هدف این تحقیق بررسی تاثیر ریسک نقدینگی و سودآوری بر کارایی بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این تحقیق نمره کارایی بانک ها برای دوره 1390 تا 1395، با استفاده از تکنیک تحلیل داده ها محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل رگرسیونی و داده های پانلی به تجزیه و تحلیل فرضیات پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه ریسک نقدینگی با کارایی بانک معکوس و رابطه سودآوری با کارایی بانک مستقیم است و رابطه اندازه بانک با کارایی بانک نیز مستقیم است. می توانید این تحقیق رشته حسابداری را به صورت فایل word دانلود نمایید.
بیان مساله
سازمان به عنوان مجموعه هماهنگ و هدف دار از اجزا كه براي دستيابي به هدف يا اهداف با هم پيوند خورده و تشكيل يك سازمان را داده‌اند يكي از مهم‌ترين نيازهايي است كه امروزه به ضرورت وجود آن تاكيد شده است. همچنين به دليل نقش موثر سازمان ها و لذا ضرورت توجه به عملكرد و اثرات عملكرد آنها ارزيابي عملكرد يك سازمان در حوزه فعاليت آن امري حياتي است.
با گسترش سازمان ها درحوزه هاي مختلف سوال هايي همچون نحوه و حوزه هاي ارزيابي عملكرد با توجه به تغييرات زماني و مكاني ايجاد شده گسترش يافت و همين امر اذهان نظريه پردازان را به اين سمت سوق داد كه آيا ارزيابي عملكرد در عرصه هاي پذيرفته شده كارآمد مي باشد يا نه و آيا سنجش عملكرد يك سازمان با توجه به منابعي كه مورد استفاده قرار مي دهد، كارايي و كارامدي لازم را در حوزه حضور خود دارد يا نه؟ اين سوال به خصوص در كشورهاي تازه استقلال يافته و به عبارتي ديگر كشورهاي در حال توسعه امروز، بسيار جدي تر بيان شد بر همين اساس نگاه ها متوجه عملكرد سازمان و ميزان كارامدي و اثربخشي آن و انجام ارزيابي اين عملكرد شد، و بر همين اساس نيز نظريات مرتبط با اين عرصه در قالب الگوهاي ارزيابي عملكرد سازمان ها و دستگاه هاي اجرايي شكل گرفتند و عملكرد آنها بر همين اساس مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفتند.(
سازمانهای مختلف، با چالشهاي وسيع و متنوعي براي بقاء در بازارهاي ناپايدار، متغیر و رقابتي جهاني مواجه مي‌باشند. سازمانها برای فائق آمدن بر این چالشها، سیستمهای مدیریتی جدیدتری را به منظور شفاف سازی استراتژی هايشان و تبدیل آنها به اصطلاحات عملياتي و ملموس تر اختيار مي‌نمايند.
نقش مؤسسات مالی در هراقتصاد بسیار مهم هستند. نقش آنها همانند رگ و شریان¬های خون برای بدن انسان می‌باشند.چرا که مؤسسات مالی منابع مالی را برای رشد اقتصادی از سپرده گذاران به جایی که به آن نیاز است تزریق می‌کنند. بانک¬ها در واقع انتقال¬دهندگان اصلی اطلاعات مالی به اقتصاد هستند و نقش آنها زمانی پررنگ‌تر می‌شوندکه وام¬گیرندگان دسترسی به بازار سرمایه نداشته باشند.
در عرصه فعالیت¬های مالی، ریسک به عنوان یکی از عوامل کلیدی اثرگذار در عملکرد موسسات مالی و بانک¬ها مطرح است. بانك¬داري تجاري تركيبي از فعاليت‌هاي مرتبط، همچون ارائه محصولات و خدمات براي مشتريان، واسطه‌گري مالي و مديريت ريسك می‌باشد. در سال‌هاي اخير، تمركز بيش‌تري روی مديريت ريسك به عنوان فعاليت اصلي بانک‌های تجاري شده است. قسمت عمده دارایی بانک¬های تجاری را انواع سپرده¬ها تشکیل می-دهندکه در واقع بدهی بانک¬ها به سپرده¬گذاران می¬باشندکه در حین انجام عمليات بانكي در معرض ریسک¬های مختلف قرار می¬گیرند.
بانک‌های تجاری عموماً با سه نوع ریسک سر وکار دارندکه عبارتند از: 1-ریسک های مالی ( یا ریسک اعتباری )2- عملیاتی3- استراتژیک. این ریسک‌ها تأثیر متفاوت روی عملکرد بانک‌های تجاری دارند. با توجه به این موضوع اين سئوال مطرح می شود كه تاثیر ریسک و سودآوری بر میزان كارايي بانک ها چگونه است؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
صنعت بانكداري نقش مهمي را در اقتصاد خرد و كلان كشورها ايفا مي‌كند بانك‌ها به عنوان اهرم‌هايي در سياست‌هاي كلان اقتصادي سياست‌هاي پولي را به اجرا درآورده و تورم و بيكاري به عنوان يكي از مهم‌ترين معضلات اقتصادي را كنترل مي‌نمايد.
