از ديدگاه کلان اقتصادي، بورس اوراق بهادار در فرآيند توسعه اقتصاد ملي از اهميت زيادي برخوردار است، به گونه¬اي که ميزان فعاليت و اهميت بورس اوراق بهادار با درجه توسعه¬يافتگي اقتصاد ملي رابطه¬اي همسو داردبا توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخ داده است،کشورها و بویژه کشورهای در حال توسعه ای مانند ایران جهت حل مشکلات اقتصادی، نیازمند یافتن راهکارهای مناسبی برای استفاده بهتر از امکانات خود می باشند. در این راستا یکی از راهکارهای مهم، گسترش سرمایه گذاری و به تبع آن توسعه ابزارها، نهادها و موسسات مالی می باشد. یکی از مهمترین نهادها و موسسات مالی در بازار سرمایه، شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری هستند که نقش موثری در توسعه و تعمیق این بازار ایفا می نمایند.
تحقيق حاضر در پي پاسخ به اين پرسش است که کدام یک از دو گروه موسسه سرمایه گذاری، بر اساس شاخص های تعریف شده موفق تر عمل نموده است؟ و سرمایه گذارانی که خود توانایی و یا امکان مطالعه دقیق بازار را ندارند و تمایل دارند در زمینه ای سرمایه گذاری نمایند که در بردارنده سبدی از دارایی ها و دارای مدیریت حرفه ای هستند، کدام یک از این دو موسسه را انتخاب نمایند؟
نتایج بررسی ها نشان داد که در دو شاخص شارپ و ضریب بتا تفاوت معنا داری وجود ندارد و فقط در شاخص سورتینو تفاوت معنا دار وجود دارد. می توانید این تحقیق رشته مدیریت مالی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
یکی از مهمترین نهادها و موسسات مالی در بازار سرمایه، موسسات سرمایه گذاری هستند که نقش موثری در توسعه و تعمیق این بازار ایفا می نمایند. سرمایه، مازاد درآمدهای مردم است که به اشکال مختلف در جامعه تجمیع شده است. درواقع، مصرف کنندگان با پس انداز مازاد درآمدشان، مصرف امروز خود را به این امید که در آینده بتوانند مصرف بیشتری داشته باشند، به تاخیر می‌اندازند. به عبارت دیگر،آنها امروز پولهای خرد و اندک خود را ذخیره و سرمایه گذاری می کنند تا درآینده به سرمایه قابل توجهی تبدیل شود. مهمترین اثری که این سرمایه ها بر اقتصاد کشور دارند، افزایش درآمد ملی و به تبع آن، افزایش اشتغال می باشد.
بازارهای مالی نیز در دهه های اخیر با تحولات چشمگیری مواجه شده اند. باپیدایش واسطه های مالی جدید و ابزارهای مالی جدید، رفته رفته از نقش انحصاری واسطه های مالی خاص و به ویژه بانکها تاحدودی کاسته شده است و جایگاه خاصی برای واسطه هایی چون صندوق های سرمایه گذاری مشترک و شرکت های سرمایه گذاری، ایجاد شده است. به عبارتی بسیاری از مشتریان بانکی با پذیرش ریسک بیشتر به جای آن که صرفا سپرده گذار بوده و به سود کم بانکی اکتفا نمایند، به سرمایه گذاری در بازار از طریق چنین واسطه هایی برای کسب سود بیشتر و با ریسک بالاتر متمایل شده اند. در ایران نیز با رونق بیشتر بازار سهام شاهد چنین گرایشی هستیم. نقش این موسسات از آن جهت حائز اهمیت است که خود به عنوان یک مدیر سبد دارایی برای سرمایه گذاران در شرکت های سرمایه گذاری نیز عمل می‌کنند. سرمایه گذار به دلیل نداشتن اطلاعات کامل، نبود دانش یا فقدان زمان کافی برای بررسی وضعیت شرکت ها جهت تصمیم گیری در خرید، با خرید سهام این موسسات کار را به مدیران سبد سرمایه گذاری واگذار می کنند. موضوع مورد بررسی در این پژوهش بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک در مقایسه با شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که با استفاده از شاخص های شارپ و سورتینو و ضریب بتا صورت خواهد گرفت و پس از آن معنادار بودن تفاوت میان آنها بر اساس نتایج حاصل از این شاخص ها سنجیده خواهد شد .
