با توجه به تئوري هاي موجود در زمينه ارزش اوراق بهادار و اينكه قيمت اوراق بهادار برابر با ارزش فعلي جريان هاي نقدي آينده ( و آنچه مورد انتظار دارندگان اوراق بهادار است) مي باشد و براي آزمون محتوايي اطلاعاتي سود حسابداري اعلام شده از سوي شركت ها و بررسي ميزان توجه خريداران و فروشندگان سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران به سود حسابداري اقدام به انجام اين تحقيق شد. از ديد سرمايه گذاران نقش بورس از جنبه سود مناسب، مشاركت در مالكيت ، اداره امور شركت از طريق اعمال حق راي ، نقدينگي دارايي ، پوشش در مقابل تورم و معافيت هاي مالياتي ، قابل تامل مي باشد . هدف اوليه از سرمايه گذاري در سهام شركت ها، همچون بسياري ديگر از فرصت ها و امكانات سرمايه گذاري كسب سود مي باشد . سرمايه گذاري در اوراق سهام ، مشكل تقسيم ناپذيري طرح هاي بزرگ را حل كرده و بورس اوراق بهادار نيز ، سرمايه گذاري در اوراق بهادار را تسهيل مي كند . مشكل ديگر سرمايه گذاري در دارايي هاي فيزيكي يعني قابليت نقدينگي پايين تر ، از طريق سرمايه گذاري در اوراق سهام حل مي شود . در فصل دوم كلياتي در زمينه سود حسابداري ، مفاهيم و تئوري هاي موجود در زمينه سود ، همچنين خلاصه اي از تحقيقات انجام شده در زمينه بررسي ارتباط بين سود حسابداري و قيمت سهام ارائه گرديد ، در زمينه رفتار قيمت سهام نيز مطالبي عنوان گرديد . هدف اساسي تحقيق بررسي ارتباط و همبستگي بين تغيير در سود و تغيير قيمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران در سال هاي 83 – 80 مي باشد . می توانید این پروژه مالی رشته حسابداری را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
تكامل ساختارپولي ومالي اقتصادهايي كه عصر انقلاب صنعتي را پشت سرگذاشته اند و درروايتي خود در اين شكل بخشيدن به اين تحول چنان دست داشته اند كه امروز آنها را كشورهاي صنعتي مي ناميم ، با توجه به نيازها يي بوده كه در جريان تغيير شكل اين اقتصادها پديد آمده است.اگرچه بسياري ازاين ساختارها ، به صورت اوليه ، در اغلب كشورهاي جهان وجود داشته است . اما آنچه شكل امروزي اين ساختارها را ايجاد كرده مسيري است كه اقتصادهاي توسعه يافته در جريان گذر از شكلي ساده به شكلي پيچيده و پيشتاز، آن را پيموده اند.
بطور خلاصه بورس اوراق بهادار وظيفه دارد بازاري براي خريد و فروش انواع سهام و اوراق بهادار پديد آورد تا واحدهاي خصوصي و دولت بتوانند سرمايه لازم را از اين طريق و با استفاده ازمنابع مصرف نشده عموم فراهم آورند. چنين بازاري بايد به صورت رقابت كامل عمل كند و از درجه تخصص بالايي برخوردار باشد .
ازعمده ترين استفاده كنندگان اطلاعات شركتهاي سهامي دربورس ، سرمايه گذاران بالقوه در سهام شركتها ميباشند ، به دست آوردن اطلاعات كافي جهت استفاده كنندگان فوق معمولا از كانال بورس اوراق بهادار انجام ميشود. تصميم گيري سرمايه گذاران بالقوه اساسا به خريد سهام شركت مربوط مي شود و اين تصميمات ممكن است بر مبناي عوامل زير باشد:
1- سود سهامي كه سرمـايـه گذاران در آينده دريافت خواهند نمود كي، به چه ميزان ، و به چه نحوي خواهد بود، به عبارت ديگر، سود سهام مزبور در چه تاريخي و به چه مبلغي به صورت نقد يا غير نقد پرداخت خواهد شد
2- در زمان فروش ســهام خريداري شده ، حاصل ازفروش آن چه خواهد بود ؟ سود سهام ، توزيع پول نقد يا ساير داراييها بين سهامداران يك شركت سهامي است.توزيع سود سهام، فراهم كننده بازده سرمايه گذاري سهامداران است. متداولترين نوع سود سهام براي سهام عادي ، توزيع به شكل نقدي ، غيرنقدي و سهمي مي باشد.شركتها زماني سود نقدي توزيع ميكنند كه سود تحصيل شده داشته باشند وهمچنين وجوه نقد مورد نياز براي توزيع سود نيز كافي باشد تا شركت بتواند سود نقدي پرداخت نمايد . از نظر تئوري تاثير توزيع سود به شكل نقدي در قيمت سهام ، قيمت سهام بايد به اندازه توزيع سود نقدي كاهش يابد . پرداخت سود سهام موجب كاهش داراييها و همچنين كاهش حقوق صاحبان سهام ميگردد و ارزش شركت به همان اندازه كاهش مي يابد .
