شهر واقلیم دو سیستم انسان ساخت وطبیعی هستند که تاثیر تنگاتگی بر یکدیگر دارند . اقلیم تا آنجا که با آسایش انسان رابطه دارد . نتیجه عواملی چون ، تابش آفتاب ، دما ورطوبت هوا ، وزش باد ومیزان بارندگی است . اقلیم هر مکان جغرافیایی شرایط مناسب ویژه ای دارد که در عین حال محدودیتهایی را نیز در زمینه طراحی شهری به همراه دارد. در طراحی فضاهای مختلف شهر نظیر ساختمانها ، فضاهای سبز ، معابر وغیره ، علاوه بر توجه به کیفیتهای عملکردی بصری وزیبا شناختی ، عنایت به نوع اقلیم شهر ورعایت ضوابط طراحی اقلیمی ضروری است وبی توجهی به این مسئله مشکلات خاصی را در شهر شهمیرزاد وفعالیتهای شهری آن ایجاد کرده است .
طراحی همساز با اقلیم عبارتست از نگهداری وضعیت میکروکلیمایی مسکن در محدوده آسایش . لذا لازم است اقلیم هر شهر بدرستی شناخته شده وسازگاری مناسب با آن ایجاد گردد .در حال حاضر واحدهای مسکونی با مصالح کم دوام بصورت زیادی کاهش یافته وجای خود را به ساخت با مواد با دوام داده است .که در این روند ساخت وساز ، کمترین توجهی به وضع اقلیم نمی شود که این موضوع سبب هدررفتن انرژی وعدم آسایش انسانی را بدنبال دارد . یکی از مهمترین عواملی که بر ساخت مساکن انسانی در تمامی مکانها و زمانها تاثیر بسزایی دارد خصوصیات اقیمی وشرایط آب وهوایی است . تحقیقات انجام شده در زمینه سازگاری اقلیمی در ایران بیشتر پهنه بندی های زیست اقلیمی پرداخته وکمتر به سازگاری اقلیمی مساکن بصورت موردی توجه شده است بطورکه این موضوع باعث شده است که در ساخت وساز شرایط اقلیمی ، ویژگیهای محیط آسایش نادیده گرفته شود . برای مثال در تابستان ها در خانه ها احساس گرما ودر زمستانها احساس سرما می کنیم . لذا می توان به نقش بررسی آسایش حرارتی در میزان راحتی ساکنان مسکن پی برد واین باعث انگیزه ایست که این موضوع تحقیق شود . می توانید این تحقیق رشته جغرافیا را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
آب و هوا یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر زندگی انسان بویژه سلامت و آسایش انسان است. اقلیم و ساخت و ساز شهری و معماری یکی از علوم جدیدی است که جهت بهره‌برداری از مواهب طبیعی و با هدف صرفه‌جویی مصرف انرژی و کاهش مصرف انرژی از جمله نفت و گاز و ایجاد شرایط رفاه برای انسان در ساختمانها و منازل می‌باشد که در این راستا وظیفه کارشناسان آب و هواشناسی جمع‌آوری و تنظیم نمودن داده‌های آماری به منظور تعیین آب و هوای حاکم بر محل و توصیه‌های مناسب در زمینه فعالیتهای انسانی مطلوب و سازگار با شرایط موجود است. اگرچه تکنیک‌های معماری امروزه بسیار پیشرفته‌تر از گذشته است اما همسویی آن با اقلیم نقش بسیار مهمی می‌تواند ایفاء نماید. بنابراین در برنامه‌ریزی های توسعه عمران و آبادی یک منطقه آب و هوا نقش اساسی در هدایت آن را بر عهده دارد و علم آب و هواشناسی کاربردی‌ترین علم در این زمینه محسوب می‌شود.اهمیت تأثیر اقلیم بر معماری، انجام مطالعات و پژوهشهای جامعی را در این زمینه ایجاب می‌کند بویژه در کشور ما که تنوع شرایط آب و هوایی در آن کاملاً مشهود است. انجام تحقیقات گسترده در این زمینه امری اجتناب ناپذیر است.