بیان مسأله
بانکها و موسسات اعتباری به عنوان نهاد های سپرده پذیر، سالها یکه تاز جذب سرمایه های مردم بوده و هستند اما طی دهه های اخیر شرکت های سرمایه گذاری نیز پا به عرصه فعالیت گذاشته و خود را به عنوان رقیب نهاد های سپرده پذیر مطرح نموده اند که البته تحت عنوان نهاد های غیر سپرده پذیر طبقه بندی می گردند در سالهای اخیر نیز صندوق های سرمایه گذاری مشترک بعنوان موسسات سرمایه گذاری با بنیان باز وارد این عرصه شده اند. (اسلامی بیدگلی و همکاران، 1384 ) حضور این دو نهاد سرمایه گذاری در اقتصاد، از یک طرف موجب مشارکت گسترده افراد در مالکیت سهام آنها باعث بهره مندی از مزایای سرمایه گذاری می شود و از طرف دیگر از طریق جذب نقدینگی وهدایت آنها در فعالیتهای سازنده و مفید اقتصادی باعث تحقق اهداف ضد تورمی دولت خواهد شد، زیرا وجوه مورد نیاز فعالیت های اقتصادی ازپول درجریان تأمین می شود و این پدیده تأثیر قابل توجهی برحجم پول درگردش و کنترل آن دارد. به بیان دیگر توسعه سرمایه گذاری از یک سو موجب جذب سرمایه های غیر‌کارا به بخش های مولد اقتصادی شده و ازسوی دیگر با توجه به جهت گیری سرمایه گذاران(مبتنی برریسک وبازده)، سرمایه گذاری ها در صنایعی هدایت خواهند شد که از سود بیشتر و خطر کمتری برخوردار است و این امر در نهایت سبب تخصیص بهینه منابع خواهد شد.
مشابهت ها و تفاوتهای صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری
همانگونه که پیشتر بیان شد بخشی از سیستم مالی در اقتصاد ، نهاد های غیر سپرده پذیر می باشند . از میان این نهاد ها دو موسسه گفته شده دارای مشابهت های فراوانی نسبت به سایر نهاد های غیر سپرده پذیر هستند البته تفاوت های زیادی نیز باهم دارند. در عرصه بین الملل ، شرکتهای سرمایه گذاری را "صندوق های سرمایه گذاری با بنیان بسته " می نامند و صندوق های سرمایه گذاری مشترک را " صندوق های سرمایه گذاری با بنیان باز " می نامند.
البته با توجه به جوان بودن فعالیت صندوق های سرمایه گذاری در کشورمان، متولیان امر محدودیت هایی برای فعالیت آنان در زمینه، نوع و میزان سرمایه گذاری قائل شده اند که در مورد شرکت های سرمایه گذاری کمتر دیده می شود.
این دو نهاد از نظر افراد سرمایه گذار دارای وجوه مشترکی هستند . یکی از این وجوه اشتراک در موضوع سرمایه گذاری‌های این دو موسسه می باشد که از نظر تنوع ، محدود به یک زمینه فعالیت نمی باشند و هم از نظر ریسک وضعیت مشابهی دارند . از سوی دیگر هر دو داری مدیران حرفه ای در امر سرمایه گذاری می باشند که این حالت در سایر اوراق بهادار دیده نمی شود با توجه به نقش تصمیم گیری در سرمایه گذاری وبا درنظرگرفتن بحث تنوع بخشی جهت دستیابی به پرتفوی کارا، ضرورت دارد که ازبین این دو نهادسرمایه گذاری آنهایی که دارای عملکرد بهتری می باشند انتخاب گردند. انتخاب پرتفوی کارا یکی از مسائل مورد بحث حوزه مالی از دیرباز بوده وبا تحقیقاتی که دراین زمینه صورت گرفته الگوهایی نیز برای پرتفوی بهینه ارائه شده است.
ضرورت واهمیت تحقیق
هدف ازسرمایه گذاری قبل ازهرچیزی افزایش ارزش و یا حداقل حفاظت از دارایی مالی است، لذا به نظر می‌رسد ارزیابی عملکرد پرتفوی برای سرمایه گذاران مهم است. اگرنتایج عملکرد پرتفوی رضایت بخش نباشد باید دلیل آن روشن شود تا تغییرات لازم صورت گیرد. ارزیابی عملکرد پرتفوی مهم است، خواه یک فرد بصورت انفرادی پرتفوی خود را بررسی نماید و یا اینکه پرتفوی یک شرکت سرمایه گذاری رابررسی کند (اسلامی بیدگلی وهمکاران، 1384، ص4)1.