در اين تحقيق سعي خواهد شد كه از طريق تجزيه و تحليل روابط بين سود تقسيمي مصــوب مجمع شركتهاي پذيرفته شده در بازاربـــورس اوراق بهادار تهران و همچنين روابط بين سود تقسيمي پرداخت شده به سهامداران با قيمت سهام شركتهاي مزبور و همچنين به بررسي محتواي اطلاعاتي سود تقسيمي پرداخته شود.
تعريف موضوع
از نظر تئوريك ارتباط بين سود و قيمت سهام امري بديهي مي باشد و سرمايه گذاران به صورتي آشكار سود مورد گزارش شركتها را مورد توجه قرار مي دهند. شايد يكي از عوامل مهم تاثيرسود برقيمت سهام اين باشد كه سود پيش بيني شده و سود مورد گزارش به سهامداران كمك ميكند تا بر آن اساس سود تقسيمي آينده را كه يكي از فاكتورهاي موثردرتعيين قيمت سهام مي باشد پيش بيني كنند. گاهي برخي از شركتها كه سود خود را با ديدگاهي بدبينانه پيش بيني مي كنند ،كه موجب افت ناگهاني قيمت سهام خود مي شوند .
يكي از فرضيات كلي بيانيه حسابداري سال 1960،اين است كه گزارشات حسـابداري ، تـنها منبع اطلاعاتي شركتها براي استفاده بازار مي باشند و چون ايـن گزارشات ، تنها منبع اطلاعاتي هسـتند و مـديران داراي انـعطاف و قدرت زيادي در انتخاب رويه حسابداري جهت محاسبه سود مي باشند ، لذا مديران ميتوانند با انتخاب يك رويه خاص ، گزارشهاي دلخواه خود را ارائه كرده و لذا بازار را گمراه كنند. مديران مي توانند با بيشتر نشان دادن سود ، باعث شوند، ارزش سهام شركت ، بيش از واقع ارزيابي گردد . اين فرض كه گزارشهاي حسـابداري تـنها مـنبع اطلاعاتي بازار مي باشند منجر به اهميت يافتن محاسبات سود حسابداري گرديد . چون سود حسابداري به روشهاي مختلف قابل محاسبه مي باشد ، لذا به تنهايي براي سرمايه گذاري نمي توان به سودها تكيه كرد.
جهت بـررسي وجود ارتباط بين سـود سـهام و قيمت سـهام شركتهاي پذيرفته شـده در بـورس اوراق بهادار تهران و در نتيجه ميزان توجه سرمايه گذاران دربازار بورس اوراق بهادار تهران به سود گزارش شده اقدام به انجام اين تحقيق نمودم.
بازار سرمایه در ایران
بازار سرمایه در ایران کم و بیش در بورس اوراق بهادار تهران می گنجد که پیشینه تأسیس آن به سال 1346باز می گردد بورس اوراق بهادار در ایران از پانزدهم بهمن 1346فعالیت خود را با نام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی - بعنوان بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی ان زمان آغاز کرد و در پی آن سهام شرکت نفت پارس ، اوراق قرضه دولتی ، اسناد خزانه ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه يافتند.در اين ميان،اعطاي معافيتهاي مالياتي به شركتها و موسسات پذيرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام انها نقش مهمی داشته است . همچنین به تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در اردیبهشت 1354 می توان اشاره کرد که به موجب ان موسسات خصوصی و دولتی مکلف شدند که به ترتیب 49و 99درصد سهام خود را به مردم عرضه کنند . در طی یازده سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران ،تعداد شرکتها ، بانکها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از شش بنگاه اقتصادی با 6/2 میلیارد ريال سرمايه در سال 1346 به 105 بنگاه با بيش از 230 ميليارد ريال در سال 57افزایش یافت همچنين ارزش مبادلات در بورس از 15 ميليارد ريال در سال 1346 به بيش از 150 ميليارد ريال در سال 1357 افزايش يافت. هر چند بورس اوراق بهادار تهران در این مدت از رونق چشمگیری برخوردار نبوده ولی رشد شتابان محصول ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش صنعت و نیز حضور اوراق قرضه دولتی و اصلاحات ارضی ، افزایش حجم معاملات را در بورس اوراق بهادار تهران در پیش داشت . در دوره مذكور ، نسبت حجم معاملات بورس به تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی در حدود 4/2درصد بوده است که موقعیت ضعیف بورس را در آن دوره بخوبی نشان می دهد. یا وجود این در همین دوره ، 7بانک تخصصی ، 17 بانک تجاری، 6شرکت سیمان ، 11شرکت تولید مواد غذایی ، 13شرکت تولید لوازم خانگی و محصولات ساختمانی ، 10شرکت تولیدات محصولات صنعتی ، 11شرکت تولید مواد شیمیایی ، 5 شرکت سرمایه گذاری ،5شرکت تولید و وسایل حمل و نقل، 11شرکت نساجی ، 5 شرکت خدماتی ، 4 شرکت تولید محصولات کاغذی از جمله فعالترین بنگاههای اقتصادی کشور بودند که سهام انها در بورس دادوستد می شد و در رونق اقتصادی و بازرگانی کشور تأثیری مثبت بر جا مي گذاشت.
