7-2- قلمرو مکاني: 6
1-7-3- قلمرو زماني: 6
1-8- تعاریف نظری و عملیاتی واژه : 7
فصل دوم مروی بر ادبیات و پیشینه تحقیق 9
بخش اول : مروری بر ادبیات تحقیق 10
2-1-1- مقدمه: 10
2-1-2- مفاهیم گردشگری(جهانگردی یا توریسم) 10
2-1-3- تاریخچه گردشگری 14
2-1- 4- تاریخچه‌ی صنعت توریسم 16
2-1-5- تاریخچه صنعت جهانگردی در ایران 18
2-1-6- جایگاه گردشگری در توسعه 19
2-1-7- انواع گردشگری 21
2-1-8- سازمان جهانی جهانگردی (WTO) 25
2-1-9- سازمانهای جهانگردی 25
2-1-10- سازمانهای مرتبط با جهانگردی (NGO) 25
2-1-11- محیط‌های طبیعی و صنعت توریسم: 26
2-1-12- تاثیر گردشگری بر توسعه اقتصادی 26
2-1-13- ابعاد گوناگون گردشگری 27
2-1-14- اهمیت برنامه ریزی گردشگری 28
2-1-15- سیاست های اقتصاد کلان در توسعه گردشگری 29
2-1-16- استراتژی سرمایه گذاری توریسم 29
2-1-17- گردشگری از منظر سیستمی 30
2-1-18- اثرات جهانگردي 31
2-1-19- راهبردهاي توسعه صنعت گردشگري 36
2-1-20- سیاست گذاری و مدیریت استراتژیک در صنعت گردشگری 37
2-1-21- تدوین استراتژی 39
2-1-22- چالشها و موانع پیاده سازی استراتژی 43
بخش دوم 49
پیشینه تحقیق 49
2-2- پیشینه تحقیق در سطح بین الملل و ایران 49
2-2-1- پیشینه تحقیقات داخلی 49
2-2-2- پیشینه تحقیق در خارج از ايران 55
فصل سوم روش اجرای تحقيق 57
3-1- مقدمه 58
3-2- روش اجرای تحقيق 58
3-3- متغيرهاي تحقیق 58
3-4- جامعه تحقیق و جامعه آماری 59
3-5- گروه خبرگان 59
3-6- روش‌هاي گردآوري اطلاعات 59
3-7- روش‌هاي تجزيه و تحليل داده ها 60
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها 65
4-1 مقدمه 66
4-2- بررسی محیط فعالیت و معرفي مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر 66
4-3- تعيين اهداف و سنجه‌هاي عملكردي 67
4-4- تعيين روابط علت و معلولي (شناسايي سطح ارتباطات) 69
4-5- استخراج روابط به كمك تكنيك ديماتل فازي 80
4-6- ماهيت‌سنجي اجزاء نقشه استراتژي مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر 83
4-7- ترسيم نقشه استراتژي 84
فصل پنجم بحث و نتيجه‌گيري 85
5-1- مقدمه 86
5-2- بررسي سوالات تحقيق 86
5-2-1- سوال اول تحقيق 86
5-2-2- سوال دوم تحقيق 87
5-2-3- سوال سوم تحقيق 87
5-2-5- سوال پنچم تحقيق 92
5-3- بحث و نتيجه‌گيري 92
5-4- محدودیت های تحقیق 94
5-5- پیشنهادات برای مسئولین مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیرو سازمان گردشگری استان: 95
5-6- پیشنهادات برای تحقیقات آتی 95
منابع و مآخذ 96
فهرست جداول
جدول (2-1 ): انواع توریسم (گردشگری ) 21
جدول شماره (2-2) :آثار اقتصادي جهانگردي 32
جدول شماره (2-3) :آثار فرهنگي ـ اجتماعي گردشگري 34
جدول شماره (2-4):آثار محيطي جهانگردي 35
جدول(4-1): اهداف كلان مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر سمنان 68
جدول(4-2): سطوح ارتباطات سنجه‌هاي عملكردي با كمك متغيرهاي كلامي 69
جدول(4-3): ماتريس سطوح ارتباطي 71
جدول(4-4): ماتريس سطوح ارتباطي 72
جدول(4-5): ماتريس سطوح ارتباطي 73
جدول(4-6): ماتريس 74
جدول(4-7): ماتريس 75
جدول(4-8): ماتريس 76
جدول(4-9): ماتريس ماتريس ديفازي شده روابط مستقيم و غير مستقيم 77
جدول(4-10): ماتريس ديفازي شده روابط غير مستقيم 78
جدول(4-11): ماتريس ديفازي شده روابط مستقيم 79
جدول(4-12): ماتريس ديفازي شده خالص روابط مستقيم 80
جدول(4-13): تعيين سلسله‌مراتب نفوذ استراتژي‌هاي مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر 81
جدول (4-14):روابط علی معلولی 82
جدول(4-15): اجزاء سازنده استراتژي مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر 83
فهرست اشکال
شکل شماره (2-1): ارتباط رشته های علمی و ابعاد گوناگون گردشگری 28
شکل (2-2) بيانگر الگوی مديريت راهبردی توسعه گردشگری می باشد. 37
نمودار(4-1): نقشه استراتژي مجتمع تاریخی فرهنگی گردشگری باغ امیر 84