اسید سیالیک (SA)، یک مشتق استیله از نورآمینیک اسید است که به طور گسترده ای در بافت های پستانداران توزیع می شود. از آنجا که SA معمولا به گلیکوپروتئین ها، گلیکولیپید ها، الیگوساکارید ها و پلی ساکارید ها محدود می شود، مقدار کمی از آن در بدن آزاد است. علاوه بر این، SA یک جزء ساختاری مهم از غشاء بیولوژیک است. این نیز به طور گسترده ای در باکتری ها و بافت های حیوانی یافت می شود. غلظت اسید سیالیک به سرعت در نتیجه التهاب و آسیب افزایش می یابد. مکانیسم افزایش SA به وضوح درک نمی شود؛ با این حال، محققان گزارش کرده اند که SA می تواند در زنجیره پایان بسیاری از پروتئین های فاز حاد به عنوان نشانگر برای تعیین غلظت پروتئین فاز حاد استفاده شود. در این مطالعه اثر جفت¬ماندگی بر میزان فعالیت اسید سیالیک سرم در 60 گاو شیری هولشتاین در دو گروه سالم (30n=) و جفت¬مانده (30n=) در دوره¬ی انتقال توسط آزمایش الایزا از 3 هفته قبل از زایش تا یک هفته پس از آن، مورد بررسی قرار گرفت. اختلاف معناداری بین گروه جفت مانده و سالم در مقادیر اسید سیالیک در دو هفته به زایش و همچنین پس از زایش مشاهده گردید. در روند تغییرات غلظت اسید سیالیک طی هفته های مختلف، اختلاف معناداری مشاهده گردید. این نتایج نشان می¬دهد که فعالیت بالاتر اسید سیالیک سرم در دوره¬ی انتقالی با جفت¬ماندگی در ارتباط است و می¬توان از آن به عنوان یک پارامتر برای تشخیص زود هنگام جفت¬ماندگی استفاده کرد. می توانید این تحقیق رشته دامپزشکی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
جفت¬ماندگی یکی از ناهنجاری¬های تولیدمثلی رایج پس از زایش در گاو شیری محسوب می¬شود. زمان طبیعی دفع جفت، نیم تا هشت ساعت (متوسط شش ساعت) بعد از زایش است. به باقیماندن جفت بیش از 24 ساعت پس از زایش، جفت¬ماندگی می¬گویند. جفت¬ماندگی به دو صورت اولیه و ثانویه رخ می¬دهد. باقی ماندن اولیه پرده¬های جنینی، از نقص جدا شدن کوتیلیدون از کارانکل¬های مادری حاصل می¬شود، در صورتی که باقی ماندن ثانویه به مشکل مکانیکی در دفع پرده¬های جنینی که قبلا جدا شد است (یعنی سستی رحم) مربوط می¬شود. مکانیسم باقی ماندن اولیه و ثانویه می¬توانند با هم وجود داشته باشد (Hur و همکاران، 2011).
مقایسه باقی ماندن فیزیولوژیک و پاتولوژیک
از نظر تئوری، همه¬ی گاو¬هایی که زایمان می¬کنند، باقی ماندن پرده¬های جنینی را دارند. بیش از سه چهارم گاوها جفت خود را تا شش ساعت بعد و تعداد کمی از گاوها 12 ساعت بعد از زایمان جفت خود را دفع می¬کنند (Joosten و همکاران، 1998). آثار نامطلوب جفت¬ماندگی بر کارایی تولید¬مثل، تولید شیر، بیماری¬های بعد از زایمان و گاو¬های حذفی وقتی جفت بیش از 12 ساعت باقی بماند دیده می¬شود. برای زایمان چهارم و بالاتر، کارایی کلی گاو با دفع جفت ظرف شش ساعت بعد از زایمان بهترین وضعیت را دارد. به این دلیل، پیشنهاد شده است که در گاوهای مسن¬تر باقی ماندن جفت، عدم دفع جفت طی شش ساعت بعد از زایمان است. تلیسه¬هایی که جفت¬شان را ظرف شش ساعت بعد از زایمان دفع کردند کمترین میزان ابتلا به ورم پستان را طی هفته اول بعد از زایمان داشتند (Thatcher و همکاران، 2006).