بطورکلی این پژوهشها به دو صورت نظری و عملی صورت می‌گیرد. در صورت اول مباحث نظری مربوط به اقلیم و ساختمانها مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت دوم با بهره جستن از آمار آب و هوایی مناطق مختلف و انجام تقسیم بندیهای اقلیمی و همچنین با بکارگیری از نمونه‌های بناهای مناطق مختلف اقلیمی ، آزمایشات و محاسبات دقیق انجام می‌گیرد. اگرچه تکنیک‌های معماری امروزه دامنه بسیار وسیعی از تکنیک‌های گذشته دارد اما همسویی آن با اقلیم نقش بسیار مؤثری می‌تواند داشته باشد.(علیجانی، 1393، 46).
کشور ما دارای اقلیم‌های مختلف و مناطق با آب وهوای متفاوت در فصول چهارگانه است. معماری گذشته ایران با تکیه بر تجربه و تکنیک ساخت و بوسیله مصالح بومی، راه و روشهایی منطقی جهت برآورده شدن شرایط آسایش انسان ابداع نموده است با بررسی معماری سنتی این سرزمین می توان آن را معماری پایدار نامید از مسائل مهم معماری پایدار توجه به موضوعاتی متفاوت همچون(اکولوژیک، ارزانی در دسترس بودن، سازگاری با محیط زیست و موارد دیگر است. در ساختمانهای سنتی همیشه استفاده از انرژی¬های ارزان و در دسترس مانند آفتاب، با دو نور مدنظر بوده است. به همین دلیل ساختمانهادر مناطق مختلف دارای پلان و قرارگیری متفاوتی جهت استفاده حداکثر از انرژی‌های اشاره شده می‌باشد.( برادران1389 ،24 )
بیان مسئله
اقلیم یکی از مهم ترین عوامل زیست محیطی است که در چگونگی رفتار و حالات کلی انسانها نقش اساسی را ایفا می نماید یکی از اثرات مهم اقلیم در زندگی انسانها، ساخت و ساز مساکن مطابق با این شرایط و ایجاد شرایط آسایش حرارتی به وسیله پارامترهای اقلیمی می‌باشد . بنابراین ایجاد آسایش گرمایی در مسکن، یکی از اهداف اقليم معماری می باشد. طراحی اقلیمی، روشی برای کاهش همه جانبه هزینه انرژی یک ساختمان است طراحی ساختمان اولین خطوط دفاعی در برابر عوامل اقلیمی خارج می باشد . در تمام اقلیم ها، ساختمان هایی که بر اساس اصول طراحی اقلیمی ساخته شده اند، ضرورت گرمایش و سرمایش مکانیکی را به حداقل کاهش می‌دهند، در عوض از انرژی طبیعی موجود در اطراف ساختمان ها استفاده می‌کنند . این امر موجب صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود و در استفاده بهینه از شرایط محیطی در ایجاد آسایش برای زندگی در داخل ساختمانها یاری رسان خواهد بود.
اقلیم معماری دارای دو هدف عمده است که عبارتند از: در فصل زمستان مقاومت در برابر اتلاف و خروج حرارت به بیرون از ساختمان و جذب هر چه بیشتر حرارت خورشیدی مانند پرتوی خورشیدی که از پنجره های جنوبی می‌تابد. در فصل تابستان (فصل گرم) که سرمایش مورد نیاز است، این اهداف عکس می‌گردند، یعنی مقاومت در برابر حرارت تابش خورشیدی با ایجاد سایه و اتلاف هر چه بیشتر حرارت داخل ساختمان مورد نظر می باشد.
