تصمیم گیری يکي از مهمترين وظايف مديريت است و يکي از دلايل موفقيت برخي از افراد و سازمان ها اتخاذ تصميم هاي مناسب است . از اين رو، ضرورت وجود روش هايي علمي که انسان را در اين زمينه ياري کند، کاملاً محسوس است . اين امر منجر به توجه محققين در دهه هاي اخير به مدل هاي چند معياره شده است. شما می توانید این تحقیق را از پورتال آموزش و پژوهش دانشگاهیان (پویان) به صورت فایل word دانلود نمایید.
چکیده
تصميم گيري يکي از مهمترين وظايف مديريت است. يکي از دلا يل موفقيت برخي از افراد و سازمان ها اتخاذ تصميم هاي مناسب است. از اين رو، ضرورت وجود روش هايي علمي که انسان را در اين زمينه ياري کند ، کاملاً محسوس است . اين امر منجر به توجه محققین در دهه هاي اخير به مدل هاي چند معياره (MCDM) براي تصميم گيري هاي پيچيده شده است . اين روش ها براي تصميم گيري در شرايطي که معيارهاي متضاد ، انتخاب بين گزينه ها را با مشکل مواجه سازد، مورد استفاده قرار مي گيرد و کاربردهاي متعددي در علوم مختلف دارد. هدف از اين مقاله بررسي کاربرد مشخصي از اين روش ها در برنامه ريزي شهري و منطقه اي يعني در انتخاب مکان مناسب اسکان مي باشد. براي اين منظور ابتدا معيارهاي لا زم جهت مکان يابي شناسايي شد و سپس با استفاده از نظر متخصان و خبرگان وزن معيارها بدست آمد.
مرور مختصري بر روش هاي ارزيابي در برنامه ريزي شهري و منطقه اي
براي تبيين مفهوم ارزيابي لا زم است ابتدا بر فرآيند برنامه ريزي مروري مختصر داشته باشيم . همانطور که در مقدمه اشاره شد، فرآيند برنامه ريزي تلا ش مي کند تا چارچوبي مناسب را فراهم آورد که طي آن برنامه ريز بتواند براي رسيدن به راه حل بهينه اقدام کند. در دهه ١٩٦٠، با پيدايش نگرش سيستمي ، کوشش هايي براي تعريف مجدد فرآيند برنامه ريزي صورت گرفت. برخي از محققين اين فرآيند را در ٧ مرحله (١٩٧٤ ,Ratcliffe) و برخي ديگر در ١١ مرحله (١٩٨٥ ,Roberts) قابل انجام دانسته اند. در کليه اين فرآيندها ارزيابي به عنوان يکي از ارکان مهم فرآيند برنامه ريزي مورد تاکيد بوده است.
تصميم گيري چند معياره از جمله روش هاي ارزيابي چند معياره مي باشد که در زمينه هاي مختلف کاربردهاي فراواني دارد. تصميم گيري يکي از مهمترين وظايف مديريت است و يکي از دلا يل موفقيت برخي از افراد و سازمان ها اتخاذ تصميم هاي مناسب است. از اين رو، ضرورت وجود روش هايي علمي که انسان را در اين زمينه ياري کند، کاملاً محسوس است . اين امر منجر به توجه محققين در دهه هاي اخير به مدل هاي چند معياره MCDM)) براي تصميم گيري هاي پيچيده شده است .
اين مدل هاي تصميم گيري به دو دسته عمده تقسيم مي گردند :
1. مدل هاي چند هدفه
٢. مدل هاي چند شاخصه
به طوري که مدل هاي چند هدفه به منظور طراحي به کار گرفته مي شوند در حالي که مدل هاي چند شاخصه به منظور انتخاب گزينه برتر استفاده مي گردند.
نتيجه گيري
در اين تحقيق يک مدل مکان يابي اسکان بر اساس روش هاي تصميم گيري چند معياره TOPSIS و SAW ارائه شد . نتايج بدست آمده نشان داد که رو ش هاي تصميم گيري چند معياره با توجه به خصوصيات ويژه آنها مي توانند در بررسي موضوعات مربوط به برنامه ريزي شهري و منطقه اي مانند مکان يابي مناطق مناسب جهت اسکان کاربرد مطلوبي داشته باشند. همانطور که ملا حظه شد به کارگيري رو ش پيشنهادي منجر به انتخاب و رتبه بندي سيستماتيک مکان هاي اسکان شد.
با توجه به اينکه اغلب مسائل مربوط به شهرسازي از طريق شاخص هاي کمي و کيفي قابل بررسي هستند ، امکان به کارگيري همزمان معيارهاي کمي و کيفي در روش هاي تصميم گيري چند معياره ، آن ها را به ابزاري قوي براي تحليل مسائل شهرسازي تبديل مي کند. همچنين در مسائلي همچون اين پژوهش که تعداد معيارها زياد مي باشد و احتياج به اتخاذ تصميم براساس چند معيار است، استفاده از روش هاي تصميم گيري چند معياره مي تواند کمک شاياني در انتخاب بهترين راه حل هاي موجود کند. انعطاف پذيري، سادگي محاسبات و امکان رتبه بندي نهايي گزينه ها نيز از مزيت هاي ديگر اين روش ها هستند که مي توانند کمک مؤثري در بررسي هاي مربوط به مسائل شهري و برنامه ريزي هاي شهري و منطقه اي داشته باشند.