جهانی شدن اقتصاد و توسعه فن آوری اطلاعات باعث گردیده بازار عرضه محور به شکل گسترده ای به بازار تقاضا محور تغییر یابد و سازمانها برای حفظ و بقای خود به اهمیت ارضای نیاز مشتریان پی بردند. بر این اساس مدیریت زنجیره تأمین اهمیت پیدا کرد، زیرا ارضای نیازها و علایق مشتریان نه فقط توسط آخرین موجودیت چسبیده به مشتری یعنی محصول نهایی است، بلکه توسط سایر تأمین کنندگان بالادست، صورت میگیرد. لذا یکی از فرایندهایی که میتواند در هر سازمانی برای مدنظر قرار دادن این مهم و اعمال آن در کلیه فرایندهای کاری مؤثر واقع شود، مدیریت زنجیره تأمین است، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت و هماهنگی یک شبکه پیچیده ای از فعالیتهای درگیر در ارائه محصول نهایی به مشتری میباشد. همواره سازمان های جهانی به دنبال کسب مزیت رقابتی از طریق خلق نوآوری و روش های جدید هستند. برخی از این سازمان ها از طریق بهبود عملكرد زیست محیطی با رعایت قوانین و استانداردهای زیست محیطی، افزایش دانش مشتریان در این خصوص و کاهش اثرات منفی زیست محیطی در محصولات و خدمات خود مزیت رقابتی به دست می آورند. زنجیره ی تأمین سبز فرصت عالی برای افرادی است که نگران مصرف پایدار و عملكردهای تجاری محیطی اند. از دید کلان، توجه به مسائل سبز، هم به عنوان یک مكانیسم برای افزایش توانایی در طراحی محصولات سبز و هم به عنوان وسیله¬ای برای ایجاد بازارهایی برای محصولات سبز سازگار با محیط دارای اهمیت می باشد. می توانید این تحقیق مدیریت مالی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
امروزه محیط تجاري بسیار رقابتی شده است به طوري که در این شرایط موسساتی باقی می مانند که قوي و نیرومند بوده و به شکل کارا و موثر فعالیت نمایند. موفقیت در بازار رقابتی نیاز به داشتن سطح بالایی از عملکرد از طریق بهبود عملیات و یادگیري واقعی دارد. مدیران براي افزایش مزیت رقابتی باید از نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصتهاي پیش روي خود در مقایسه با سایر موسسات مشابه و سالهاي گذشته خودآگاهی داشته باشند. از این مدیران امروز در جستجوي دستیابی به یک راه حل جامع، قابل اعتماد و انعطاف پذیر جهت ارزیابی عملکرد سازمان خود بوده تا ضمن حصول اطمینان از اجراي استراتژيهاي خود، بتوانند اطلاعات دقیق و کافی از جایگاه امروز خویش در میان رقبا را به دست آورده و با نگاه به آینده موجب ارتقاء و بهبود سازمان خود را فراهم نمایند(ملک اخلاق و همکاران،1395).
از طرفی پایداری محیطی در حال حاضر باعث می شود شرکت ها نه تنها فعالیت های سبز داخلی را گسترش دهند، بلکه به سمت مدیریت سبز زنجیره تامین (GSCM) گسترش می دهند. استفاده گسترده از مدیریت زنجیره تامین سبز خارجی توسط شرکت ها می تواند تا حدی از نظر هزینه های معامله موجه باشد(فانگ و ژانگ ،2018).
مسئولیت اجتماعی شرکت، مجموعه فعالیت هایی می باشد که به منظور پیشرفت بعضی از اهداف اجتماعی که فراتر از اهداف مالی هستند، انجام می گردد. شرکت ها به طور داوطلبانه باید به یکپارچه سازی اقتصادی، اجتماعی، توسعه مسئولیت شهروندی (هم از نظر اقتصادی و اجتماعی) و مسائل زیست محیطی در فعالیت ها و روابط خود را با ذینفعان (کارکنان، مشتریان، تامین کنندگان، مقامات محلی، سازمان های غیر دولتی، محیط زیست گسترده تر، و غیره) توجه نمایند. به عبارت دیگر، مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها ایده جامع و چند بعدی از عملکرد است که به سادگی اقتصادی و مالی نیست. یکی از مهمترین مسئولیت اجتماعی شرکت عملکرد زیست محیطی می باشد(رضایی و همکاران،1395). همراه با رشد سریع اقتصادی در اقتصادهای در حال ظهور، زیست محیطی شدید است. انتظار می رود که شرکت ها به عنوان عامل اصلی تولید آلودگی و مصرف کنندگان اصلی انرژی مسئول محیط زیست طبیعی باشند(لی و همکاران، 2017).