در زمانهای گذشته نیز معماری و شهرسازی شهرها به طور قابل مشخص از عوامل اقلیمی تأثیرپذیر بود. طوری که در طراحی مساكن توجه ویژه ای می‌گردید. با توجه به شرایط جغرافیایی و تنوع آب و هوایی در فصول مختلف سال نیاز در این است که طراحی ساختمانها اعم از مسکونی و اداری و ... دارای آسایش اقلیمی باشند تا در مصرف انرژی صرفه جویی شود . نزدیکترین و آشناترین پدیده برای انسان فضایی است که در آن زندگی می‌کند و در لحظات مختلف با آن در تماس است. بنابراین بسیاری از خصلت های روانی و اجتماعی انسان در محل زندگی او تجلی مادی پیدا می کند. خلق شرایط محیطی راحت و مطلوب زندگی و تأمین امنیت ساکنین بنا، از گزند شرایط نامساعد محیطی و جوی از اصول لاینفک معماری و ساختمان به شمار می‌رود (مرادی، ۱۳۸۶ :۲۵). در طراحی قدیم به معماری همساز با اقلیم توجه ویژه‌ای شده است. در ساخت بناها از مصالحی استفاده می‌شد که دارای ظرفیت حرارتی بالا بودند برای جلوگیری از انتقال گرما به درون ساختمانها بود یا از دیوارهای قطور برای ساخت بناها استفاده می‌کردند. در حالی که در معماری و شهرسازی جدید فقط به زیبایی بناها و آسانی رفت و آمد توجه شده و توجهی به اقلیم گرم منطقه نشده است ( کاویانی ، 1372: ۱۲). اهمیت نقش اقلیم در طراحی ساخت و ساز، مکانیابی امروزه بر همگان مشخص است از این رو نیاز است توجه همه جانبه به مسئله نقش اقلیم در معماری انجام گیرد. لذا هدف از این پژوهش ، شناخت و بررسی میزان بررسی اقلیم آسایش شهر شهمیرزاد با استفاده شاخص‌های زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) و دسترسی به دستورالعملهای طراحی اقلیمی که بتواند در زمینه‌های پیش‌بینی، آسایش، بهبود گسترش و آماده سازی اطلاعات آب و هوایی، حفظ سلامت شهروندان در زمینه زیست اقلیم برآورده سازد.
مسکن
چالزمور در مورد خانه معتقد است «خانه مرکز جهان است برای ساکنانش و برای محله‌اش شاخص‌ترین بنا در تحکیم مکان» (محمودی ،1390، 14) این گفته خودگویای این گفته اهمیت مسکن و ضرورت توجه به آن در زندگی می‌باشد.
تاریخ پیدایش و تکامل مسکن
انسان در طول زندگی خود در روی زمین همواره نیازمند به سرپناه بوده است. اگر به دوران اولیه زندگی انسان برگردیم، غار ابتدایی‌ترین و کهن‌ترین مسکن انسان است که طبیعت به انسان ارزانی داشته است. در دوران نوسنگی انسان به دنبال دستیابی به مواد غذایی از غار خارج شد و زندگی یک‌جا نشینی را آغاز کرد.
در سازه‌های ابتدایی، غار الهام بخش انسان بود و اولین سرپناه‌ها به صورت دایره‌ای شکل گرفت. با تغییر پلان از دایره به مستطیل جهشی بزرگ شکل گرفت و سرآغاز شناخت واقعی سازه و آشنایی با روش‌های ساده‌تر ساختمان بود. یونانیان در این زمینه پیشرفت‌های بسیاری کردند، کم کم ساختمانهای چند طبقه ساختند که فضاهای آن با اتاق‌هایی از هم جدا می‌شد، وجود حیاط‌های چندگانه که می‌توان به حیاط نگهداری ابزار و وسایل، حیاط اصلی و حیاط خدمه اشاره کرد که نشان از خانه‌های درونگرا و برونگرا دارد. به همراه تحولات در عرصه‌ی سازه و مصالح در عرصه‌ی شکل گیری و ترکیب فضاهای زندگی نیز تحولات بزرگی چون ترکیب فضاهای مختلف و شکل‌ها و فرم‌های خاص به وجود آمد( حسین شکوهی، 1393، ص 145-146).