اهمیت این تحقیق را می توان با توجه به جوانب مختلف بررسی کرد:
الف) از دیدگاه مقایسه دو گروه با یکدیگر
ب) از دیدگاه سرمایه گذارانی که به عنوان سهامدار نیاز به شفاف سازی و انتشار اطلاعات در یک بازار سرمایه را دارند
ج) از بعد نظارت برعملکرد
د) ازدیدگاه شرکتهای سرمایه پذیر
ه) اقتصاد کشور
شرکت های سرمایه گذاری
شرکتهای سرمایه گذاری، شرکتهایی هستند که وجوه مردم را در مجموعه ای سرمایه گذاری های بزرگ درهم ترکیب و به واسطه ی برخورداری از تخصص مدیریت حرفه ای سرمایه گذاری، این منابع مالی را در مجموعه ی متنوعی از دارایی ها به نحوه ی بهینه سرمایه گذاری می کنند.
ارزش خالص دارایی (NAV)
اصطلاحی است که هم برای شرکتهای سرمایهگذاری و هم برای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به‌کار می رود که بیان کننده ارزش دارایی‌های صندوق در هر لحظه است و در پایان روز از طریق سایت شرکت اطلاع رسانی می‌شود. به عبارت ساده تر NAVارزش هر واحد صندوق مشترک است که از تقسیم خالص ارزش دارایی سرمایه گذاری شده صندوق به قیمت بازار به تعداد واحدهای سرمایهگذاری منتشره شده بدست می‌آید و در واقع ارزش یک واحد سرمایهگذاری مجزا از صندوق است. ( علی سنگینیان – مرکز تحقیقات
ریسک
ریسک در حقیقت اختلاف میان بازده واقعی وبازده مورد انتظار سرمایه گذاری می باشد، یا به عبارتی دیگر منظورازریسک، انحراف معیار بازده های مورد انتظار سرمایه گذاری برای یک دوره زمانی مشخص می باشد. این ریسک به دو قسمت ریسک سیستماتیک وغیرسیستماتیک تقسیم می گردد. البته در مورد شاخص سورتینو فقط بخش نامطلوب ریسک که همان مقادیر پایین تر از میانگین بازده مورد نظر می‌باشد.
فهرست مطالب
چکیده: 1
فصل اول: کلیات تحقیق 2
1-1) مقدمه 3
1-2) طرح موضوع: 5
1-3) بیان مسأله 5
1-3-1) مشابهت ها و تفاوتهای صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری 6
1-4) ضرورت واهمیت تحقیق 8
1-4-1) اهمیت ازنظر شرکت های سرمایه پذیر 9
1-4-2) اهمیت ازنظر سرمایه گذاران 9
1-4-3) اهمیت از نظر بازار واقتصاد 10
1-5) اهداف تحقیق 10
1-6) سؤال تحقیق 10
1-7) فرضیه های تحقیق 11
1-8) تعریف واژگان تخصصی تحقیق 11
فصل دوم: مروری برادبیات تحقیق 19
2-1) مقدمه 20
2-2) تعریف صندوق های سرمایه گذاری مشترک 21
2-3) مزایای صندوق های سرمایه گذاری مشترک 22
2-3-1) جایگزینی برای خرید سهام شركتهای بورسی 23
2-3-2) نقدشوندگی 23
2-3-3) سادگی در سرمایهگذاری 24
2-3-4) تنوع سرمایهگذاری 24
2-3-5) وجود مدیریت حرفه‌ای 25
2-3-6) صرفه‌های مقیاس (هزینههای معقول) 25
2-3-7) انگیزه مدیریت صندوق سرمایهگذاری 26
2-4) معایب صندوق های سرمایه گذاری مشترک 2-4-1)هزینه ها 27
2-4-2) رقیق سازی 27
2-5) انواع صندوقهای سرمایهگذاری در جهان 27
2-5-1)صندوقهای سرمایهگذاری سهام عادی 28
2-5-2) صندوقهای سرمایهگذاری متوازن 28
2-5-3) صندوقهای سرمایهگذاری اوراق‌قرضه یا سهام ممتاز 28
2-5-4) صندوقهای سرمایهگذاری تخصصی 29
2-5-5) صندوق های سرمایهگذاری با هدف دوگانه 29
2-5-6) صندوقهای بازارپول 30
2-5-6-1)صندوقهای نهادی : 30
2-5-6-2) صندوقهای مدیریت شده توسط کارگزاران: 30
2-5-6-3) صندوقهای مدیریت شده توسط صندوق های متقابل بازار سرمایه: 30
2-5-7) صندوقهای رشد و توسعه 31
2-5-8 ) صندوقهای شاخص 31
2-5-9) صندوقهای قابل معامله در بورس 32
2-5-10) صندوقهای اوراق‌قرضه شهرداری‌ها 33