میزان وقوع باقی ماندن پرده¬های جنینی و بیماری¬های بعد از زایمان با تعداد زایمان تغییر می¬یابد، به همین دلیل تعریف جفت¬ماندگی نیز ممکن است وابسته به سن یا تعداد زایش باشد. مدت هشت تا 48 ساعت بوسیله نگارنده¬های مختلف پیشنهاد شده است، ولی 12 ساعت مدت زمانی است که بیشتر از همه برای تعریف جفت¬ماندگی استفاده می¬شود (Trevisi و همکاران، 2008). ولی در فارم¬های صنعتی ایران 24 ساعت را برای خروج جفت در نظر می¬گیرند.
در یک مجموعه، بیش از نیمی از گاوهای مبتلا به جفت¬ماندگی، جفت را طی مدت پنج تا هفت روز بعد از زایمان خود به خود دفع کردند (Van Werven و همکاران، 1992). اما در تجربه¬ی دیگر، وقتی جداشدن جفت با کشیدن پرده¬ها با دست آزمایش شد، مشخص گردید که در 50% گاوهای مبتلا جفت¬ماندگی پرده¬ها بین روزهای دو تا چهار بعد از زایمان شل و در رحم شناور بودند. به نظر می¬رسد در بعضی از گاو¬ها، بین جدا شدن و دفع جفت یک یا دو روز فاصله باشد. تأخیر در دفع جفت بیشتر در گاوهایی دیده می¬شود که با دگزامتازون وادار به زایمان شده¬اند تا در گاوهایی که در آن¬ها زایمان طبیعی صورت می¬گیرد. فقط شش درصد گاو¬ها جفت را به مدت دو هفته یا بیشتر نگه داشتند. توزیع زمان باقی ماندن جفت دو حالته گزارش شده است، اولین حداکثر در روز سه بعد از زایمان و دومین حداکثر تا روز هفت بوده است. یک توجیه برای دو حالته بودن خروج جفت این است که پروتئولیز کوتیلدون¬ها و مکانیسم جدا شدن تا روز سه و نکروز کارانکل¬ها تا روز هفت بعد از زایمان است (Bendixen و همکاران، 1987).
بررسی اقتصادی
جفت ماندگی از جمله عوامل مؤثر بر وقوع متریت و اندومتریت محسوب می¬شود؛ در پژوهش¬های پیشین گزارش شد که 32 درصد از گاوهای جفت مانده به متریت مبتلا شده¬اند (Dubus و همکاران، 2010).
جفت ماندگی باعث افزایش روزهای باز، کاهش نرخ آبستنی، کاهش تولید شیر، افزایش تلقیح به ازای هر آبستنی و افزایش نرخ حذف می¬شود که به طور مستقیم و غیرمستقیم خسارت هنگفتی را به صنعت دامپروری وارد می¬کند (Markusfeld، 1987؛ Esselmont و Kossiabati، 1996).
سبب شناسی
جدا شدن پرده¬های جفت نشان می¬دهد که جمع شدن رحم طبیعی انجام می¬شود. جمع شدن رحم با تجزیه¬ی کامل کلاژن و پروتئین¬های دیگر همراه است. انجام نشدن پروتئولیز کوتیلدونی (لیز شدن کلاژن) به نظر می¬رسد عامل اصلی باقی ماندن پرده¬های جفت باشد ( Hur و همکاران، 2011). اگر سیستم¬های چسبیدنی جفت به شکل آنزیمی از بین نرود، پرده¬های جنینی باقی می¬مانند. که عوامل متعددی در این روند جدا شدن کوتیلدون و کارانکل نقش دارند و می¬توانند روی آن تأثیر بگذارند. با توجه به اینکه در این چند ساله اخیر تولید شیر گاوها به دلیل اصلاح ژنتیکی افزایش یافته است. این افزایش شیر می¬تواند روی سایر سیستم¬های گاو شیری تأثیر بگذارد و باعث کاهش توانایی¬های گاو شیری در مقابل عوامل تنش¬زا شده، و اختلالاتی همچون جفت¬ماندگی در گاو شیری افزایش پیدا کند (Muller و Owens، 1974).