انسان و مسکن
معیارهای مسکن مطلوب محدود به این نمی‌گردد که سرپناه و حافظ انسان در برابر شرایط نامساعد جوی و گزند حیوانات و آسیب همنوعانش باشد، یکی از نکات ضروری و بسیار مهم این است که مسکن باید محل آرامش، آسایش و سکنی برای ساکنان خود باشد. این آرامش و آسایش برای ساکنین در صورتی میسر می‌شود که تمامی عوامل مرتبط با مسکن مانند الگوی ساخت، مصالح و ... همگی در این راستا شکل گرفته باشد. در رابطه‌ی بین انسان و مسکن می‌توان گفت فضای مسکونی مکانی است واقع در بین دو قطب متقابل، یکی آرمانی از نیازها که از توجه به انسان و اندیشه‌های فردی نشات می‌گیرد و دومی روزمره که معمولاً توسط بساز و بفروش‌ها ایجاد می‌شود( محمودی، 1391، 14).
شیوه های سکونت
سکونت بیانگر برقراری پیوندی پرمعنا بین انسان و محیطی مفروض می‌باشد. در مقدمه‌ی مذکور آمد که این پیوند از تلاش برای هویت یافتن یعنی، به مکانی احساس تعلق داشتن ناشی گردیده است. بدین ترتیب، انسان زمانی بر خود وقوف می‌یابد که مسکن گزیده و در نتیجه هستی خود در جهان را تثبیت کرده باشد. از سوی دیگر، انسان موجودی است سرگردان. او با در اختیار گرفتن عنوان مرد ره پیوسته در راه بوده و از این رو مکان گزینش را برای خود فراهم می‌آورد. او مکان خود و از این طریق نوعی قابل اعتماد از همدمی با انسان های دیگر را بر می‌گزیند. این مناظره‌ی کلامی بین عزیمت و بازگشت، یا بین مسیر و هدف، عصاره و گوهر آن "فضائیت" وجودی است که به واسطه معماری در قالب اثر می‌آید(کریستفر ، ۲۰۱۴، 139).
مسکن در ایران
با توجه به روند رو به رشد جمعیت و بزرگ شدن شهرها و همچنین افزایش مشکلات اقتصادی، اکثر فضاهای مسکونی شهری ما را آپارتمان تشکیل می‌دهد که در واقع این موضوع تا آن جا جامعیت یافته که می‌توان گفت : در چند سال آتی اکثریت مردم به زندگی آپارتمان نشینی روی خواهند آورد. با وجود این که در آینده اکثر فضاهای مسکونی ما را آپارتمان‌ها تشکیل خواهند داد بنابراین اگر راه حلی برای مشکلات در حال حاضر آپارتمان‌ها در نظر گرفته نشود جامعه به یک جامعه پر از تنش و استرس تبدیل خواهد شد که در یک چنین فضایی دیگر هیچ کس احساس امنیت و آرامش نخواهد داشت، به واقع سلامت روانی افراد به خطر خواهد افتاد(توسلی، ۱۳۹۱، 31).
نظم و ترتیب و جهت گیری بنا
مورفولوژی و یا ساخت و بافت یک ساختمان همانگونه که متأثر از سایر پارامترهای طبیعی است از شرایط آب وهوایی نیز تأثیر پذیر است . مثلا یک رودخانه و یا یک دریاچه به غیر از موارد دیگر در امتداد سواحل خود یک میکروکلیمای خاص و گاه فرح بخش به وجود می‌آورند که همین می‌تواند یکی از دلایل ساخت طولی و یا نواری شهرها در این نواحی باشد و یا اینکه شهرهای مشرف بر کوهستانها به دلیل وجود هوای سالم و مطبوع کوه خود را به روی دامنه ها بالا می‌کشند و چنین گسترشی ضمن اینکه در ساخت شهر اثر می‌گذارد نوعی طبقه بندی اجتماعی به وجود می‌آورد که خود دربافت شهر مؤثر واقع می شود . بدین معنی که حاشیه رفاه در بخشهای مرتفع و دامنه‌ای بافتی درشت و گسترده و غیر متراکم ( مساکن ویلایی و بزرگ با معابر کمتر ) را به وجود می‌آورد در حالی که در قسمت‌های کم ارتفاع تر و دارای آب و هوای نا‌مناسب‌تر بافت شهر ریز و متراکم و فشرده (مساکن کوچک و چند طبقه بامعابر و کوچه های بسیار ) است . به نظر می‌رسد در میان عناصر جوی دو عنصر تابش خورشید و باد بیش از بقیه در ساخت و بالاخص جهت و بافت یک بنا تأثیر می‌گذارند . علی رغم تغییرات فصلی و محلی زاویه تابش آفتاب و در نتیجه طول زمان و شدت تابش خورشید در نظر گرفتن این پارامتر و محاسبه آن در طراحی معماری و شهر سازی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است .
