مفهوم تنظیم و تعدیل عواطف و احساسات در تحقیقات سایکوپاتولوژی در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است چون این مبحث با سلامت روح و روان نیز ارتباط مستقیمی دارد به لحاظ تاریخی حوزه ی تحقیقات و تئوریهای مرتبط با تنظیم عواطف و پیامدهای مثبت و منفی مدیریت احساسات روی زندگی فرد و میزان سلامت و ایمنی روحی و جسمی افراد چندان مورد عنایت نبوده اما با پیشرفت زندگی فردی و اجتماعی موضوع مدیریت و کنترل عواطف و احساسات از اهمیت بسزایی برخوردار است بنابراین ما باید شکل های مختلف تنظیم عواطف و کنترل احساسات خودمان را یاد بگیریم استراتژیهای متنوع و متفاوتی را به همراه دیدگاهای رفتاری و تحلیلی در حوزه تنظیم و تعدیل عواطف مثل خشم، خشونت ، استرس، نگرانی، اضطراب، فشارهای روحی و روانی و ... توسط اندیشمندان و پژوهشگران پیشنهاد و ارائه شده است در این تحقیق ما روی فرایندهای کنترل عواطف با عنایت به دیدگاههای رفتاری- تحلیلی تمرکز خواهیم کرد این رویکرد در واقع مبنایی برای درمان های رفتاری نسل سوم همچون ACT یا همان درمان تعهد و پذیرش می باشد. می توانید این تحقیق روانشناسی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
ACT در جستجوی بررسی و توصیف فرایندهای کارکری و عملی راجع به مدیریت احساسات و هیجانات و بررسی راهبردهای ارائه شده در این زمینه است این روش به تئوری RFT (تئوری چارچوب ارتباطی) توجه ویژه ای دارد این تئوری جایگاه تحلیلی – رفتاری نوینی در حوزه روان شناختی به خود اختصاص داده است برای درک مبانی و مفاهیم مهم و کاربردی ACT و شناخت جنبه های مختلف آن در حوزه مدیریت هیجانات باید به RFT و نقطه نظرات روان شناختی آن عنایت خاصی داشته باشیم در این فصل مروری کامل بر کنترل هیجانات و مدیریت عواطف خواهیم داشت و روی آن به نقد و بررسی مبادرت خواهیم کرد.
مدیریت هیجانات: مفهوم، راهبردها و جنبه های کارکردی آن
کنترل هیجانات و مدیریت احساسات از جمله موضوعاتی است که برای هر فرد می تواند معنا و مفهوم متفاوت و متنوعی از دیدگاه و طرز تلقی دیگران داشته باشد برای مثال مایکوپاتولوژیست ها بر تاثیر هیجانات شدید روی فرد و نهایتاً اقدامات افراطی مثل قتل، سرقت، خودکشی و ... تمرکز کنند و از سوی دیگر عده ای روی نوع واکنشها، ماهیت عکس العمل ها به انواع عواطف و احساسات مثبت و منفی تاکید نمایند شاید به دلیل همین تفاوتها در نوع برداشت ها و وجود تمایزات در نحوه برخورد با مدیریت عواطف و هیجانات است که ما عقیده داریم باید به ACT نگاه ویژه ای داشته باشیم.
مدیریت عواطف می تواند به شکل ها، روش ها، فرم ها و راههای مختلف انجام شود و اصولاً هر کس برای زندگی خودش از یک سری مکانیسم ها و راه حل ها و غیره در برخورد با مشکلات روحی و عاطفی استفاده می کند و اصولاً تجارب یک شخص از زندگی گذشته خود و یا مشاهده حوادث در زندگی دیگران می تواند نقش مهمی در یادگیری و انتخاب روش ها در تنظیم و کنترل هیجانات، ایفا کند برخی از مطالعات بر انعطاف پذیری رفتاری و افزایش قدرت انطباق با شرایط محیطی تاکید می کند بعضی دیگر بر اجتناب از شرایط و پرهیز از موقعیت های دشوار تمرکز می کند اما اکثریت تحقیقات در وهله ی اول به ارزیابی شرایط و شناخت عوامل تاثیرگذار و منشاء حوادث و رفتارها تاکید دارند به هر حال تنظیم و مدیریت عواطف و هیجانات می تواند شکل های گوناگونی از پذیرش، کناره گیری، برخورد، مبارزه، فرار، تعهد، بی تفاوت بودن، همدردی و همدلی و ... داشته باشد برخی هم بیشتر به سرزنش کردن، دنبال مقصر گشتن، جلب توجه کردن، خفه کردن احساسات و شهوات، پیداکردن راههای جایگزین، فرافکنی و غیره توجه نشان می دهند.
