این پژوهش یک پژوهش کیفی است. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر 20 نفر از زنان خانه دار و شاغل می باشند. هدف اصلی تحقیق کشف روابط میان مولفه های رضایت از زندگی زناشویی در زنان شاغل و خانه دار می باشد. تجزيه و تحليل داده ها به روش تحليل مقايسه اي مداوم و مطابق با روش اشتراوس و کوربين طي سه مرحله کد گذاري باز، محوري و انتخابي انجام شد. بعد از پیاده سازی مصاحبه ها و کدگزاری انتخابی و هدفمند، نتایج تحقیق نشان داد که عوامل جنسی، استقلال فردی و ارزش های دینی نقش مهمی در رضايت از زندگي زناشويي ایفا می کنند. می توانید این پژوهش رشته علوم اجتماعی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
شناخت عوامل موثر در رضایتمندی زناشویی از جمله شناخت ویژگیهای خانواده سالم و عوامل تنش زای خانوادگی درک و فهم دست اندرکاران تعلیم و تربیت را در حل مسأله و مشکلات خانوادگی و تاثیر آن در جهت سالم سازی جامعه بالا می¬برد و به حل مشکلات زندگی کمک می کند. از طرفی در دنیای صنعتی امروز زنان همپای مردان در امر اقتصادی و اجتماعی جامعه فعالیت می نمایند و نقش زن چه در فعالیت اجتماعی و چه در خانه، در بالا بردن رشد تعالی همه جانبه جامعه، بسیار حائز اهمیت است.
حیات هرموجود زنده ای مستلزم داشتن هدف است.انسان نیز به عنوان اشرف مخلوقات زندگی معنی داری را دنبال می کند و بدون داشتن هدف زتدگی بی معنی ست.یکی از مهمترین اهداف زندگی انسان ها ازدواج است که بر اثر آن انسان ها بیشتر زندگی خود را با شخص دیگری به عنوان زوج سهیم می شوند و تشکیل خانواده می دهند.
خانواده یکی از ارکان اجتماعی و عامل زمینه ساز بهداشت روانی جامعه و نسل های بعد است.در این میان یکی از اهداف مهم تشکیل خانواده تربیت فرزندان به عنوان نسل آینده و تلاش برای رشد و نمو هرچه بهتر آن ها ست و زن به عنوان مادر و مربی در خانواده مهترین نقش را در حیطه تربیت کودک ایفا می کند. رضایت از زندگی زناشویی به معنی راضی بودن از انجام شغل می باشد و به عوامل متعددی از جمله عوامل فردی،روانی،اجتماعی و اقتصادی مربوط می باشد.
ضرورت انجام تحقیق
ازآنجایی که خانواده اساس و پایه زندگی اجتماعی ودرواقع کوچکترین نهاداجتماعی است پس برسی عواملی که به استحکام آن کمک میکند وهمچنین مسائلی که باعث زوال وازهم پاچیدگی آن میشود مهم به نظرمیرسند لذا برسی وضعیت اشتغال زنان ویا خانه داربودن آنها به عنوان شاید عاملی که بتواند مشکلاتی در زندگی زناشویی بوجود بیاورد و یا بر عکس باعث رشد خانواده شود حائز اهمیت است .بیش از هر چیز باید برای سلامت خانواده تلاش کرد چرا که اگر خانواده سالم باشد افراد سالم وارد اجتماع میشوند واگر برعکس نا سالم باشند افزایش جنایات وبیماریهای روانی والکلیسم و اعتیاد را به دنبال خواهد داشت . (سعادتمند-1376). وقایع بسیاری درداخل یا خارج ازرابطه زناشویی یا خانواده الگوی رضایت اززندگی زناشویی زن و مرد را تحت الشعاع قرار میدهند . بالا بودن آمار طلاق در سالهای اخیر دلیل مبهمی بر عدم زضایت زناشویی است . با شناسایی عوامل موثر بر رضایتمندی زناشویی می توان در جهت تقویت و تثبیت پایه های خانواده گامهای موثر برداشته و برای کاهش طلاق در بین زوجها با استفاده از یافته های این پژوهش ها برنامه ریزی کرد.
معنی و مفهوم خانواده متعادل
شرفی (1374)، در مورد معنی و مفهوم خانواده متعادل عنوان می کند :
بدن شک همه افراد در پی دست یافتن به الگوی خانواده متعادل هستند با این انگیزه به ازدواج روی می آورند لیکن ابتدا باید معلوم نمود که خانواده متعادل چیست و شیوه تحقق آن کدام است تا براساس آن ضابطه بتوان داوری نمود و اختلاف ها را از بین برد . برای پی بردن به مفهوم خانواده متعادل ابتدا واژه اعتدال را مورد بررسی قرار میدهیم پدیده یا کسی را زمانی دارای اعتدال و توازن می دانیم که حداقل برخی از ویژگی های زیر را دارا باشند.
