مهندسی شیمی علم کاربرد ریاضیات، فیزیک، شیمی و اقتصاد در فرآیند تبدیل مواد خام به مواد با ارزش تر یا سودمندتر است. مهندسی شیمی را بطور کلی می توان علم استفاده از موازنه جرم، موازنه انرژی و موازنه حرکت برای طراحی و کنترل واحدهای فرآیندی شیمیایی از قبیل واحدهای یک پالایشگاه پتروشیمی، صنایع چوب و کاغذ و غیره در نظر گرفت. هدف اصلی مهندسی شیمی، استفاده از دانش شیمی در خلق مواد و محصولات بهتر برای دنیای امروز است. امروزه مهندسین شیمی علاوه بر فرآیندهای تولید مواد اولیه پایه، در توسعه و تولید محصولات با ارزش و متنوع شرکت دارند. این محصولات شامل مواد ویژه و کارآمد برای صنایعی همچون هوافضا، خودروسازی، پزشکی، صنایع الکترونیک، کاربردهای محیط زیست و صنایع نظامی است.
دوره كارشناسی ارشد مهندسی شیمی عموماً شامل ۳۳ واحد درسی در چهار نیمسال تحصیلی است كه از این تعداد ۶ یا ۸ واحد آن به پروژه كارشناسی ارشد تعلق می گیرد (بسته به نظری یا عملی بودن پروژه). معمولا 3 ترم اول به گذراندن دروس تئوری و سمینار اختصاص یافته و بین 1 تا 2 ترم صرف فعاليت هاي پژوهشي پایان نامه می شود. این دوره گرایش های متنوعی را شامل می‌شود كه هر گرایش دروس تخصصی مربوط به خود را دارد. به طور متوسط ۱۵ واحد از دروس كارشناسی ارشد مهندسی شیمی به دروس تخصصی اختصاص دارد و سایر واحدها مربوط به دروسی است كه بین تعدادی از گرایش ها مشترك (سطوح پیشرفته دروس کارشناسی) می باشد. هم اکنون گرایش های مهندسی شیمی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های کشور عبارتند از: ترموسینتیک و کاتالیست، فرآیندهای جداسازی، طراحی فرآیند، مدلسازی و شبیه سازی و کنترل، محیط زیست، فرآوری و انتقال گاز، صنایع پتروشیمی، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی معدنی، نانوفناوری، پلیمر، پدیده های انتقال و زیست پزشکی (بیومدیکال).