چرا مدیریت هیجان، همیشه موفق نیست؟
زبان گفتاری و نوشتاری بعنوان یک سمبل و نماد مهم برای ایجاد روابط بین افراد عمل می کند زبان در واقع وسیله مبادله تجارب، نظرات، احساسات، اطلاعات و تفکرات است البته برخی از محققان عقیده دارند که بدون زبان هم می شود عواطف ، نیازها و سلیقه های خود را به دیگران انتقال دهیم مثل کارهایی که یک کودک دو ساله انجام می دهد یا ایجاد ارتباط یک فرد خارجی در کشوری بیگانه را می توان مثال زد ولی در این فصل ما قصد نداریم روی موارد استثنایی کار کنیم ما می خواهیم روی تصول و قواعد همیشگی و جهانشمول مطالعه کنیم و زبان یک نقش بی بدیل در خلق روابط کلامی، عاطفی و ... ایفا می کند زبان می تواند بیانگر تجربیات تلخ، نگرانی ها و فشارهای عصبی وارد شده به فرد باشد مثل افرادی که بیهوده از آینده می ترسند یا از اشتباهات یا حوادث غم انگیز گذشته، حسرت زیادی می خورند و دائماً خود را سرزنش می کنند پس زبان می تواند در درک و شناخت مشکلات روحی و روانی این افراد و همچنین در مشاوره و کمک به آنها برای تعدیل و مدیریت عواطف و هیجانهای منفی بسیار کاربردی و سودمند باشد RFT اساساً برای ایجاد چهارچوبی ارتباطی و حل مشکلات روان شناختی افراد است پس ما با یادگیری این اصول و تئوری ها می توانیم از غم، اندوه و مشکلات بشر بویژه انسانهای پیرامون خود بکاهیم.
ارزیابی ACT بعنوان یک رویکرد تشخیصی
برخی ACT را یک رویکرد فرا تشخیصی قلمداد می کنند و بعضی دیگر آن را یک ابزار تشخیصی – تحلیلی عادی محسوب می کنند پس همانند دیگر مدل ها و الگوها در سایکوپاتولوژی ما موظف به شناخت مبانی، کارکردها و روشهای رایج در آن هستیم. تحقیقات انجام شده ( از جمله پزوهشهای دکتر هایس و دیگران در سال 2006 و بعد از آن) بیانگر این موضوع است که ACT می تواند برای دامنه ی وسیعی از مسائل و مشکلات مفید واقع شود به شرط آنکه الزامات، پیش نیازها و مقتضیات فردی هر یک از مددجوها را در نظر بگیریم بطور خلاصه و یا نگاهی به پژوهشهای گوناگون انجام شده در حوزه های مختلف روان شناسی می تواند به قاطعیت گفت که ACT در اکثر قریبل به اتفاق پرونده ها و مراجعات توانستند کارایی و اثربخشی خود را به اثبات برساند برای مثال دکتر هایس از این رویکرد در درمان اختلالات جنسی ، دکتر پایز در بهبود اختلالات تغذیه ای، دکتر مک کراکن در پیشگیری از دیابت، دکتر گلر در زمینه ی فشارهای محیطی مخصوصاً استرس های محیط های کاری و ... استفاده کرده اند و آمار درخشان و نتایج مثبت آن را در آثار و نوشته هایشان گزارش کردند.
هر چند انتقاداتی هم به ACT وارد است برای مثال دکتر آرچ (2008) ، دکتر اوست (2008) و خیلی از اندیشمندان یک سری انتقادات راجع به ماهیت و کار ACT بصورت نظری ارائه کردند اما هیچ کدام از آنها دلیل قانع کننده ای بر عدم کارایی ACT و اثبات ادعاهایشان مبتنی بر انتزاعی بودن رویکرد ACT و سایر نقاط ضعف منسوب به ACT نشان ندادند اما جدای از این اختلاف نظرها، بحث و بررسی ها و تنوع عقاید باید بعرض برسانیم که مرور این مقالات و نوشته ها چه موافقان و چه مخالفان می تواند هم باعث افزایش افق فکری شما شود و هم باعث بهتر دیده شدن نقاط ضعف و قوت ACT در تئوری و عمل شود چون هدف نهایی ما دفاع از یک تئوری نیست بلکه هدف نهایی تمام متفکران در حوزه ی روان شناسی رسیدن به جهانی مملو از آرامش ، سلامت اندیشه و احترام به فردیت انسانها می باشد پس ما هر نوع نقد و بررسی این نظریه و سایر تئوریها را با جان و دل پذیرا هستیم و عقیده داریم که هنوز راه زیادی مانده که باید آن را طی کنیم.
در این تحقیق به مسائلی که در زیر مطرح شده است می پردازیم.
· مدیریت هیجانات: مفهوم، راهبردها و جنبه های کارکردی آن
· چرا مدیریت هیجان، همیشه موفق نیست؟
· عدم انعطاف پذیری روان شناختی بعنوان مدلی از سایکوپاتولوژی
· شناخت ترکیبی
· اجتناب از روی تجربه
· پذیرش تجربی بعنوان شکل سالمی از تنظیم هیجان در چارچوب ACT
· : ACTاصول مهم و فرایندهای اصلی
· ACT: کاربردها و روش ها
· فعالیتهای هدفمند و ارزشمند بعنوان یک رویکرد سالم و سودمند
· ارزش ها:
· اقدامات انجام شده
· استفاده از پذیرش متفکرانه و آنالیز دقیق برای عبور از موانع ذهنی و عاطفی
· تجزیه شناختی
· داشتن رابطه با زمان حال
· خود بعنوان جهان پیرامون
· ارزیابی ACT بعنوان یک رویکرد تشخیصی
· خلاصه و نتیجه گیری