بنابراين چنانچه بانك‌ها در ايفاي نقش خود موفق عمل نمايند تاثير مثبت بر اقتصاد داشته و سبب رشد و توسعه اقتصادي مي‌گردد و اگر همچنين بانك‌ها نتوانند به وظايف خود، خوب عمل نمايند موجب تضييع منابع شده و تاثير منفي بر اقتصاد خواهند داشت .هر بانکی برای آنکه بتواند در این فضای رقابتی بین بانک ها و موسسات کارایی بیشتری از خود نشان دهد بایستی خدمات برتر با هزینه پایین تر و سرعت بیشتر ارائه نماید. اگر بانک نتواند در مورد کنترل هزینه و کیفیت خدمات رقابت نماید، بعید است بتواند برای مدت طولانی در یک محیط رقابتی به بقای خود ادامه دهد. بنابراین شناخت عملکرد یک بانک از طریق مقایسه با عملکرد بازار در طی دوره های متوالی از بررسی مجدد گزارشهای مالی مفیدتر است. در حقیقت اهداف اصلی تجزیه و تحلیل یک بانک عبارت است از تشخیص منابع، کیفیت و ثبات درآمدهای بانکی، مکفی بودن نقدینگی و کفایت سرمایه بانک است. تجزیه و تحلیل درآمدها، ارزیابی کار مدیریت را ممکن ساخته و نشانگر توانایی رقابت بانک و همچنین تاثیر سیاست های کلان مالی بر موسسات مالی می باشد.
بانک¬ها با شناخت تأثیر متغیرهای ریسک بر روی کارایی به درک درست و شفاف از چگونگی رفتار آن رسیده و به دنبال آن تصمیم¬گیری های خود در حوزه پذیرش ریسک را بهبود بخشیده و از این طریق با شناخت بهتر ، تا حد امکان از محدودیت¬های شناختی کاسته و اطلاعات جامع¬تر برای متخصصان و سیستم بانک فراهم گردد. با توجه به فضای رقابتی در شرایط کنونی در کشور همچنین پیش بینی رشد و توسعه اقتصادی پس از تحریم ، سنجش کارایی بانک ها و شناسایی تاثیر ریسک پذیری بر آن ضروری به نظر می رسد.
ساختار تحقیق
ساختار تحقیق حاضر به شرح زیر می باشد:
در فصل اول، کلیات تحقیق از جمله بیان مسئله، ضرورت و اهمیت تحقیق، اهداف و سوالات تحقیق ذکر شده است. در فصل دوم، به بررسی پیشینه تحقیق و مبانی نظری آن شامل: مقدمه، مروری بر ادبیات تحقیق ، مروری برتحقیقات انجام شده در این خصوص پرداخته می شود. در فصل سوم، به روش انجام تحقیق،جامعه آماری موجود و نمونه و روش آماری تحقیق پرداخته شده است. در فصل چهارم، اطلاعات جمع آوری شده و داده های مربوط مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصل بیان شده است. در فصل پنجم، تحلیل نتایج بدست آمده و پیشنهاداتی جهت انجام پژوهشهای بعدی ارائه می گردد.