در این رابطه باید بدانیم که ساختمان ها در مناطق گرمسیری ( شهر های واحه‌ای و یا عرضی پایین ) به ویژه در فصل تابستان به سایبان بیشتری نیاز دارند لذا در طراحی باید تلاش نمود تا جهت گیری بنا به گونه‌ای باشد که کمتر در معرض تابش آفتاب قرار گیرند . بنابراین توصیه می‌شود که در چنین شهرهایی جهت و کشیدگی ساختمانها و معابر، حتی الامکان شرقی - غربی باشد . بالعکس در شهرهای سردسیر.
(خاص مناطق کوهستانی و عرضهای بالا ) در صورتی که شرایط توپوگرافیک و غیره اجازه بدهند بهتر است که خیابانها و کوچه ها و معابر و ساختمان ها شمالی - جنوبی باشد تا شهروندان بتوانند هم از نور و تابش خورشید بیشتر بهره بگیرند و هم اینکه شدت و مدت یخبندان معابر کمتر و در نتیجه آمد و شد بهتر گردد . باد نیز یکی از پارامترهای جوی است که می‌تواند در رابطه با بافت شهر و جهت ساختمان ها مورد توجه قرار گیرد . جهت‌گیری معابر و بافت شهر و ساختمان ها بالاخص در سمت توسعه شهر یا مناطق قابل توسعه باید به گونه‌ای باشد که با بادهای مزاحم مقابله کند و از بادهای مناسب بهره بگیرد . برای این منظور شدت و جهت انواع باد و بالاخص باد غالب باید بررسی و شناسایی شود و سپس بر اساس آن طراحی نمود . در رابطه با باد غالب و مزاحم ( باد مسلح به ماسه ) باید گذرها و گشودگی ها طوری طراحی شوند که این باد به راحتی بتواند از داخل شهر عبور کند . اثر باران نیز در بافت شهرهای دامنه‌ای نباید از نظر برنامه‌ریزان دور بماند چرا که کوچه ها و خیابان‌های تقریبا عمود بر شیب و یا اریب از شدت روان آب و سیل حاصل از بارندگی می‌کاهد و بالعکس معابر واقع در جهت شیب بر شدت آن می افزاید (کسمائی، ۱۳۸۲، 82-81).
فصل اول کلیات تحقیق 1
1-1 - مقدمه 2
2-1- بیان مسئله 3
3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق 4
4-1- اهداف تحقيق 4
5-1- سوال‌های تحقیق 5
6-1- فرضیه های تحقیق 5
7-1- تعريف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی 6
8-1- مبانی نظری و پیشینه تحقیق 6
9-1- جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق 8
10-1- جنبه کاربردی تحقیق 9
11-1-روش تحقیق 9
12-1- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 10
13-1- محدودیت های تحقیق 12
فصل دوم مبانی نظری تحقیق 13
1-2- مقدمه 14
2-2- مسکن 14
1-2-2- تاریخ پیدایش و تکامل مسکن 14
2-2-2- انسان و مسکن 15
3-2-2- تعریف مسکن 15
4-2-2- مسکن مطلوب 15
1-4-2-2- عوامل کلی مؤثر بر مطلوبیت مسکن 16
5-2-2- مفهوم سکونت 18
6-2-2- شیوه های سکونت 19
7-2-2- مقدمات اساسی سکونت 19
8-2-2- مسکن در ایران 20
3-2- اقلیم و انسان 21
1-3-2- مقدمه 21
۲ - ۳ - ۲ - آسایش حرارتی 21
3-3-2- تعادل حرارتی در بدن انسان 22
4-3-2- مهمترین عوامل تاثیر گذار بر احساس آسایش حرارتی 23