در حال حاضر نگرانی در مورد محیط زیست در حال افزایش است و سازمان ها به دنبال راه حل هایی برای حفظ طبیعت هستند و در عین حال سود بیشتری را نیز به دست می آورند. برای این منظور، آنها به منظور کاهش هزینه های خود، از روش های ساختاری استفاده می کنند. با این حال، همیشه کارایی محیط زیست در رابطه با عملکرد مالی این فرآیندها در نظر گرفته نشده است. بنابراين، مسئله اساسی که در این پژوهش بدان پرداخته می شود؛ بررسی رابطه بين اقدامات سبز با عملکرد مالی، می باشد.
عملکرد زیست محیطی
عملکرد زیست محیطی عبارت است ازمجموعه عملیات شرکت که همگام و سازگار با محیط زیست بوده و این عملکرد عمدتاً از طریق معیارها و مقیاس های تعیین شده توسط نهادها و آژانس های مربوطه، اعم از کشوری و بین المللی اندازه گیری می شود(رضایی و همکاران،1395).
مسئولیت پذیری اجتماعی
مسئولیت اجتماعی را می توان به عنوان موفقیت در فعالیت های کسب و کار که نه تنها با پیروی از قوانین و مقررات، بلکه با رویکردی که بین اهداف اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی تعادل برقرار می کند، به شیوه ای که برای شهروندان مفید است، تعریف کرد(آرنادوو و کاسسکا ،2012).
عملکرد
عملكرد يكي از مفاهيم بنيادين در مديريت محسوب مي شود چرا كه بسياري از وظايف مديريت بر اساس آن شكل مي گيرد. به عبارتي موفقيت سازمان ها ر ا مي توان در آيينه عملكردشان مشاهده نمود. عملكرد را مي توان به عنوان راهي براي رساندن سازمان به اهداف تعريفشده خويش و كاري كه براي سازمان سود مي آورد تعريف كرد(صفری و همکاران،1393).
عملکرد مالی
عملکرد مالی شرکت ها به صورت دستیابی به اهداف سازمانی یا توأمان هم ثمربخش و هم پربازده باشد تعریف می شود.همچنین به صورت هر آنچه بتواند به بهبود زوج ارزش هزینه، و نه فقط کاهش هزینه یا افزایش ارزش، کمک کند تعریف شده است.
اقدامات سبز
اقدامات سبز با هدف کاهش اثرات زیست محیطی و بهبود عملکرد مالی در میان شرکتهای سراسر جهان مورد پذیرش واقع شده است.
اقدامات سبز داخلی
اقدامات سبز داخلی که در داخل سازمان صورت می پذیرد شامل تکنولوژی(فناوری) پاک و رفتارهای زیست محیطی، مدیریت زنجیره تأمین سبز، ارزش ادراک شده سبز، ریسک درک شده سبز می باشد.
اقدامات سبز خارجی
اقدامات سبز خارجی شامل توسعه محصول سبز و نظارت محصول می باشد.
تکنولوژی(فناوری) پاک
فناوری پاک شامل طراحی مبتکرانه محصولات جدید و سیستم تولیدی بود به طوری که ضایعات و آلودگی در مرحله طراحی حذف گردند(فخرآبادی و بقایی راوری،1396).
