بازده سهام یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر سودآوری صنایع کشور محسوب می‌شود. این پژوهش در پی آن است که مشخص کند که نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی به عنوان متغیرهای اصلی مستقل چه تأثیری می‌تواند در افزایش بازده سهام صنایع معدنی کشور داشته باشند. لذا این پژوهش با استفاده از مدل داده‌های پانل دیتا به تخمین اثرات نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازده سهام صنایه معدنی کشور طی دوره زمانی 1391 الی 1398 پرداخته است. نتایج برآورد نشان می‌دهند که میان نااطمینانی تورم و بازده سهام ارتباط معناداری وجود دارد و همچنین میان ریسک سیاسی و بازده سهام ارتباط معناداری وجود دارد. این برآورد نشان می دهد که با افزایش نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی، میزان سودآوری صنایع معدنی کشور کاهش می یابد که باعث کاهش بازده سهام می گردد. می توانید این پژوهش رشته مدیریت مالی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستم های اقتصادی، هر روزه ریسک های متفاوتی بر ساختار مالی شرکتها اثر می گذارد. همان طور که می دانیم بازده دارایی، عامل اصلی سودآوری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را تشکیل می دهد. حجم مبادلات با بازدهی بالا مستلزم آن است که این شرکتها درباره توان مالی شرکت، اظهارنظر نمایند. بنابراین یکی از ریسک های عمده ای که شرکت ها با آن مواجه هستند ریسک سیاسی و نااطمینانی تورم می باشد. این نوع ریسکها نه تنها انواع مبادلات را در بر می گیرد بلکه شامل سایر مقادیر در معرض ریسک قرار دارند. بر پایه مدل سیکل های تجاری، ریسک سیاسی و نااطمینانی تورم در دوران رونق کاهش و در دوران رکود افزایش می یابد، زیرا در مرحله رونق با افزایش درآمد کل و تولید، خانوارها از جریان درآمدی کافی برای تأمین مبادلات برخوردارند. همچنین، شرکت ها در شرایط رونق به دلیل افزایش درآمدهای خود مبادلات بیشتری با مشتریان داشته باشند که باعث افزایش سودآوری و رونق بازار سهام خواهد شد. بر این اساس در این پژوهش سعی شده است که ارتباط بین نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازده صنایع معدنی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گیرد. لذا در این فصل ابتدا به بیان مسأله و اهمیت و ضرورت تحقیق اشاره می شود و سپس به بررسی فرضیه ها و چارچوب نظری پرداخته می شود.
بیان مسأله
ریسک سیاسی به دنبال تکامل تدریجی تئوری اقتصادی در اوایل قرن بیستم در بیشتر کشورهای صنعتی دنیا، از رویدادهای سیاسی و شرایط نامطلوب در امور بین المللی به وجود آمد. جنگها، درگیریهای داخلی و حملات تروریستی خارجی همگی برای ایجاد بی ثباتی سیاسی پیش نیاز هستند. ریسک سیاسی اشاره به تغییر داشته و تغییر، اغلب توسط دولت ایجاد می شود که به شکل گیری مجدد محیط کسب و کار در یک کشور منجر می شود. این ریسک از طریق ثبات دولت، مقدار استقلال قوه قضایی و اعتبار یک سیستم قانونی درک شده است. بر طبق نظر اگمنت ریسک سیاسی به عنوان تغییرات غیر منتظره در عوامل تولید، داد و ستد کالا و خدمات ناشی از اقدامات و واکنشهای دولت تعریف شده است (زورگویی ، 2011. ص. 117).
همواره کشورهای جهان شاهد نوساناتی نسبت به متغیرهای اقتصادی بوده اند. نوسانات شدید متغیرهای اقتصادی در کشورهای مختلف باعث شده است تا دولت ها و شرکت ها متحمل خسارات مالی شوند. از آنجایی که انجام سرمایه گذاری در کشورها برای تولید کالا امری لازم و ضروری است و یکی از راه ها برای تامین وجوه مورد نیاز برای انجام سرمایه گذاری توسط شرکتها، انتشار سهام میباشد، بنابراین این امر سبب شده است تا پژوهشهای تجربی و نظری در مورد رابطه بین بازده سهام و متغیرهای اقتصادی صورت گیرد. بر طبق مدل ویلیام شارپ، بازده سهام تحت تاثیر عوامل خرد و کلان قرار می گیرد. منظور از عوامل خرد مسائل مربوط به درون شرکت ها است که عموما در کنترل مدیران قرار دارند. در سطح کلان، عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی که در کنترل مدیریت نیست، بازده سهام شرکتها را در تاثیر قرار می دهد. هر کدام از این عوامل خرد و کلان دارای مولفه هایی هستند که تغییر در هر کدام از این مولفه ها محیط اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهند و روشن است که این نوسانها بر صنایع و شرکتهای مختلف اثر یکسانی ندارند.