1-4-3-2- دمای هوا 23
۲ - 3 - 4- ۲ - دمای متوسط تشعشعی 24
3-4-3-2- رطوبت هوا 24
4-4-3-2- جریان هوا 25
5-4-3-2- میزان فعالیت 25
6-4-3-2- نوع پوشش 25
2-4- اقلیم و معماری 27
2-4-1- مقدمه 27
2-4-2- مکان یابی پروژه 27
2- 4- 3 - نظم و ترتیب و جهت گیری بنا 28
2-4-4- مقاومت مصالح به کار رفته 29
2-4-5- طرح و شکل 30
2-4 -5-1- شکل بنا و نور و روشنایی 31
2-4-5-2- شکل بنا و تعادل حرارتی 34
2-4 – 5-3 - شکل بنا و برف و باران 36
2-4-5-4- شکل بنا و باد 37
2-4-5-5- آثار مهم باد بر ساختمانها 38
2-4-6- طراحی داخلی ساختمان و محل قرارگیری اتاق ها 39
2-4-7- اندازه و محل قراگیری پنجره 40
2-4-8- سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی 40
2-4-9- روشنایی ساختمان 41
2-4-10- فضا سازی اطراف ساختمان 41
2-5- مفاهیم اولیه 42
2-5-1- محیط زیست 42
2-5-2- توسعه پایدار 42
2-5-3- محیط پایدار 42
2-5-4 - معماری پایدار 43
2-5-5-ابعاد پایداری 44
2-5-5-1- پایداری اجتماعی در معماری 44
2-5-5-2- پایداری فرهنگی در معماری 44
2 -5-5-3- پایداری زیست محیطی در معماری 45
2-5-5-4- پایداری اقتصادی در معماری 45
2- 5 – 5-5 - اصول معماری پایدار 45
2-5-5-6- طراحی پایدار 46
2-5-5-7- اصول طراحی پایدار 46
2-5-5-8- ارائه راهکارهایی جهت کاربردی کردن ویژگی های توسعه و طراحی پایدار در امر ساخت و ساز 47
2-5-5-9- عناصر پایدار در معماری سنتی ایران 48
2-5-5-10- فضاهای اقلیمی در معماری ایرانی 49
2-6- انرژی 49
2-7- مسائل عمده در حفظ محیط زیست 49
2 - 8 - میزان مصرف انرژی بخش های مختلف 50
2-8-1- انرژی های تجدیدپذیر 51
2-8-1-1- انرژی خورشید 52
2-8-1-2- انرژی باد 53
2-8-1-3- انرژی آب 54
2-8-3- انرژی های تجدید ناپذیر(فناپذیر) 54
2-8-2-1- چوب و هیزم 54
2-8-2-2- انرژی‌های فسیلی 54
2-8-2-3- انرژی‌های هسته‌ای 54
2-9- انرژی و معماری 55
2-9-1- انرژی در معماری 56
2 - 9 - 2 - انرژی در شهرسازی ( برون شهری و یا درون شهری ) 57
2-10 - اقلیم 58
2-10-1- عوامل اقلیمی 59
2-10-1-1- تابش خورشید 59
2-10-1-2- دمای هوا 61
2-10-1-3- رطوبت هوا 61
2-10-1-4- بارندگی 63
2-10-1-5- باد 63
2-10-2- تقسیمات اقلیمی 63
2 - 10 - 3 -حوزه های اقلیمی 64
2-10-3-1- تقسیمات اقلیمی در جهان 64
2-10-3-2 - تقسیمات اقلیمی در ایران 65
2-11- ضرایب راحتی و آسایش ساختمان : 66
2-11-1- مروری بر مدل های اصلی آسایش حرارتی 66
2-11-1-1- مدل ایستا برای آسایش و راحتی در ساختمان 66
2 – 11-1 - 2 -مدل سازگارآسایش حرارتی 67
2-11-1 -3 - مدل ایستا آسایش حرارتی 68
2-11-1-4-مدل فنگر 69
2 – 11-1 - 5 -مدل گایج 70
2-12- استانداردهاي آسايش حرارتی ایستا 71
2-12-1- استاندارد 55 انجمن مهندسی آمریکا 72