نقطه (مرکز) ثقل آن مشخص و معلوم است.
تساوی کشش ها و جاذبه ها در پدیده متوازن محرز است.
شی متعادل پس از مختصر حرکت و یا ضربه وارده واژگون نمی شود و مجددا به تعادل پایدار خود برمی گردد.
توازن و تعادل زیبایی می آفریند شی متعادل موزون و جذاب است.
خانواده مدرن
انسان در گروه زنده می ماند این امر ذاتی وضع انسانی است اساسی ترن نیاز نوزاد وجود مادری است که او را تغذیه و حفاظت کند و آموزش دهد. فراتر از این انسان در تمام جوامع با تعلق به گروههای اجتماعی پا بر جا مانده است. در فرهگ های مختلف این جوامع از نظر سطح سازمان یافتگی و تمایز متفاوت اند. جوامع بدوی متکی به اجتماعات بزرگ و همراه با توزیع ثابت نقش ها یا وظایف است. با پیچیده تر شدن جامعه و ضرورت یافتن مهارت های تازه ساختهای اجتماعی متمایز می شوند تمدن صنعتی شهری مدرن از انسان دو چیز مطالبه می کند:توانایی کسب مهرت های بسیار تخصصی و قابلیت تطابق سریع با شرایط اجتماعی و اقتصادی دائما متغیر (مینوچین، به نقل از ثنایی، 1381).
جامعه صنعتی شهری با قدرت در خانواده دخالت کرده است و بسیاری از نقش هایی را که زمانی وظایف خانواده بود در اختیار گرفته است پیران خانواده امروز به طور جداگانه و در خانه کهنسالان یا خانه شهروندان ارشد زندگی می کنند مخارج مربوطه را جامعه از طریق برنامه های امنیت یا رفاه اجتماعی تامین می کند. جوانان از مدرسه وسایل ارتباط جمعی، و همسالان تعلیم می گیرند. تکنولوژی جدید ارزش آنچه را که کار طبقه زن تلقی می شد.
رضایت زناشویی
همانطور که گذشت , در فصل اول رضايت را خشنودي معنا کرديم که با رسيدن به هدفي پديد مي آيد, اين هدف مي تواند مادي يا معنوي باشد, رضايت از زندگي زناشويي يک هدف معنوي است .رضايت فرد از رابطه بستگي به کيفيت رابطه دارد ومبني بر دوعامل ادراک فردازنتايج رابطه وسطح مقايسه کلي وي بستگي دارد. اگر رابطه اي مطلوب باشد و با اميدها وانتظارات هماهنگ باشد درنتيجه رابطه رضايت بخشي است. ادراک فرد از مطلوبيت يک رابطه رضايتمندي را تحت تاثير قرار ميدهد , به طور کلي ممکن است رابطه مانعي براي فرد داشته باشد و اورابطه رارضايت بخشي نداند.(ميرخشتي، ١٣٧٥).
يکي از عوامل موثر در رضايتمندي زناشويي سطح فرهنگي خانواده پدر ومادري زن و شوهراست . فرهنگ عبارت از مجموعه اي از افکار , نگرشها و روش هاي مواجه شدن با مسائل مختلف است که ميتوان ازآن به عنوان يکي از عوامل تعيين کننده نحوه رفتارافراد با يکديگر نام برد.جوامع مختلف ازديرباز داراي فرهنگهاي گوناگون بوده اند وهروقت مردمي ازفرهنگ متعالي تر و برتر برخوردار باشند , رفتارهايشان با يکديگر متکامل تر و متعاد لتر خواهد بود.
