امروز بهره وری فراتر از یک معیار و شاخص اقتصادی است و به عنوان یک رویکرد جامع، فرهنگ و نگرش نظام گرا، و یک کلی از همه ی اجزا مطرح است، به طوری که می تواند هر یک از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، سازمان و یا افراد را تحت تاثیر متقابل قرار دهد. بهره وری یکی از موضوع¬های اساسی است که در سطوح مختلف و در فعالیتهای گوناگون بشری، سابقه ی چند صد ساله دارد و اهمیت آن در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و صنعتی به شدت مورد تاکید قرار گرفته است. بدون شک در میان سرمایه های موجود، نیروی انسانی جایگاهی رفیع را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری يکي از سازمان های گسترده، پيچيده و حياتي است به‌طوري‌که حال حاضر، فعاليت¬هاي فرهنگی و صنعت توریسیم و گردشگری بدون وجود این سازمان و کارکردهای آن، به‌سختي امکان پذير است. ازطرف‌ديگر، منابع انساني، سرمايه¬هاي اصلي و بي¬بديل سازمان هستند که موفقيت و بقاء سازمان به آنها بستگي دارد. به همين دليل، بهره¬وري منابع انساني نيز مهم¬ترين عاملي است که امروزه هدف غايي اکثر سازمان¬ها است. بنابراين، هرچه فرهنگ سازماني، قوي¬تر و از استحکام بيشتري برخودار باشد، بهره¬وري نيروي انساني نيز افزايش مي¬يابد. علاوه بر اين، شکل¬دهي و هدايت فرهنگ سازماني، مي‌تواند افزايش بهره¬وري نيروي انساني را به دنبال داشته باشد. دراين‌راستا، اين مقاله سعي دارد، ارتباط بهره¬وري نيروي انساني با فرهنگ سازماني و ابعاد آن را در بين کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مورد بررسي قرار دهد. تحقيق حاضر، توصيفي از نوع همبستگي است و روش جمع¬آوري اطلاعات، کتابخانه¬اي- ميداني است. جامعه آماری این پژوهش از 85 نفر از کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران آنها تشکیل شده است که با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان حجم نمونه ما برابر خواهد بود با 70 نفر. نتايج اين تحقيق، دلالت بر آن دارد که بين فرهنگ سازماني و بهره¬وري کارکنان اين سازمان و نيز بين ابعاد رسالت کاری انطباق پذیری،سازگاری و درگیر¬شدن در کار با بهره‌وري، همبستگي معناداری وجود دارد. همچنين، يافته‌هاي تحقيق حاکي از آن است که درمیان متغیرهای فرهنگ سازمانی، درگیر شدن در کار بالاترین رتبه اهمیت را دارا می باشد. لذا، تقويت ابعاد فرهنگ سازماني، روشي مکمل در ارتقاء بهره‌وري کارکنان است و افزايش بهره¬وري کل را براي سازمان به ارمغان مي¬آورد. همچنين، در پايان، پيشنهاداتي جهت بهبود فرهنگ سازماني و بهره¬وري سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارائه گرديد تا آنان به ارزيابي سازمان خود بپردازند و شکاف¬هاي موجود را بشناسند و براي رفع آنها تلاش کنند. می توانید این پژوهش مدیریت منابع انسانی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
یکی از اهداف اصلی هر سازمانی، دستیابی به بهره وري است .براي رسیدن به این هدف، راهی جز توسل به نوعی دیدگاه سیستمی، بومی و کاربردي وجود ندارد. موفقیت هاي چشمگیر دهه اخیر سازمان هایی با حداقل امکانات از یک سو و شکست سازمان هایی با بهترین توانایی هاي مادي از سوي دیگر، بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیرمادي و معنوي در موفقیت آنها بوده است که در این میان فرهنگ سازمانی به عنوان عامل مؤثر در عملکرد سازمان تلقی می گردد .البته عوامل درون سازمانی مانند فرهنگ کار، فرهنگ سازمانی، انتخاب درست کارکنان، انگیزش کارکنان، بهداشت روانی، رهبري اثربخش و عوامل دیگر، به عنوان عوامل اساسی به تنهایی ما را به هدف نهایی سازمان که افزایش بهره وري است، نمی رسانند؛ بلکه این عوامل را به صورت سیستمی باید مورد توجه، و ارتباط متقابل آنها را با یکدیگر مورد بررسی قرار داد. فرهنگ در یک سازمان، به مثابه شخصیت در یک انسان است . مفروضاتی بنیانی، اعتقادات، باورها، هنجارها و ارزش ها را به عنوان مبانی فرهنگی یک سازمان، شالوده وجودي آن را تشکیل داده، نقطه تمیز خوب و بد را مشخص می کند .فرهنگ هر سازمانی به عنوان عامل اساسی در تشکل بخشیدن بدان مطرح شده و تأثیر بسزایی بر ساختار و طرح سازمان، محیط داخلی و خارجی سازمان، تکنولوژي و نیروي انسانی و از همه مهمتر بر بهره وري و استراتژي سازمان دارد.