رفتارهای زیست محیطی
رفتار آگاهانه به دنبال به حداقل رساندن تأثیر منفی اعمال شخصی بر جهان طبیعی است. قدیمیترین و ساده ترین مدل رفتار حامی محیط زیست مبتنی بر فرایند خطی است که در آن دانش زیست محیطی منجر به آگاهی و نگرانی زیست محیطی میشود (نگرشهاي زیست محیطی)، که به نوبه خود منجر به رفتارهاي حامی محیط زیست میشود(زارع شاه آبادی و همکاران، 1395).
ریسک درک شده سبز
ريسك و احتمال خطر ادراك شده عبارت است از يك عدم اطمينان در محيط خريد، جايي كه مصرف كنندگان ممكن است در نظر بگيرند كه خريد و اهميت و نتايج جدي در رابطه با آنها يك اشتباه و يا تصميم نامناسب است(سمیعی زفرقندی و همکاران، 1394). انتظار پیش بینی عواقب و پیامدهای منفی زیست محیطی مرتبط با رفتار خرید است(سلطانی نژاد و همکاران، 1393).
ارزش ادراک شده سبز
ارزش ادراک‌شده به سطحی از كيفيت محصول و قيمت پرداخت‌شده اطلاق میشود و می‌توان گفت که ارزیابی کلی سود خالص به دست آمده برای مصرف‌کننده از یک محصول یا خدمت، بین آنچه دریافت شده است و آنچه پرداخت شده است، بر اساس خواسته‌های زیست‌محیطی مصرف‌کنندگان ، انتظارات پایدار و نیازهای سبز(حسین پور،1392).
مدیریت زنجیره تامین سبز
مدیریت زنجیره تأمین سبز به صورت مشارکت مستقیم شرکت¬ها با تأمین کنندگان و مشتریان در برنامه¬ریزی به منظور کاهش تأثیرات محیطی فرآیندهای تولیدی، مدیریت محیطی و تبادل برای یادگیری برنامه عملیاتی یكدیگر و تنظیم اهداف جهت بهبود محیطی، بیان می¬شود(سرایی نیا و همکاران، 1396).
توسعه محصول سبز
معمولا محصول سبز به عنوان یک محصول توسعه یافته برای حداقل کردن اثر زیست محیطی اش در چرخه حیات کاملش تعریف شده است. یکپارچه سازی موضوعات زیست محیطی با محصولات جدید، فرصتهای جدیدی برای شرکتها از جمله گشایش بازارهای جدید، تکنولوژیهای نوین و عرصه تولید ایجاد میکند. از طریق توسعه محصول سبز شرکتها میتوانند قابلیتهای زیست محیطی سازمانی بی نظیر را توسعه دهند که برای ادغام کردن، هماهنگ کردن، ساختن و پیکربندی مجدد منابع و شایستگیها برای دستیابی به هدفهای زیست محیطی و مزیت رقابتی پایدار کمک کند (نصیبی و عابدی، 1396).
نظارت محصول سبز
نظارت محصول سبز یعنی بازدید و مراقبت از طرز پیشرفت اجرای عملیات در مقایسه با وضع مطلوب و به دنبال آن تغییر عملیات به منظور جلوگیری از انحراف در تحقق اهداف پیش بینی شده سازمان می باشد.