کارشناشان امور خانواده معتقدند که سالهاي اوليه زندگي ,سالهاي بحراني است. سال هايي که با سپري شدن آنها مي شود تا حد زيادي دوام زندگي زناشويي را تضمين کرد. در زندگي زوجين تنشها و چالشهاي زيادي وجود دارد که اين تنش ها نبايد باعث پايان يافتن زندگي زناشويي شود .( تي بک، ١٣٧٨) برای رسیدن به رضایت در زندگی زناشویی عوامل مختلفی موثرند بر اساس تحقیقات نیو من و نیومن، ( 1991 ) این عوامل عبارتند از :
فهرست مطالب
o سطح تحصیلات بالا
o موقعیت اقتصادی و اجتماعی بالا
o شباهت در علایق هش و شخصیت زوجین
o مرحله اولیه و انتهایی چرخه زندگی خانواده
o هماهنگی جنسی
o برای زن، ازدواج دیرتر
-1- مقدمه 3
1-2- بیان مساله تحقیق 4
1-3- سابقه تحقیق 6
1-4- ضرورت انجام تحقیق 9
1-5- اهداف تحقیق 9
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق 10
2-1- مقدمه 11
2-2-کار کرد مطلوب خانواده 12
2-3- معنی و مفهوم خانواده متعادل 13
2-4- خانواده مدرن 14
2-5- زیر منظومه زن و شوهری 15
2-6- تفاوت های زنان و مردان 16
2-7- نقش کروموزوم Y در ایجاد تفاوت ها 16
2-8- تفاوت در رشد 17
2-9- تفاوت در علایق و رغبت ها 19
2-10- پرخاشگری 20
2-11- اضطراب 21
2-12- تعريف ازدواج 21
2-13- مقاصد ازدواج 23
2-14- عشق و ازدواج 24
2-15- رضایت زناشویی و عوامل موثر بر آن 26
2-15-1- رضایت زناشویی 26
2-16- ایجاد رضایت زناشویی 28
2-17- زوج خوشبخت و کامل 29
2-18- نکات مهم مربوط به مکمل هاي زناشويي در ازدواج 30
2-19- علل مشکلات و تعارضات در میان زوجین 31
2-20- اثرات طلاق 32
2-21- نقش عشق در ازدواج و تداوم زندگی 34
2-22- مدل مثلث عشق استرنبرگ 35
2-23- اثرات نزدیکی و فاصله در تداوم زندگی 37
2-24- نقش فشارهای فرهنگی در رضایت زن و شوهر 38
2-25- پیشرفت فردی در زوجین 39
2-26- روابط جنسی 41
2-27- اختلافات مالی 42
2-28- روابط والدین و کودک 44
2-29- عوامل شخصی 44
2-30- حسادت 46
2-27- خشونت زناشویی 46
2-31- رضایت زناشویی و عقاید مذهبی 48
2-32- توصیه های تربیتی برای بحران زدایی 49
2-30 - زنان شاغل 53
2-33- زنان خانه دار 56
2-34- تعارض بین نقش های شغلی و نقش های زوج ها در خانه 58
2-34-1- راه حل های پیشنهادی برای کاهش تعارض 58
2-34-2- نکات مثبت و منفی کار کردن زن 59
2-34-3- جایگاه زنان شاغل و خانه دار در رضایتمندی از زندگی زناشویی 60
2-34-4- عوامل موثر بر رضایت از زندگی زنان شاغل و خانه دار 61
2-35- پیشینه تحقیق 65
2-35-1- تحقیقات انجام شده داخلی 66
2-35-2- تحقیقات انجام شده خارجی 66
فصل سوم: روش شناسی پژوهش 68
3-1- مقدمه 69
3-2- روش پژوهش 70
3-2-1- طرح تحقیق 70
3-2-2- متغیرهای تحقیق 70
3-3- جامعه آماری 70
3-4- روش نمونه گیری و حجم نمونه 70
3-5- ابزار گرد آوری اطلاعات 71
3-6-روش جمع آوری اطلاعات 74
3-7- روش های آماری تجزیه و تحلیل داده های تحقیق 74
3-8- تعريف متغيرهاي پژوهشي 74
الف) تعريف مفهومي متغيرها : 74
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق 76
4-2- تحلیلهای آماری توصیفی 77
4-2-1- سن 77
4-2-2- میزان سابقه کار در زنان شاغل 78
4-2-3- نوع استخدام زنان شاغل 79
4-2-4 تحصیلات 79
4-3- تحلیل داده ها 80
4-4- کدگزاری محوری 81
5-2- کدگزاری انتخابی برای زنان خانه دار 82
یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه جنسی و مشکلات اقتصادی و عوامل شخصی مهم ترین عوامل در رضایت از زندگی زناشویی است. به این ترتیب می توان فهمید که این کد های این عوامل بیشترین تکرار و همگرایی را داشته است. 83
5-2- کدگزاری انتخابی برای زنان شاغل 86
یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه جنسی و فشارهای فرهنگی و عوامل فرهنگی مهم ترین عوامل در رضایت از زندگی زناشویی است. به این ترتیب می توان فهمید که این کد های این عوامل بیشترین تکرار و همگرایی را داشته است. 86
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 90
5-1- نتیجه گیری 92
5-2- پیشنهادات 103
5-3-پيشنهادات برای تحقیقات آینده 104
5-4- محدوديت‌ها 105
فهرست جدول ها
جدول 4-1: توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان در این تحقیق 74
جدول 4-2: توزیع فراوانی تاهل پاسخ دهندگان در این تحقیق 75
جدول 4-3: توزیع فراوانی نوع استخدام در این تحقیق 76
جدول 4-4: توزیع تحصیلات در این تحقیق 76
جدول 4-5- روند تحقیق تا کدگذاری 77