2 - 12 - 2 -دمای مؤثر 73
2 - 12 - 3 -روش گرافیکی برای محیط‌های داخلی متداول 73
2-12-4- -مدل کامپیوتری برای کاربردهای داخلی متداول 74
2-12-5- کتاب اصول انجمن مهندسان تهویه مطبوع آمریکا - آسایش حرارتی 74
2-12-6- استاندارد ۷۷۳۰ سازمان استاندارد 75
2-12-7- مدل سازگار آسایش حرارتی 75
2-13- رویکرد توسعه پایدار در محیط زیست و معماری امروز 75
2-14- دیدگاه معماران معروف در مورد معماری پایدار 76
2-14-1- نظر این سه معمار درباره ی « تعریف معماری پایدار » 78
2-15- مصادیق 78
2-15-1- ساختمان GLA، تالار شهر لندن 79
فصل سوم ویژگیهای جغرافیایی 89
( منطقه ی مورد مطالعه ) 89
3-1- موقع جغرافیایی 89
3-2- توپوگرافی و شیب 90
3-2-1- پهنه بندی گسل شهمیرزاد 95
3 - 3 - اقلیم 97
3-3-1- بارندگی 97
3-3-2- دمای هوا 100
3-3-3- رطوبت نسبی هوا 103
3-3-4- ساعات آفتابی 105
3-3-5- باد 107
3-3-6-روزهای یخبندان 109
3-3-7- منابع تامین کننده آب 110
3-3-7-1- منابع آب سطحی 111
3-3-7-2- منابع آب زیرزمینی 113
3-3-7- چاه 115
3-4-1- کیفیت خاک و پوشش گیاهی منطقه 116
3-4-1-1- نوع و جنس خاک 116
3-4-1-2- پوشش گیاهی منطقه 118
3-4-2- ساختار جامعه جانوری 119
3-4-2-1- پستانداران 119
3-4-2-2-راسته حشره خواران 119
3-4-2-3- راسته خفاشها 119
3-5- پیشینه ی تاریخی شهر شهمیرزاد 120
3-6- هسته اولیه و روند شکل گیری شهر 122
3-7- آثار تاریخی و باستانی 123
۳ - 8 - ساختار انسانی و اقتصادی، اجتماعی و کالبدی منطقه ی مورد مطالعه 125
3-8-1- ساختار انسانی 125
3-8-1-1- تعداد جمعیت و تغییرات آن 125
3-8-1-2- بررسی ساختار جنسی جمعیت شهر شهمیرزاد 127
3-8-1-3- بررسی ساختار سنی جمعیت شهر شهمیرزاد 127
3-8-1-4 - بررسی تعداد و بعد خانوار شهر شهمیرزاد 128
3-8-1-5- بررسی وضعیت سواد جمعیت شهر شهمیرزاد 129
3-8-1-6- وضعیت مهاجرت 130
3-8-1-6-1- ترکیب سنی- جنسی مهاجران 130
3-8-1-6-2- مدت اقامت مهاجران 132
3-8-1-6-3- میزان های حیاتی 132
3-9- ویژگی های اقتصادی 134
3-9-1- باغداری و زراعت 134
3-9-2- زنبورداری 136
3-9-3- صنعت 136
3-9-4-توریسم 137
3-9-5- وضعیت فعالیت و اشتغال 138
3-9-5-1-توزيع شاغلان در بخش های فعالیت 138
3-9-5-2- جمعیت فعال و غیر فعال شهر شهمیرزاد 139
۳ - 10 - خصوصیات کالبدی شهر شهمیرزاد 140
3-10-1-موانع توسعه شهر 140
3-10-2- جهات توسعه شهر 140
3-10-3- فرم سه بعدی شهر 141
3-10-4- شناخت سیما و منظر شهر شهمیرزاد 143
3-10-4-1-عوامل فیزیکی 144
3-10-4-2- عوامل بیولوژیک 144
۳ - 10 – 4-3 - عوامل ادراکی 145
3-10-4-4- توده و فضا 146
3-11-تقسيمات شهری 147
3-11-1- سازمان فضایی شهر و تقسیمات کالبدی آن 147
3-11-2-کاربری های شهر شهمیرزاد 148
3-12- سلسله مراتب شبکه معابر 152