فصل اول کلیات تحقیق 1
1-1 مقدمه 2
1-2 بیان مسئله 2
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 4
1-4 اهداف تحقیق 5
1-5 سئوالات تحقیق 6
1-6 فرضیات تحقیق 6
1-7 تعریف اصطلاحات و واژگان 6
1-7-1 تعاریف نظری واژگان 6
1-7-2 تعاریف عملیاتی واژگان 7
1-8 قلمرو تحقیق 9
1-9 مراحل اجرایی تحقیق 10
فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق 11
2-1 مقدمه 12
2-2 محیط زیست 12
2-3 حفاظت از محیط زیست 15
2-4 عملکرد زیست محیطی 16
2-5 پیشگیری از آلودگی 16
2-6 تاریخچه توجه به مقوله سبز 18
2-7 فناوری پاک 19
2-8 مدیریت زنجیره تامین سبز 21
2-9 هدف زنجیره تأمین سبز 22
2-10 مفهوم زنجیره تأمین سبز 23
2-11 فرایند زنجیره تأمین سبز 25
2-12هدف پیادهسازی مدیریت زنجیره تأمین سبز 26
2-13 عوامل کلیدی پیاده سازی زنجیره تأمین سبز 26
2-14 طراحی فرآیند کلی زنجیره تأمین سبز 27
2-15 ضرورت سبز کردن زنجیره تأمین 31
2-16 مزایای زنجیره تامین سبز 33
2-17 تولید سبز 33
2-18 اهمیت تولید سبز 34
2-20 تاریخچه ارزیابی عملکرد 39
2-21 عملکرد سازمانی 39
2-22 سازمان با عملکرد برتر 42
2-23 عملکرد مالی 43
2-24 مدیریت زیست محیطی و عملکرد 45
2-25 رابطه بین پیشگیری از آلودگی و عملکرد مالی 45
2-26 تاثیر مالیات سبز در کاهش مخاطرات زیست محیطی 46
2-27 حقوق محیط زیست و مسئولیت دولت ها 47
2-28 پیشینه پژوهش 48
2-28-1 تحقیقات انجام شده در داخل کشور 48
2-28-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 51
فصل سوم روش تحقیق 56
3-1 مقدمه 57
3-2 روش تحقیق 57
3-3 فرضیات تحقیق 57
3-4 جامعه آماری 58
3-5 نمونه آماری 58
3-6 ابزار و روش جمع آوری اطلاعات 58
3-7 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 59
3-7-1 مدلیابی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی 59
3-7-2 آزمونهای ارزیابی برازش مدل 60
3-7-3 معیارهای ارزیابی برازش مدل اندازهگیری 61
3-7-3-1 پایایی شاخص 61
3-7-3-2 روایی همگرا 61
3-7-3-3 روایی واگرا 61
3-7-4 معیار ارزیابی برازش بخش ساختاری 62
3-7-4-1 اعداد معناداری t(T-Values) 62
3-7-4-2 معیارsquares Rیا R2 62
3-7-4-3 معیارQ2(Stone-Geissercriterion) 62
3-7-5 بررسی برازش مدل کلی 63
فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات 64
4-1 مقدمه 64
4-2 وضعیت آماری پاسخ دهندگان 65
4-2-1 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر جنسیت 65
4-2-2 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر سن 66
4-2-3 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر میزان تحصیلات 67
4-2-4 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر سابقه کار 68
4-3بررسی برازش مدل 69
4-3-1 بررسی برازش مدل های اندازه گیری 69
4-3-1-1 پایایی شاخص 70
4-3-1-2 روایی واگرا 75
4-3-2 -1 بررسی برازش مدل ساختاری 76
4-3-2-2 فاکتور افزایش نرخ واریانس 77
4-3-2-3 ضرایب معناداری z (مقادیر t-values) 78
4-3-2-4 معیار R Squares یا R2 83
4-3-2-3 معیار اندازه تأثیر ( f2 ) 84
4-3-2-4 معیار Q2 (Stone-Geisser criterion) 95
4-3-3 بررسی برازش مدل کلی 95
4-3-3-1 معیار GOF 95
4-4 آزمودن فرضیه ها 97
4-4-1 بررسی ضرایب معناداری z مربوط به هریک از فرضیه ها 97
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات 100
5-1 یافته های اصلی تحقیق 100
5-2 نتیجهگیری تحقیق 101
5-3محدودیتهای مدل 106
5-4 پیشنهادات 106
5-4-1 پیشنهادهایی جهت بهبود 106
5-4-2 پیشنهادهایی برای انجام تحقیقات آتی 107
منابع فارسی 108
منابع انگلیسی 116
فهرست اشکال
شکل2-1: مدل مفهومی تحقیق 54
شکل4-1: توزیع پاسخگویان بر اساس جنسیت (منبع ، محاسبات محقق) 66