2-5-11) صندوقهای سرمایهگذاری بین‌المللی 33
2-6) اركان صندوق‌ها 34
2-6-1) مجمع صندوق 34
2-6-2) مدیر صندوق 34
2-6-3) متولی صندوق 35
2-6-4) ضامن 35
2-6-5) حسابرس 36
2-6-6) كارگزاران صندوق 36
2-7) كارمزد اركان و هزینههای صندوق 36
2-7-1) كارمزد اركان 37
2-7-2) هزینههای دوره‌ای 37
2-7-2-1)هزینه حسابرس 38
2-7-2-2)هزینه تأسیس و تسویه 38
2-7-2-3)هزینه مجامع و عضویت در كانون‌ها 38
2-7-2-4)سایر هزینه‌ها 38
2-7-3) هزینههای صدور و ابطال 39
2-8) نحوه قیمت گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک 40
2-8-1)NAV صدور 41
2-8-2)NAV ابطال 41
2-8-3)NAV آماری 41
2-9) نحوه سرمایهگذاری در صندوق‌ها 42
2-10) قوانین مرتبط با صندوق های سرمایه گذاری مشترک 43
2-11) امیدنامه صندوق های سرمایه گذاری مشترک 45
2-12) گزارش های مالی صندوق های سرمایه گذاری 46
2-13) اولین ایده تشکیل صندوق مشترک 47
2-14) جایگاه ویژه صندوقهای سرمایهگذاری مشترك 47
2-15) شکل گیری صندوق های سرمایه گذاری مشترک در ایران 48
2-16) شخصیت حقوقی صندوق های سرمایه گذاری مشترک 50
2-17) صندوق هاي با بنيان بسته ( شرکت های سرمایه گذاری ) 50
2-18) شروط موفقیت 51
2-19) مدیریت پرتفوی 52
2-21) ارزیابی عملکرد پرتفوی 56
2-22) مروری تاریخی برارزیابی عملکرد پرتفوی 57
2-23) بررسی مدل های ارزیابی عملکرد 57
2-23-1) بازده 58
2-23-2) انحراف معیار(ریسک) 59
2-23-3) ضریب بتا 60
2-24) مدل های ارزیابی عملکرد پرتفوی 62
2-24-1) شاخص شارپ 62
2-24-2) شاخص ترینر 65
2-24-3) مقایسه بین معیارهای شارپ وترینر 66
2-24-4) محدودیت ها در معیارهای شارپ وترینر 67
2-24-5) شاخص جنسن 69
2-24-6) نسبت ارزیابی 73
2-24-7) مدل گراهام وهاروی برای ارزیابی عملکرد 73
2-24-8) پرتفوی بهینه شارپ 74
2-24-9 ) تئوري فرامدرن پرتفوي 75
2-25) پژوهش های انجام شده درزمینه شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار کشور 79
2-26) بررسی مطالعات تطبیقی درسایر کشورها 99
فصل سوم: روش تحقيق 111
3-1 مقدمه 112
3-2 نوع تحقيق 113
3-3 جامعه آماري 113
3-4 نمونه آماري 114
3-5 روش گردآوري داده ها 114
3-6 روايي و اعتبار ابزار گردآوري داده ها 114
3-7 متغير هاي تحقيق و نحوه اندازه گيري آنها 115
3-7-1 معيار شارپ: 115
3-7-2 معيار سورتينو: 115
3-7-3 بازده 116
3-7-4 بتا 116
3-7-4 سود تقسيمي 117
3-7-5 در صد افزايش سرمايه 117
3-7-6 NAV 117
3-8 فرضيات تحقيق 117
3-9 روش تحليل و آزمون فرضيات 119
3- 9-1 آزمون تی ( T TEST ) 119
3-10 طرح تحقيق 120
3-11 نرم افزار مورد استفاده 120
فصل چهارم: تحليل داده ها و آزمون فرضيات 122
4-1 مقدمه 123
4-2 آزمون همبستگي بين شاخص ها 124
4-2-1 آزمون فرضيه اول 124
4-2-2 آزمون فرضيه دوم 127
4-2-3 آزمون فرضيه سوم 130
فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات 133
5-1 مقدمه 135
5-2 خلاصه تحقيق 135
5-3 يافته هاي تحقيق 136
5-4 پيشنهاد هاي تحقيق 137
5-4-1 پيشنهاد هاي حاصل از نتايج تحقيق 137
5-4-1-1 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه اول 137
5-4-1-2 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه دوم 138
5-4-1-3 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه سوم 138
5-5-2 پيشنهاد براي تحقيقات آتي 138
منابع و مأخذ 140
6-1 منابع فارسي 141
6-2 منابع انگليسي 143
پيوست 144
REVIEW: 148