مزایای وجود بورس اوراق بهادار
1- از دیدگاه کلان :
از دیدگاه کلان اقتصادی ، سازمان بورس عمدتا"در راستای اجرای سیاستهای پولی و اقتصادی مورد استفاده قرار می گیرد .
- هدایت پس اندازهای کوچک در جهت خرید و فروش و از آن طریق کمک به گسترش مالکیت مردمی و ایجاد زمینه جهت مشارکت عامه در فعالیت های اقتصادی
- تجهیز پس انداز های كوچك در امر تولید
- کنترل حجم پول و نقدینگی جامعه
- تأمین مالی دولت یا سایر موسسات منتشر کننده ی اوراق بهادار
- نقدینه نگاه داشتن سرمایه و ثروت مردم
- کمک به حفظ تعادل اقتصادی کشور
- فراهم نمودن توزیع عادلانه ثروت از طریق گسترش مالکیت مردمی
- مهار تورم و رشد تولید ملی .
2- از دید شرکتهای پذیرفته شده در بورس :
از نظر شرکتها ، بورس اوراق بهادرا بیشتر از جهت تأمین مالی مورد توجه قرار می گیرد .
3- از دید افراد و سرمایه گذاران :
از نظر سرمایه گذاران ، وجود بورس ، امکانات و تسهیلاتی را فراهم می کند که امر سرمایه گذاری را راحت می نماید :
1- ایجاد مکان یا ترتیباتی مشخص برای خرید و فروش (در صورتی که بورس فاقد یک مکان جغرافیایی خاص باشد ).
2-نقش داده های موجود در گزارشهای مالی :
داده های موجود در گزارشهای مالی ، دو نقش اطلاعاتی مشخص و مرتبط به یکدیگر را بازی میکنند :
نقش اول : تسهیل تصمیم گیری در انتخاب بهترین عمل از بین راه حل های موجود است .
نقش دوم : تسهیل انعقاد قرار داد بين دو گروه است.بعنوان مثال،مديريت و سرمايه گذار از طريق عمل كردن تحت شرايط قرار داد ، که بطور خلاصه با اطلاعات گزارشگری مالی تعریف می شود .
نقش اول را نقش پیش قرار دادی و نقش دوم را نقش پس قراردادی می نامند .
هدفهای گزارشگری مالی
گروههای استفاده کننده از گزارشهای مالی از اقشار و افراد مختلف اجتماع با هدفها و سطوح آگاهی متفاوت هستند . به این ترتیب ، تنظیم گزارشهای مالی به نحوی که بتواند اطلاعات مورد نیاز تمام استفاده کنندگان را فراهم آورد ، میسر نیست . با این آگاهی که گزارشهای مالی می بایست در حد امکان در جهت برآوردن نیاز بیشتر گروهها باشد ، و با توجه به هدفهای کلی عنوان شده ، هدفهای گزارشگری مالی به شرح خلاصه زیر ، ارائه میگردد:
گزارشگری مالی می باید تأمین کننده اطلاعاتی باشد که برای تصمیم گیری اقتصادی سرمایه گذاران و طلبکاران بالفعل و بالقوه و تجزبه و تحلیل عوامل و پارامتر های مختلف اقتصادی در زمینه مشارکت و تشویق سرمایه گذاری مفید بوده و همچنین نیازهای اطلاعاتی مدیریت و سایر استفاده کنندگان را فراهم آورد ، لذا:
1- گزارشگری مالی ، می بایست اطلاعات مربوط به عملکرد مالی واحد اقتصادی را طی یک دوره مالی بصورتی مطلوب ارائه کند .
2- ارزیابی کارایی و حفظ امانت و ایفای نقش مباشرتی مدیران واحدهای اقتصادي ، از جمله موارد اساسی مورد توجه دولت ، کارکنان و سایر استفاده کنندگان است و لذا گزارشگری مالی باید در بردارنده اطلاعاتی باشد که این ارزیابی را هر چه بیشتر و بهتر ميسر سازد .
3- گزارشگری مالی می باید اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی و محل تأمین این منابع ، همچنین تاثیر معاملات ، حوادث و شرایطی را که منجر به تغییر این منابع میگردد ، نشان دهد.