شکل4-2 توزیع پاسخگویان بر اساس سن (منبع ، محاسبات محقق) 67
شکل4-3 توزیع پاسخگویان بر اساس تحصیلات(منبع ، محاسبات محقق) 68
شکل4 -4 توزیع پاسخگویان بر اساس سابقه کار(منبع ، محاسبات محقق) 69
شکل 4- 5 ضرایب بارهای عاملی 71
شکل 4- 6 ضریب های معناداری z 79
شکل 4- 7 ضریب های معناداری z مدل ساختاری 82
شکل 4-8 مقادیر R2 مدل بدون حذف متغیر ها 85
شکل 4-9 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای تکنولوژی (فناوری) پاک 86
شکل4-10 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای ریسک درک شده سبز 87
شکل 4-11 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای رفتارهای زیست محیطی 88
شکل 4-12 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای عوامل ارزش ادراک شده سبز 89
شکل 4-13 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای مدیریت زنجیره تأمین سبز 90
شکل 4-14 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای توسعه محصول سبز 91
شکل 4-15 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای نظارت محصول 92
شکل 4-16 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای اقدامات سبز داخلی 93
شکل 4-17 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای اقدامات سبز داخلی 93
فهرست جداول
جدول2-1:مستندسازی مدل مفهومی پژوهش 54
جدول 4-1 : فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 65
جدول 4-2 :فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان 66
جدول شماره 4-3 فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان 67
جدول شماره 4-4 فراوانی مربوط به سابقه کار پاسخ دهندگان تحقیق 68
جدول 4-5 ضریب های بار عاملی عوامل تکنولوژی (فناوری) پاک 71
جدول 4-6 ضریب های بار عاملی عوامل ریسک درک شده سبز 72
جدول 4-7 ضریب های بار عاملی عوامل رفتارهای زیست محیطی 72
جدول 4-8 ضریب های بار عاملی عوامل ارزش ادراک شده سبز 72
جدول 4-9 ضریب های بار عاملی عوامل مدیریت زنجیره تأمین سبز 72
جدول 4-10 ضریب های بار عاملی عوامل توسعه محصول سبز 73
جدول 4-11 ضریب های بار عاملی عوامل نظارت محصول 73
جدول4-12 نتایج معیار آلفای کرونباخ 73
جدول4-13 نتایج معیار پایایی ترکیبی 74
جدول4-14 نتایج میانگین واریانس استخراج شده 74
جدول 4- 15 محاسبات قطر اصلی ماتریس فورنل و لارکر 75
جدول 4-16 ماتریس سنجش روایی واگرا به روش فورنل و لارکر 76
جدول4-17 نتایج معیارهای آلفای کرونباخ پایایی ترکیبی و روایی همگرا متغیرهای مکنون مرتبه دوم 77
جدول4-18 نتایج فاکتور افزایش نرخ واریانس 78
جدول 4-19 ضریب های معناداری عوامل تکنولوژی (فناوری) پاک 79
جدول 4-20 ضریب های معناداری عوامل ریسک درک شده سبز 80
جدول 4-21 ضریب های معناداری عوامل رفتارهای زیست محیطی 80
جدول 4-22 ضریب های معناداری عوامل ارزش ادراک شده سبز 80
جدول 4-23 ضریب های معناداری عوامل مدیریت زنجیره تأمین سبز 80
جدول 4-24 ضریب های معناداری عوامل توسعه محصول سبز 81
جدول 4-25 ضریب های معناداری عوامل نظارت محصول 81
جدول4-26 ضریب های معناداری z متغیرهای مکنون مدل ساختاری 83
جدول4-27 نتایج معیار R Squares یا R2 83
جدول4-28 نتایج معیار اندازه تأثیر یا f2 94
جدول4-29 نتایج معیار Q2 (Stone-Geisser criterion) 95
جدول 4-30 محاسبه معیار GoF 96
جدول 4-31 مقادیر میانگین ، انحراف معیار، خطای استاندارد 97
جدول 4-32 ضرایب معناداری z بین متغیرهای درون زا و برون زا 97
جدول 5-1 متغیرهای اثرگذار بر عملکرد مالی در شرکتهای تولیدی قطعات خودرو 101
جدول 5-2 مقادیر مدل اندازه گیری 102
جدول 5-3 مدل ساختاری 103
جدول 5-4 بررسی فرضیه ها 104