اهمیت موضوع تحقیق
بروز بحران در سازمان¬هاي مختلف با بینش مثبت بایستی به عنوان یک سرمایه تلقی شود و این به خاطر این است که در بحران، مجموعه امکانات سازمان، ساختارها، نیروي انسانی، توانمندي قانونی، و ... به خوبی با همدیگر ترکیب شده و همدلی مناسبی در سازمان ایجاد و از امکانات بلااستفاده سازمان به نحو مطلوبی استفاده می شود. هرچند بروز بحران سرمایه است ولی بعضی از بحران¬هاي سرکش، موجب اختلال در روند کار سازمانی شده و تحقق اهداف سازمان و مزیت رقابتی از بین می رود. فرهنگ سازمانی به دلیل ماهیت اثرگذاري قوي که می تواند بر رفتار و عملکرد اعضاي سازمان داشته باشد، نقش مهمی در کنترل درونی رفتارهاي کارکنان و پیشگیري از بروز فساد اداري دارد . فرهنگ سازمانی که پیوندي نزدیک با فرهنگ عمومی جامعه دارد، عامل مهمی در شکل دهی به رفتار سازمانی محسوب می شود و از نقش مهمی در پدیدآوردن دگرگونی در رفتارهاي نامطلوب و ایجاد ثبات در رفتارهاي موردنظر سازمان برخوردار است .
روش پژوهش
این تحقیق بر حسب هدف کاربردي و بر اساس شیوه گردآوري داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. در روش تحقیق توصیفی هدف توصیف کردن شرایط یا پدیده هاي مورد بررسی است و روش پیمایشی به عنوان یکی از زیر بخشهاي روش تحقیق توصیفی براي بررسی توزیع ویژگی¬هاي جامعه آماري بکار می رود . در این پژوهش نیز محقق به توصیف و بررسی میزان بکارگیري ارتباط فرهنگ سازمانی با بهره وري کارکنان در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران می¬پردازد. بمنظور توصیف ویژگی¬هاي نمونه، ابتدا داده¬هاي جمع¬آوري شده با استفاده از شاخص¬هاي آمار توصیفی خلاصه و طبقه¬بندي می¬شود، بعد از آن آمارهاي توصیفی از جمله میانگین ، انحراف معیار مربوط به متغیرهاي تحقیق آورده شده، سپس با استفاده از شاخص¬هاي آمار استنباطی به تأًیید یا رد فرضیات می-پردازیم.
1- در گیر شدن در کار: این ویژگیها با سه شاخص تو انمند سازي ، تیم سازي و توسعه قابلیت¬ها اندازه گیري می شود. سازمانهاي اثر بخش افرادشان را توانمند می سازند، سازمان را بر محور تیم هاي کاري تشکیل می دهندو قابلیتهاي نیروي انسانی را در همه زمینه ها توسعه می دهند .تعهد در بین افراد سازمان افزایش می یابد و خود را بعنوان پاره اي از پیکره سازمان احساس می نمایند .افراد در همه سطوح احساس می کنند که در تصمیم گیري نقش دارند.و این تصمیمات است که بر کارشان مؤثراست و کار آنها مستقیما با اهداف سازمان پیوند دارد.
2- سازگاري: این ویژگی با سه شاخص ارزشهاي بنیادي ، توافق و هماه نگی و انسجام اندازه گیري می شود. تحقیقات نشان داده است که سازمانهایی که اغلب اثر بخش هستند با ثبات و یکپارچه بوده و رفتارهاي کارکنان از ارزشهاي بنیادین نشات گرفته است .