فهرست مطالب
فصل اول کلیات پژوهش 1
1-1-مقدمه 2
1-2 بیان مساله 2
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 4
1-4 اهداف تحقیق 5
1-5 سوالات تحقيق 5
1-6 فرضیات تحقیق 6
1-7 قلمرو تحقیق 6
1-8 نوآوری تحقیق 6
1-9 تعاریف واژه های کلیدی 7
1-10 ساختار تحقیق 8
فصل دوم 9
۲-۱ مقدمه 10
2-2- بورس اوراق بهادار 11
2-2-1 بورس اوراق بهادار تهران و سير تحولات آن 11
2-3 واسطه های مالی یا مؤسسات واسطه ای مالی 13
2-3-1 تاریخچه پیدایش بانکداری 16
2-3-2 صنعت بانکداری 18
2-3-2-1عملکردهای اقتصادی بانکها 19
2-3-2-2 گونه‌های بانکداری 20
2-3-2-3 انواع بانک ها 20
2-3-2-4 انواع دیگر بانک ها 21
2-3-3 بانکداری در ایران 21
2-3-4 انواع ریسک بانکی 23
2-3-4-1 ریسک نقدینگی 24
2-3-4-2 ریسک اعتباری 27
2-3-4-3 ریسک نرخ سود مالی 28
2-4 ارزیابی عملکرد و محاسبه کارایی 28
2-4-1 کارایی 30
2-4-1-1 کارایی مطلق 31
2-4-1-2 کارایی نسبی 31
2-4-2 تحلیل پوششی داده‌ها 32
2-4-2-1 بازده به مقیاس 33
2-4-2-2 بازده به مقیاس افزایشی 34
2-4-2-3 بازده به مقیاس ثابت 34
2-4-2-4 بازده به مقیاس کاهشی 34
2-4-3 مدل‌های تحلیل پوششی داده‌ها 35
2-4-3-1 مدل CCR 35
2-4-3-2 مدل CCR پوششی 36
2-4-3-3 مدل CCR مضربی 36
2-4-3-4 مدل CCR ورودی محور 37
2-4-3-5 مدل CCR خروجی محور 38
2-4-3-6 مقایسه مدل‌های ورودی محور و خروجی محور CCR 38
2-4-3-7 مدل BCC 39
2-4-3-8 مدل‌های ورودی محور و خروجی محور در مدل اصلی BCC 40
2-4-3-9 مدل BCC پوششی 40
2-4-3-10 مدل BCC مضربی 41
2-4-3-11 تفاوت مدل CCR با BCC 41
2-5 مطالعات انجام شده 44
2-5-1 مطالعات خارجی 44
2-5-2 مطالعات داخلی 50
جمع بندی 53
فصل سوم روش پژوهش 55
3-1 مقدمه 55
3-2 روش پژوهش 56
3-3 جامعه آماری 56
3-4 نمونه آماری و روش نمونه گیری 56
3-5 فرضيه‌هاي تحقيق: 58
3-6 متغيرهاي پژوهش 58
3-7 روش گردآوري اطلاعات و داده‌ها 59
3-8 روش تجزیه و تحلیل داده ها 60
3-8-1 محاسبه نمره کارایی مالی شرکت ها را با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها 60
3-8-2 آمارههای توصیفی متغیرهای پژوهش 61
3—8-3 آمار استنباطی 61
3-8-3-1 روش داده‌های پانل 61
3-8-3-2 آزمون چاو یا F مقید 64
3-8-3-3 آزمون هاسمن 65
3-8-3-4 آزمون‌های مربوط به مفروضات مدل رگرسیون خطی 66
3-8-3-5 آزمون معنی دار بودن مدل 67
3-8-3-6 آزمون معنی دار بودن ضرایب 68
جمع بندی 69
فصل چهارم تجزیه و تحلیل 70
4-1- مقدمه 70
4-2آمار توصيفي متغیرهای تحقیق 71
4-3 بررسی مدل تحقیق 72
4-3-1 بررسی آزمون های پیش فرض رگرسیون 73
4-3-1-1 بررسی نرمال بودن باقیمانده ها 73
4-3-1-2 آزمون عدم وجود ناهمسانی واریانس ها میان باقیمانده‌ها 74
4-3-2 بررسی فرضیه های تحقیق 74
جمع بندی 76
فصل پنجم نتیجه گیری 78
5-1 مقدمه 79
5-2 نتایج تحقیق 79
5-3 بحث و نتیجه گیری 80
5-4 پیشنهادات اجرایی 82
5-5 پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده 83
5-6 محدودیت های تحقیق 83
منابع 85
پیوست 92
فهرست جداول
جدول (2-1): سیستم یک ورودی یک خروجی برای مدل CCR(منبع: دوست محمدی،1394) 39
جدول(3-1): تعداد بانک های مورد مطالعه 57
جدول(3-2): بانک های مورد مطالعه 57
جدول(4-1): آمار توصیفی 72
جدول(4-2): نتایج آزمون مدل 75
فهرست نمودار
نمودار(2-1): طبقه بندي نهادهاي مالي در ايران، منبع: عباسی و آدوسی(1391) 15
نمودار (2-2): انواع بازده به مقیاس (منبع: جهانشاهلو و لطفی زاده ، ۱۳۸۹) 35
نمودار(2-3):مرز کارایی مدل CCR با هر دو گرایش(منبع: دوست محمدی،1394) 39
نمودار (2-4): حرکت شعاعی در مرز کارایی مدل BCC با هر دو گرایش(منبع: دوست محمدی،1394) 40
نمودار (2-5): مقایسه نموداری مدل‌های CCR و BCC(منبع: خلیلی،1394) 43
شکل(2-1): الگوی مفهومی تحقیق 53
شکل(4-1): بررسی نرمال بودن توزیع باقیمانده ها 73
نمودار(5-1): نمره کارایی بانک ها(منبع: یافته های تحقیق) 80