اهمیت و ضرورت تحقیق
یکی از موضوعاتی که در چندین دهه اخیر به طور فزاینده توجه صنایع معدنی را به خود جلب کرده است، موضوع ریسک های شرکتی و نقش آنها در عملکرد صنایع معدنی می باشد. بازده سهام یکی از مهمترین موضوعات عملکرد صنایع معدنی است که منابع مالی مورد نیاز بخش های مختلف شرکتها را درگیر می کند و افزایش بازدهی سهام منوط به کاهش ریسکهای آنهاست. از این رو شناسایی ریسک های صنایع معدنی بر بهبود بازدهی سهام، افزایش رشد درآمد و دستیابی به مزیت رقابتی به عنوان نتیجه حفظ فروش صنایع ضرورت دارد. در نتیجه باتوجه به اهمیت و ضرورت بازده سهام ، پژوهشگر در تحقیق حاضر به دنبال ارزیابی نالطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازده سهام و سنجش تأثیر این عوامل بر بازدهی صنایع معدنی می باشد. از طرفی صنایع معدنی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نیازمند بررسی و پیاده سازی مدیریتی مناسب در برابر ریسکهای شرکتی دارند تا بتواند در عرصه رقابتی شدید امروز نه تنها باقی بمانند بلکه به دنبال رشد فزاینده در سودآوری باشند. از این رو با توجه به رشد فزاینده این شرکتها جهت کنترل ریسکهای سیاسی و افزایش بازده سهام، صنایغ معدنی کشور نیازمند پیاده سازی موفقیت آمیز حفظ سودآوری می باشند که با بررسی عوامل موثر از جمله نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی و تأثیر آنها بر بازده سهام را هرچه بیشتر در این کار یاری رسانند. لذا تحقیقات چندانی جهت شناسایی تأثیرگذاری نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازده سهام صنایع معدنی کشور انجام نشده است و بیشتر این تاثیرگذاری بر عملکرد اجرایی آنها صورت گرفته است. اما در این تحقیق سعی شده است که به تأثیرگذاری همزمان نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازدهی صنایع معدنی کشور طی سالهای 1391 الی 1398 پرداخته شود.
جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق
جنبه نوآوری تحقیق مربوط به بازده سهام صنایع معدنی کشور می باشد که تأثیرگذاری نااطمینانی تورم و ریسک سیاسی بر بازده سهام مدنظر می باشد. همچنین بررسی اثرگذاری این عوامل به صورت همزمان بر بازده سهام از جمله تحقیق جدیدی است که پیش از این مورد بررسی نشده است.
نوع تحقیق از نظر روش
روش پژوهش این تحقیق از نظر ماهیت و محتوا از نوع همبستگی است، که با استفاده از داده های مستخرج از صورتهای مالی صنایع معدنی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به تحلیل رابطه همبستگی می پردازد. انجام این پژوهش در چهارچوب استدلال قیاسی - استقرایی صورت خواهد گرفت. علت استفاده از روش همبستگی کشف روابط همبستگی بین متغیرها است. تحقیق همبستگی یکی از انواع تحقیقات توصیفی است.
در پژوهش حاضر ابتدا همبستگی بین متغیرهای پژوهش را مورد آزمون قرار داده و در صورت وجود همبستگی بین متغیرهای پژوهش اقدام به برآورد مدلهای رگرسیونی چندگانه خواهیم نمود. از سوی دیگر پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی )نیمه تجربی) است، یعنی بر مبنای تجزیه و تحلیل اطلاعات گذشته و تاریخی)صورتهای مالی شرکتها) انجام می گیرد. همچنین این پژوهش از نوع مطالعه ای کتابخانه ای و تحلیلی - علمی بوده و مبتنی بر تحلیل داده های تابلویی )پانل دیتا) نیز می باشد. پژوهش ازحیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد می شود.