فهرست مطالب
1-1 چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق 3
1-1 مقدمه 3
1-2 بیان مسئله 4
1-3 هدف های تحقیق 8
1-4 اهمیت موضوع تحقیق 9
1-5 سوال های تحقیق 10
1-6 فرضیه های تحقیق 10
1-7 جنبه های نوآورانه بودن تحقیق 11
1-8 روش پژوهش 11
1-8-1 روش گرد آوري اطلاعات « ميداني ، كتابخانه اي و غيره». 12
1-8-2 ابزار گردآوري اطلاعات 12
1-8-3 روش تجزيه وتحليل اطلاعات 13
1-9 قلمرو تحقیق 13
1-9-1 قلمرو مکانی تحقیق 14
1-9-2 قلمرو زمانی تحقیق 14
1-9-3 قلمرو موضوعی تحقیق 14
1-10 جامعه و حجم نمونه 14
1-11 تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی 15
1-11-1 تعاریف ابعاد بهره وری 16
1-11-2 تعریف فرهنگ سازمانی 17
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق 18
2-1 مقدمه 19
2-2 مفهوم فرهنگ و فرهنگ سازمانی 20
2-3 ویــــژگی های فـــــــرهنگ 21
2-4 تعاریف فرهنگ سازمانی 23
2-5 فرهنگ از ديدگاه رابينز 27
2-5 ویژگی های فرهنگ سازمانی 28
2-6 تعریف سازمان 31
2-7 عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ سازمانی 32
2-7 کارکردهای فرهنگ سازمانی 33
2-8 عوامل و اجزای فرهنگ سازمانی 34
2-9 سطوح فرهنگ سازمانی کدامند؟ 36
2-10 چگونگی شکل گیری و تداوم فرهنگ سازمانی 39
2-11 نقش فرهنگ 41
2-12 قدرت فرهنگ 43
2-13 راهبردهای تغییر فرهنگ سازمانی 45
2-14 فرهنگ غالب و پاره فرهنگ ها 47
2-15 فرهنگ سالم و رهنگ بیمار 47
2-16 جو سازمانی 49
2-17 عوامل موثر بر فرهنگ سازمان 51
2-18 انواع فرهنگ سازمانی 52
2-19 سنجش فرهنگ سازمانی 55
2-20 مدل های فرهنگ سازمانی 56
2-21 بهره وری 79
2-22 تاريخچه بهره وري 80
2-23 اهميت بهره وري 81
2-24 عوامل مؤثر بر بهره وري 81
2-25 عوامل موثر بر بهره‌وري دو نوعند: 82
2-26 انواع بهره وری 82
2-26-1 بهره وری جزئی 83
2-26-2 بهره وری کلی عوامل تولید 83
2-26-3 بهره وری کلی 84
2-27 سطوح اندازه گیری بهرهوری 84
2-28 شاخصهای بهرهوری 86
2-29 انواع شاخصهای بهرهوری 87
2-29 موانع بهره وری برای 89
2-30 عوامل موثر بر بهره وری 90
2-31 فرهنگ بهره وري 100
2-31-1 عوامل موثر در فرهنگ بهره وري 100
2 -32 ابعاد هفتگانه بهره وري 102
2-33 نگاهی به تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی 103
2-34 معرفی سازمان مورد مطالعه 106
2-34-1 اهداف سازمان 108
2-34-2 نمودار سازمانی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری 109
فصل سوم: روش شناسی تحقیق 3
3-1 مقدمه 111
3-2 روش پژوهش 111
3-3 متغيرهاي پژوهش 112
3-4 گردآوري دادهها و ساختار پرسشنامه 114
3-5 روایی (اعتبار) 115
3-6 پایایی تحقیق 116
3-7 روش تجزیه و تحلیل دادهها 116
ابتدا به بررسی نرمال بودن داده ها پرداخته میشود. 118
3-7-1 بررسی نرمال بودن دادها 118
3-8 جامعه و نمونه آماري: برآورد حجم نمونه 120
3-9 روش نمونه گیری 121
3-10 مدل مفهومی تحقیق 121
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق 123
4-1 مقدمه 124
4-2 تحلیلهای آماری توصیفی 124
4-2-1 جنسیت 124
4-2-2 سن 125
4-2-3 وضعیت تاهل 127
4-2-4 میزان سابقه کار 128
4-2-5 نوع استخدام 129
4-2-6 موقعیت در سازمان 130
4-2-7 تحصیلات 131
4-2-8 رشته 132
4-2-9 واحد سازمانی 133
4-3 تحلیل عاملی 134
4-3-1 ویژگیهاي لازم ماتریس همبستگی براي تحلیل عاملی 138
4-3-2 استخراج عامل ها 139
4-3-3 تحلیل عاملی فرهنگ سازمانی 139
4-4-4 تحلیل عاملی بهره وری نیروی انسانی 143
4-5 آمار توصیفی متغیرهای مستقل و وابسته 147
4-6 آزمون فرضیه ها با آمار استنباطی 147
4-6-1 بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی و بهره وری 147
4-7 آزمون فرضیه اصلی پژوهش 148
4-8 فرضیات فرعی پژوهش 153
4-8-1 اثر درگیرشدن در کار بر بهره وري نیروي انسانی 153
4-8-2 اثر سازگاري بر بهره وري نیروي انسانی 156
4-8-3 اثر انطباق پذیري بر بهره وري نیروي انسانی 160
4-8-4 رابطه رسالت کاری و بهره وري نیروي انسانی 164
4-9 بررسی صحت رگرسیون از طریق محاسبه هم خطی 167
4-10 رتبه بندی متغیرها 169
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 171
5-1 مقدمه 171
5-2 نتايج آمار توصيفي 172
5-4 نتايج فرضيه ها و سوالات پژوهش 173