با توجه به پژوهشی که مهنانی و همکاران در سال 1394 انجام داده¬اند درصد ابتلا به جفت¬ماندگی در چند سال اخیر روندی رو به رشد داشته است. وقوع جفت¬ماندگی از 8/6¬% در سال 1387 به 9/10¬% در سال 1392 رسیده است و این مطلب بیانگر این است که هرچه رو به جلو می¬رویم به دلیل افزایش تولید درصد وقوع جفت¬ماندگی هم افزایش پیدا می¬کند (مهنانی و همکاران، 1394؛ Han و Kim، 2005).
اولین و اصلی¬ترین عامل مؤثر در جفت¬ماندگی مرده¬زایی می¬باشد به طوری که خطر وقوع جفت¬ماندگی در مرده-زایی در مقایسه با گاو¬های زنده¬زا بیشتر است. به طور کلی وقوع ناهنجاری¬های تولید¬مثلی سبب آسیب فیزیکی به رحم شده و محیط رحم را برای خروج جفت نامساعد می¬کند (Correa و همکاران، 1993؛ Markusfeld و همکاران، 1987؛ Laven و Peter، 1996؛ Opsoma و Kruif، 2009؛ Gaffer و همکاران، 2010).
یکی دیگر از عواملی که بر وقوع جفت¬ماندگی مؤثر می¬باشد شکم زایش است. آنالیز¬های آماری نشان می¬دهد که شانس وقوع جفت ماندگی در شکم¬های مختلف، متفاوت است. درصد وقوع جفت¬ماندگی در شکم اول، 56/6 % می-باشد و در یک روند صعودی در شکم شش و بالاتر، به 9/13% می¬رسد. با افزایش سن دام، انقباض¬های رحمی کم شده و در نتیجه توانایی رحم برای دفع جفت کاهش می¬یابد. از طرفی با افزایش شکم زایش، دوقلوزایی افزایش پیدا می¬کند که عامل مؤثر بر وقوع جفت¬ماندگی به شمار می¬آید (مهنانی و همکاران، 1394؛ Han و Kim، 2005؛ Frick و Wiltbank، 1999).
دومین عامل مؤثر در جفت¬ماندگی دوقلوزایی می¬باشد که نسبت ابتلا به جفت¬ماندگی در دوقلوزایی در مقایسه با گاو-های تک¬قلوزا 26/4 می¬باشد (مهنانی و همکاران، 1394).
عدم تعادل هورمون
عدم تعادل هورمونی قبل از زایمان، در جفت¬ماندگی بعد از زایمان مؤثر می¬باشد. پروژسترون بیش از استروژن، کلاژناز رحمی را مهار، و جمع شدن رحم را کند می¬کند. دگزامتازون باعث افزایش سنتز و مصرف پروژسترون به وسیله¬ی بافت¬های کوتیلدون در گاو می¬شود. این تغییرات ممکن است در مهار بروز کلاژنازهای کوتیلدون نقش داشته باشند. به علاوه معلوم شده است که گلکوکورتیکوئیدها کلاژنازها را کاهش می¬دهند. تصور می¬شود که افزایش متابولیت¬های PGF2α و کورتیزول قبل از زایمان ممکن است شاخص باقی ماندن جفت در گاوها باشد. در بررسیی، تولید PGF2α به وسیله کوتیلدون¬های گاو موقعی که پرده¬ها جدا شدند افزایش یافت در صورتی که تولید PGE2α موقعی که پرده¬ها باقی ماندند افزایش یافت. این واقعیت که باقی ماندن جفت در زایمان قبلی عامل مستعد کننده¬ی مهمی است پیشنهاد می¬کند که جفت ماندگی ممکن است تا حدی بروز تصادفی ژن غیر طبیعی باشد که جمع شدن رحم، از جمله پروتئولیز کوتیلدون را تنظیم می¬کند. بروز ژن آنزیم¬های پروتئولیتیک را می¬توان با هورمون¬های استروئیدی تغییر داد؛ اما، علامت هورمونی قبل از زایمان برای مهار پروتئولیز کوتیلدون و علت جفت¬ماندگی مشخص نشده است (Thatcher و همکاران، 2006).