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول کلیات تحقیق 2
1-1 مقدمه 3
1-2 بیان مسأله 3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 6
1-4 اهداف تحقیق 7
1-5 فرضیه های تحقیق 7
1-6 جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق 8
1-7 جنبه کاربردی تحقیق 8
1-8 نام بهره وران و ذینفعان تحقیق 8
1-9 نوع تحقیق از نظر روش 8
1-10 تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی و عملیاتی 9
1-11 چارچوب نظری تحقیق 11
فصل دوم مروری بر مبانی نظری و پیشینه تحقیق 13
2-1 مقدمه 14
2-2 مروری بر مبانی نظری 15
2-2-1 مفهوم ریسک 15
2-2-2 تاریخچه ریسک 17
1-2-2-2 تمايل به ريسك: 18
2-2-2-2 ادراك ريسك: 18
2-2-3 طبقه بندی ریسک 20
1-3-2-2 ريسك سيستماتيك 20
2-3-2-2 ريسك غيرسيستماتيك 21
3-3-2-2 ریسک تجاری 21
4-3-2-2 ریسک مالی 23
5-3-2-2 ريسك اعتباري 24
6-3-2-2 ريسك عملياتي 25
7-3-2-2 ريسك قانوني 26
2-2-4 انواع ريسك شرکتها 26
5-2-2 روش های اندازه گیری ریسک 31
2-2-6 تاریخچه اندازه‌گیری ریسک 33
2-2-7 عوامل مؤثر بر ريسك و بازده سرمايه گذاري در محصولات مالي 34
8-2-2 مفهوم ریسک سیاسی 40
9-2-2 مفهوم نااطمینانی تورم 42
2-2- 10 انواع بازده دارایی 43
2-3 پیشینه تحقیق 47
2-3-1 مطالعات خارجی 47
2-3-2 مطالعات داخلی 51
2-4 مدل مفهومی پژوهش 55
2-5 خلاصه فصل دوم 56
فصل سوم روش شناسی تحقیق 57
3-1 مقدمه 58
3-2 روش شناسی تحقیق 58
3-3 مدل تحقیق 60
3-4 جامعه آماری و حجم نمونه 61
3-5 قلمرو تحقیق 62
1-3-5 قلمرو مکانی تحقیق 62
5-3-2 قلمرو زمانی تحقیق 62
3-6 روش و ابزار گردآوری داده ها 62
3-7 روش تجزیه و تحلیل داده ها 63
3-7-1 پایایی یا مانا بودن داده ها 64
3-7-2 آزمون ریشه واحد برای پایایی 65
3-7-2-1 آزمون لوین و لین 66
3-7-3 مدل های داده های تابلویی 70
3-7-3-1 آزمون های تشخیصی 72
3-8 خلاصه فصل سوم 76
فصل چهارم تحلیل داده ها و محاسبات تحقیق 77
4-1 مقدمه 78
4-2 تحلیل آماری تحقیق 78
4-2-1 توصیف آماری متغیرهای تحقیق 78
2-2-4 نرمال بودن داده های تحقیق 79
4-2-3 بررسی مانایی متغیرهای پژوهش 82
4-3 نتایج آزمونهای مربوط به داده های پانل دیتا 83
4-3-1 نتایج آزمون اف لیمر 83
4-3-2 نتایج آزمون هاسمن 84
4-3-3 آزمون ناهمسانی واریانس 84
4-3-4 آزمون خود همبستگی 85
4-4 برآورد الگوی تحقیق 85
4-5 خلاصه فصل چهارم 87
فصل پنجم نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات 89
5-1 مقدمه 90
5-2 بررسی تفسیر نتایج حاصل از فرضیه های تحقیق 90
5-3 بررسی یافته های تحقیق 93
5-4 محدوديت‌هاي تحقیق 96
5-5 پیشنهادهای کاربردی تحقیق 96
5-6 پيشنهادهايي براي پژوهش‌هاي آتي 97
منابع و مأخذ 98
پیوست و ضمائم 106
فهرست جداول
نمودار (1-2): مدل مفهومی تحقیق 56
جدول (1-4): آمارهای توصیفی پژوهش 79
جدول (2-4): چولگی و کشیدگی داده های تحقیق 80
جدول (3-4) : نرمال بودن داده ها 82
جدول (4-4): نتایج آزمون ریشه واحد متغیرهای پژوهش 83
جدول (5-4): نتایج آزمون اف لیمر 83
جدول (6-4): نتایج آزمون هاسمن 84
جدول (7-4): نتایج آزمون ناهمسانی واریانس 84
جدول (8-4): نتایج آزمون استقلال پسران 85
جدول (9-4): نتایج برآورد الگوی تحقیق 86
جدول( 1-5): بررسی فرضیه های تحقیق 94