5-4-1 بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی 173
5-4-2 فرضیه اصلی پژوهش 174
5-4-3 فرضیه فرعی اول 177
5-4-4 فرضیه فرعی دوم 177
5-4-5 فرضیه فرعی سوم 178
5-4-6 فرضیه فرعی چهارم 180
5-4-7 رتبه بندی متغیرها 181
5-5 پیشنهاد ها 181
5-5 پیشنهادات برای پژوهش های آتی 183
5-6 محدودیت ها و مشکلات احتمالی تحقیق 184
منابع و ماخذ 186
فهرست جداول
جدول 2-1: گام های ثبات بیرونی و بقا 32
جدو 2-2: جوانبی در مورد یگانگی درونی 33
جدول 2-3: مدل های مورد بررسی در فرهنگ سازمانی 78
جدول 3-1: تعداد نشانگر¬های متغیرهای پژوهش 115
جدول 3-2: طیف لیکرت برای پاسخ به سوالات 115
جدول 3-3: محاسبه پایایی متغیرهای تحقیق با ضریب الفا کرونباخ 117
جدول 3-4: میزان کشیدگی و چولگی عامل¬های تحقیق متغیرها 118
جدول 3-5: نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنوف را برای همه متغیرها 119
جدول 4-1: توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 125
جدول 4-2: توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان در این تحقیق 126
جدول 4-3: توزیع فراوانی تاهل پاسخ دهندگان در این تحقیق 127
جدول 4-4: توزیع فراوانی تاهل پاسخ دهندگان در این تحقیق 128
جدول 4-5: توزیع فراوانی نوع استخدام در این تحقیق 129
جدول 4-6: توزیع موقعیت در سازمان در این تحقیق 130
جدول 4-7: توزیع تحصیلات در این تحقیق 132
جدول 4-8: توزیع فراوانی رشته تحصیلی 133
جدول 4-9: توزیع فراوانی واحد¬های سازمانی 133
جدول 4-10: تحلیل عاملی فرهنگ سازمانی 140
جدول4-11: واریانس توضیح داده شده توسط مولفه های استخراج شده برای فرهنگ سازمانی 141
جدول 4-12: ماتریس همبستگی چرخش یافته برای فاکتورهای استخراج شده فرهنگ سازمانی 142
جدول4-13: تحلیل عاملی بهره وری نیروی انسانی 144
جدول 4-14: واریانس توضیح داده شده مولفه های بهره وری نیروی انسانی 145
جدول4-15: ماتریس همبستگی چرخش یافته برای فاکتورهای استخراج شده بهره وری نیروی انسانی 146
جدول 4-16: آمار توصیفی متغیر¬های تحقیق 147
جدول 4-17: آزمون دوجمله ای برای فرهنگ سازمانی و بهره وری 148
جدول 4-18: آزمون همبستگی پیرسون برای اثر فرهنگ سازمانی بر بهره¬وري نیروي انسانی 149
جدول 4-19: شاخص کفایت مدل رابطه فرهنگ سازمانی و بهره وري نیروي انسانی 150
جدول 4-20: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 151
جدول 4-21: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی فرهنگ سازمانی و بهره وري نیروي انسانی 152
جدول 4-22: آزمون همبستگی پیرسون اثر درگیرشدن در کار بر بهره وري¬نیروي انسانی 153
جدول 4-23: شاخص کفایت مدل درگیرشدن در کار بر بهره وري نیروي انسانی 154
جدول 4-24: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 154
جدول 4-25: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی درگیرشدن در کار و بهره وري نیروي انسانی 155
جدول 4-26: آزمون همبستگی پیرسون برای سازگاري و بهره وري نیروي انسانی 157
جدول 4-27: شاخص کفایت مدل رابطه سازگاري و بهره وري نیروي انسانی 157
جدول 4-28: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 158
جدول 4-29: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی سازگاري و بهره وري نیروي انسانی 159
جدول 4-30: آزمون همبستگی پیرسون برای اثر انطباق پذیري بر بهره وري نیروي انسانی 161
جدول 4-31: شاخص کفایت مدل انطباق پذیري و بهره وري نیروي انسانی 161
جدول 4-32: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 162
جدول 4-33: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی اثر انطباق پذیري بر بهره وري نیروي انسانی 164
جدول 4-34: آزمون همبستگی پیرسون برای رسالت کاری بر بهره وري نیروي انسانی 164
جدول 4-35: شاخص کفایت مدل رسالت کاری و بهره وري نیروي انسانی 165
جدول 4-36: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 165
جدول 4-37: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی رسالت کاری و بهره وري نیروي انسانی 167
جدول 4-38: آزمون هم خطی در رگرسیون 168
جدول 4-39: آزمون هم خطی 168
جدول 4-40: نتایج رتبه بندی متغییرها 169