فصل اول: پیشگفتار 1
1-1 جفت ماندگی 2
1-1-1 مقایسه باقی ماندن فیزیولوژیک و پاتولوژیک 2
1-1-2 همه گیر شناسی 3
1-1-3 بررسی اقتصادی 3
1-1-4 سبب شناسی 5
1-1-5 سیستم چسبیدن پرده های جنینی 6
1-1-6 فرایند جداشدن کوتیلدون – کارانکل 6
1-1-7 اختلال در مکانیسم جداشدن کارانکل – کوتیلدون 7
1-2 اسید سیالیک 8
1-3 ضرورت اجراي طرح 10
1-4 فرضیه 10
فصل دوم: بررسی منابع 11
فصل سوم: مواد و روش کار 14
3-1 نمونه گیری 15
3-2 آنالیزاسید سیالیک 16
3-2-1 تعریف و اساس روش الایزا 16
3-2-2 مراحل انجام تست الایزا 17
3-2-3 ساندویچ الایزا 19
3-2-4 مواد و روش کار 20
3-3 آنالیز آماری داده 29
فصل چهارم: نتایج 30
4-1 منحنی استاندارد و معادله منحنی 31
4-2 مقایسه ی روند تغییرات فعالیت اسید سیالیک بین گاوهای جفتمانده وسالم در دوره انتقالی 32
4-3 مقایسه ی میزان فعالیت اسید سیالیک در هفته های متفاوت دوره ی انتقالی بین گاوهای سالم و جفت مانده 33
4-4 مقایسه میزان فعالیت اسید سیالیک در گاوهای سالم بین هفته های متفاوت دوره ی انتقالی 33
4-5 مقایسه میزان فعالیت اسید سیالیک در گاوهای جفت مانده بین هفته های متفاوت دوره ی انتقالی 34
فصل پنجم: 36
بحث و نتیجه گیری 36
فهرست منابع 43
فهرست جدول¬ها
جدول 1-1: اثرات بیومدیکال باقی ماندن پرده های جنینی 4
جدول 3-1: مواد موجود در کیت اسید سیالیک 21
جدول3-2: رقیق سازی محلول استاندارد 22
فهرست شکل¬ها و نمودارها
شکل 3-1: خون گیری از ورید دمی 15
شکل 3-2: اساس روش تست الایزا 17
شکل 3-3: مرحله تشکیل رنگ آبی پس از اضافه کردن محلولهای رنگ زا 24
شکل 3-4: تغییر رنگ آبی به زرد پس از افزودن محلول متوقف کننده 26
شکل 3-5: دستگاه الایزا ریدر 28
شکل 4-1: منحنی غلظتهای استاندارد 31
شکل 4-2: مقایسهی فعالیت اسید سیالیک در گاوهای جفت مانده و سالم در دوره ی انتقالی 32
شکل 4-3 مقایسه میزان فعالیت اسید سیالیک بین دو گروه گاوهای جفت مانده و سالم در هفته های دوره ی انتقالی 33
شکل 4-4: مقایسه فعالیت اسید سیالیک در گاوهای سالم بین هفته های دوره ی انتقالی 34
شکل4-5: مقایسه فعالیت اسید سیالیک در گاوهای جفت مانده بین هفته های متفاوت از دوره ی انتقالی نشان دهنده تفاوت معنی دار با هفته ی 3- است. 35
شکل 5-1 پاسخ فاز حاد 39