3-13- مکان ها و فرصت های گردشگری 153
3-13-1-جاذبه ها و آثار ارزشمند تاریخی 153
3-13-2-جاذبه های طبیعی شهر شهمیرزاد 155
3-13-3-کوه ها، قله ها و تپه ها 158
3-13-4-چشمه ها 159
3-13-5-قنات ها 159
3-13-6- نهرها 160
3-13-7-استخرها 160
3-13-8-مکان های تفریحی و مذهبی 161
3-14-مشخصات عملکردی (فعالیت) 163
3-14-1-پهنه بندی شهر 164
3-14-2- مشخصات فضایی و بصری 164
فصل چهارم تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق 166
4-1- نشانه های کالبدی 167
4-2- فرم گذشته و فعلی شهر 168
4-3- توده و فضا 168
۴-4 ریخت شناسی ادواری معماری شهر 169
4-4-1-دوره نخست 169
4-4-2-دوره میانی 172
4-4-3-دوره اخیر 173
5- ۴- فرم سه بعدی شهر 175
4-6- دانه بندی بافت های شهر 176
4-6-1- بافت نامنظم 176
4-6-2-بافت نیمه منظم 177
4-6-3-بافت منظم (شطرنجی) 177
4-7- شناخت سیما و منظر شهر 177
4-7-1- عوامل فیزیکی 177
4-7-2- عوامل بیولوژیک 178
۴-4-8- بررسی وضعیت مسکن و ویژگیهای کمی و کیفی کاربری مسکونی 179
4-8-1- تفریحی و گردشگری 180
4-8-2-برآورد نیازها و کمبودها در زمینه مسکن و کاربری مسکونی 180
4-8-3ارزش زمین و ساختمان 180
4-9- بررسی نقش اقلیم در توسعه شهری منطقه مورد مطالعه 181
4-9-1-مهم ترین عامل طبیعی تأثیرگذار 181
4-9-2- مؤلفه های مؤثر 181
4-9-2-1- ارتفاع 181
4-9-2-2- تابش و سایه 182
4-9-2-3- باد 183
4-9-2-4- روزهای یخبندان 183
4-9-2-5- آب و پوشش گیاهی 184
4-10- نقش شبکه آبرسانی در تعادل دمایی: 184
4-11- نقش پوشش گیاهی در تغییرات درجه حرارت 185
۴-12-موقعیت 185
4-13- تراکم 185
4-14- تهویه 186
4-15- جهت گیری 186
4-16- شریانها 187
4-17 فضاهای باز 187
4-18- کالبد شهری 188
4-19- مکانیابی 188
4-20-اصول طراحی اقلیمی بناها 190
۴-20-1-طرح و شکل 192
4-20-3- شرایط اقلیمی منطقه و ساختمان 195
4-21-1-نوع اقلیم شهر شهمیرزاد براساس روش آمبرژه 204
4-21-2-نوع اقلیم شهر شهمیرزاد براساس روش دومارتن 206
4-22- شاخص زیست اقلیمی ماهانی 209
4-23- شاخص زیست اقلیمی اولگی 211
4-24- روش گیونی 214
فصل پنجم پاسخ فرضیه ها ، نتیجه گیری و پیشنهادات 219
5-1- مقدمه 220
5-2-نتیجه گیری 223
5-2-1- اول 223
5-2-2-دوم 223
5-2-3- سوم 224
5-3-پیشنهادها 225
5-3-1- پیشنهادهای طراحی ساختمان بر اساس اقلیم شهمیرزاد 225
5-3-2-بهره گیري از انرژي خورشیدي در گرمایش ساختمان 226
5-3-3- اجزاي بنا و سقف 227
5-4- الگوهای پیشنهادی توسعه شهر بر اساس اقلیم شهمیرزاد 228
5-4-1- جهات توسعه طرح 228
5-4-2- ویژگی ها 228
5-4-3- مواردی که در توسعه شهر باید مد نظر قرار گیرند 229
منابع:.....................................................................................................................235