4- ارزش افزوده در واحد های اقتصادی ، از جمله اطلاعات با ارزش در عملکرد مالی و تولیدی است که بیشتر استفاده کنندگان گزارشهای مالی برای تأمین اهداف مختلف به آن نیاز دارند ، لذا گزارشگری مالی ، می بایست در بردارنده اطلاعات کامل در زمینه ارزش افزوده در تولیدات و خدمات باشد (شامل ارزبری ، صرفه جویی ارزی و ارزش افزوده داخلی ).
5- گزارشگری مالی می باید ارائه کننده اطلاعاتی در زمینه منافع کارکنان ، کارایی آنها و همچنین اطلاعات مربوط به تأمین ایمنی و سلامت آنها باشد .
6- گزارشگری مالی می باید در بردارنده اطلاعاتی در زمینه کوششهای موسسه در جهت حفظ محیط زیست و سایر فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی باشد .
7- گزارشگری مالی می باید شامل توضیحات لازم درباره اطلاعات ارائه شده باشد ، تا استفاده کننده را در درک اطلاعات یاری نماید . با توجه به اینکه مدیریت واحدها به دلیل حضور مستقیم در جریان فعالیت واحد اقتصادی ، نسبت به سایر استفاده کنندگان ، از اطلاعات بیشتری برخوردار می باشند ، اغلب می توانند با تکیه و تأکید بر موارد خاص از طريق ارائه شرح و گسترش کاملتر حوادث و شرایطی که تأثیر قابل توجهی بر وضعیت مالی دارند ، درجه اهمیت و ارزش اطلاعات را افزایش داده و یا مورد تأثیر قرار دهند .
فصل اول مقدمه و کلیات 3
1-1- مقدمه 4
1-2- تعريف موضوع 5
1-3- اهميت تحقيق 6
1-4- هدف و علت انتخاب موضوع 7
1-5- سوابق مربوط 8
1-6- فرضـيات تحقيق 9
1-7- قلمرو مكاني تحقيق 9
1-8- قلمرو زماني تحقيق 9
1-9- روش تحقيق 9
1-10- سـاختار تحقيق 9
فصل دوم پیشینه تحقیق...........................................................................................11
2-1- مقدمه 12
2-2- کلیات 12
2-3- بازار سرمایه در ایران 13
2-4- مزایای وجود بورس اوراق بهادار 15
2-5- سودمندی در پیش بینی معیاری برای ارزیابی اطلاعات حسابداری 16
2-6- استفاده کنندگان گزارشهای مالی 17
2-7- هدفهای گزارشگری مالی 18
2-8- انتخاب نظریه سود 19
2-9- استدلال انتخاب نظریه سود 21
2-10- مکاتب فکری پیرامون اندازه گیری سود 22
2-11- سود تحققی و غیر تحققی 23
2-12- فوايد سود براي سرمايه گذاران 28
2-13- حلقه هاي ارتباطي سود و قيمت سهام 29
2-14- تحليل سود شامل دو قسمت است 32
2-15- پيش بيني سودهاي آتي از روي سودهاي جاري 33
2-16- قيمت ها و سودها 34
2-17- ويژگي هاي بازار حقيقي و كامل 34
2-18- ارتباط بين سودهاي حسابداري دائمي و سودهاي دائمي كه به عنوان مفهوم ارزيابي مي باشند : 35
2-19- مروري بر تحقيقات انجام شده در خصوص رابطه سود – قيمت سهام 36
فصل سوم روش تحقیق 44
3-1- مقدمه 45
3-2- انواع روشهاي تحقيق 46
3-4- مراحل پژوهشي علمي در تحقيق 48
3-5- فرضيات تحقيق 50
3-6- تئوري فرضيه تحقيق 51
3- 7-جامعه آماري 52
3-8- نمونه و نمونه گيري 52
3-9- نحوه جمع آوري داده ها و روشها و تكنيك هاي آماري و محاسبات آنها 55
10-3- آماره تست فرضيات 57
3-11- ضريب تشخيص يا ضريب تعيين 58
3-12- محاسبه ضريب خط رگرسيون 58
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها 61
4-1- مقدمه 62
4-3- ضريب تعيين يا ضريب تشخيص 65
4-4- محاسبه ضرايب رگرسيون و معادله خط رگرسيون 65
4-5- بررسي همبستگي بين قيمت و سود نقدي هر سهم (DPS): 69
فصل پنجم نتایج و پیشنهادات 74
5-1- خلاصه تحقيق 75
5-2- ارزيابي نتايج آزمون فرض 76
5-3- محدوديت هاي تحقيق 76
5-4- پيشنهادات 78
5- 5 توصيه براي تحقيقات آتي 78
منابع و ماخذ 79
ضمائم 80